Altın Ordu sahasında yazılmış bilinen en eski Türkçe eser olan Hüsrev ü Şîrîn mesnevisi, Fars edebiyatının ünlü şairlerinden Nizamî’nin 12. yüzyılda yazdığı aynı adı taşıyan eserinden Harezm Türkçesine tercüme edilmiş hâlidir. Doğru cevap A’dır.

Fuad Köprülü, Ahmed Fakih’in Çarh-nâme’sini, Anadolu’da, XIII. yüzyılda yazılan ilk Türkçe eser olarak kabul etmiştir.

Mevlana, Evhadüddin-i Kirmanî ve Sadreddin-i Konevî gibi sufîlerle sohbet etmiş, onlardan dersler almıştır. Şam’da iken Mevlana Kemaleddin bin Adim’den de ders
almıştır.

Necmeddin-i Kübra’nın öğrencilerinden Necmeddin-i Daye Sivas’a, Baba İlyas-ı Horasanî Amasya’ya, Hacı Bektaş-ı Velî Suluca Karahöyük’e, Mevlana Celaleddin-i Rumî’nin babası Bahaeddin Veled Karaman’a, Ahi Evren Kayseri’ye gelmiştir. Doğru cevap C’dir.

1069/1070 yılında yazılan ve Türkçenin en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen Kutadgu Bilig, Balasagunlu Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınmıştır. Cevap “A” şıkkıdır.

Çarhname Ahmet Fakih'in eseridir.

Mevlana’nın oğlu Sultan Veled Türkçe şiir söylemede bir hayli ileri gitmiş, onu Yunus Emre, Gülşehrî, Âşık Paşa, Elvan Çelebi ve Şeyyad Hamza gibi şairler izlemiştir. Doğru cevap D'dir.

Mevlana Celaleddin-i Rumî

Divan-ı Lügatı Türk. Cevap B'dir.

Harezm Türkçesi ile yazılmış eserler şunlardır: Dâsitân-ı Cümcüme, Hüsrev ü Şirin, Kısâsü’l-Enbiyâ, Kur’an Tercümesi, Mi’rac-nâme, Mu’înü’l-mürîd, Muhabbet-nâme, Mukaddimetü’l-edeb, Nehcü’l-ferâdis, Yarlık ve Bitikler.

X. yüzyılın ortalarında İslamiyeti kabul eden Karahanlıların idare edildiği asıl merkez Kâşgar’dır.

Necmeddin-i Kübra’ya nispet edilip züht yani takva anlayışının kuvvetli olduğu ve basit bir tasavvuf telakkisine dayanan, Sa’deddin-i Hamavî, Seyfeddin-i Baherzî, Baba Kemal-i Hocendî vasıtasıyla Anadolu’ya girip Necmeddin-i Razî, Mevlana’nın babası Bahaeddin-i Veled ve onun halifesi Seyyid Burhaneddin tarafından yayılan Kübrevilik; Ebu Hafs Şihabeddin Ömer-i Sühreverdî tarafından kurulup Horasan mektebinin estetikçi ve hoşgörülü özelliğini yansıtan Sühreverdilik Anadolu sufîliğine etki eden tasavvufî düşünce akımlarındandır.

Anadolu'da hüküm süren Anadolu Selçuklu sultanlarının, tıpkı ataları Karahanlı, Gazneli ve Selçuklu sultanları gibi, ilme ve sanata önem verip desteklemeleri, ilim adamı ve sanatkârları himaye edip korumaları ve onlara lâyık oldukları ikram ve ihsanda bulunmalarından dolayı, Anadolu’ya Türkistan, Suriye, Irak ve İran taraflarından birçok âlim ve sanatkâr da gelmiştir.

Karahanlı türkçesi. Cevap A'dır.

Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-şerîfe, Ahmed Fakih’in ikinci eseridir. Aslı Londra, British
Museum’da olan bu eser Hasibe Mazıoğlu tarafından bulunmuş ve yayımlanmıştır. Tek
nüsha olan eser 347 beyitlik küçük bir mesnevidir. Çarh-nâme gibi mefâ’îlün mefâ’îlün
fe’ûlün vezni ile yazılan bu eserde hece vezni ile yazılmış dörtlükler de bulunmaktadır.
Yapı bakımından Kutadgu Bilig ile benzerlik gösteren eser, Türk edebiyatında yazılmış
ikinci Türkçe mesnevidir.

Anadolu’da ilk söylenen şiir Farsça olup Tiflisli Hubeyş bin İbrahim’e aittir. Felsefe, matematik, astroloji gibi ilimlerle de uğraşan Tiflisî (öl. 579/1183)’nin Farsça iki şiiri günümüze kadar gelmiştir. Nüzhetü’l-mecâlis’te geçen ve Muhammed Emin Riyahî tarafından zikredilen bir rubaisinin tercümesi şu şekildedir: “Senin yüzünde kendi yüzümü görmek mümkün. Kemiğin içinden iliğini görmek mümkün. Karanlıkta seni görmek o kadar kolay ki, hatta lutfundan dolayı bedeninde canını görmek mümkün.” Doğru cevap “A” şıkkıdır.

Karaman Bey’in oğlu Mehmed Bey’in (öl. 1277) 13 Mayıs 1276 tarihinde “şimden girü hiç kimesne kapuda ve divanda ve mecâlis ve seyrânda Türkî dilinden gayrı dil söylemeyeler” şeklinde alınan divan kararını okuması ve bu karardan sonra Yazıcıoğlu Ali’nin Selçuk-nâme’sinden öğrendiğimize göre, “defterler dahı Türkçe yazılacaktır” şeklinde emir vermesi, Türk yazı dilinin asıl başlangıcı olmuştur. Doğru cevap D’dir.

Mu’înü’l-Mürîd, 1313 yılında (tarih yėtti yüz on üç ėrdi yılı), Harezm’de yazılmış, dinî-tasavvufî konuları didaktik tarzda işleyen manzum bir eserdir. Şehnâme vezni olarak bilinen, aynı zamanda Kutadgu Bilig ve Atebetü’l-Hakâyık’ın da vezni olan fe’ûlün fe’ûlün fe’ûlün fe’ûl kalıbıyla yazılmıştır.Eserin kim tarafından yazıldığı tam olarak belli olmamakla birlikte; müellif, eserde kendisini İslâm olarak adlandırmaktadır.

Mukaddimetü’l-Edeb, tarihsel Türk dilinin Dîvânu Lügâti’t-Türk’ten sonra kaleme
alınmış ikinci büyük sözlüğüdür.