VIII-XIII. Yüzyıllar Türk Edebiyatı Final 6. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Bir fıkıh âlimi ve doktor olan …….. (1171-1262), Hoy şehrinden gelerek Kayseri’ye yerleşmiştir. Ahiliğin kurulup gelişmesinde büyük emeği bulunan, İslâmî inanç ve fütüvvet ilkelerine bağlı kalarak tekke ve zaviyelerde öğrenci-hoca ilişkilerini düzenleyen ……, gittiği yerlerde esnafı teşkilatlandırmış ve Anadolu ahilerinin başı Kabul edilmiştir.

Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere hangisi gelmelidir?


Baba İlyas-ı Horasanî

Hacı Bektaş-ı Velî

Bahaeddin Veled

Muhyiddin-i Arabî

Ahi Evren


2.Soru

Aşağıdakilerden hangisi ‘’Kısasü’l-Enbiyâ’’ ile ilgili özelliklerden biri değildir?


Eser nesir türünde yazılmakla birlikte içinde Arapça ve Türkçe manzumeler de bulunmaktadır

Şiirlerin çoğu Hz. Muhammed ve din büyükleri için yazılmış kaside türündendir. Az da olsa aşk ve doğayla ilgili gazeller de bulunmaktadır.

Eserin günümüzde Londra, Leningrad, Bakü, Paris, İsveç’te bulunan 10 nüshası bulunmaktadır.

Peygamberler ve hayatları hakkında menkıbelerin bulunduğu eser, dil ve üslup yönünden oldukça sade ve akıcıdır.

Eserde, nesirlerde kafiyeli sözler olan secilere sıklıkla başvurulması, dini konulara estetik yaklaşılması anlaşılmayı zorlaştırmıştır.


3.Soru

"Görmedik bir er cihândan gitmedi
Ol Celâleddîn cihândan gitmedi"

Yukarıdaki dizeler aşağıdakilerden hangisine aittir?


Elvan Çelebi

Gülşehrî

İzzetoğlu

Kirdeci Ali

Yazıcıoğlu Mehmed


4.Soru

Harezm Türkçesi ile yazılmış ilk edebî eser aşağıdakilerden hangisidir?


Dâsitân-ı Cümcüme

Hüsrev ü Şirin

Kısâsü’l-Enbiyâ

Mi’rac-nâme

Nehcü’l-ferâdis


5.Soru

I. Belh'te doğmuştur.

II. En yakın musahibi Şemseddin Muhammed-i Tebrizî'dir.

III. İlk eğitimini babasından almıştır.

Yukarıda bilgileri sıralanan mutasavvıf şahsiyet aşağıdakilerden hangisidir?


Mevlana

Sultan Veled

Arif Çelebi

Şeyh Selahaddin

Yunus Emre


6.Soru

“Gel, birbirimizin kıymetini bilelim, sonra ansızın birbirimizden ayrı kalmayalım.
Mademki inançlı kişi inançlı kişinin aynasıdır, niçin aynamızdan yüz çeviriyoruz.
Asil cömert kişiler dostlara canlarını feda ettiler. Çekiştirmeyi bırak. Biz de insanız.
“Kul e’ûzu” ve “Kul Huvellahu”yu birbirimizin sevgisine niçin dua diye okumuyoruz.
Kötü niyetler dostluğu karartır. Niçin onları gönülden kovmuyoruz.
Öldüğümde beni hoşça anacaksın, niçin ölüyü severiz de diriye düşmanız.
Mademki ölümden sonra barış yapacaksın, niçin ömür boyu senin üzüntünle sıkıntı içindeyiz.
Şimdi öldüğümü kabul et, barış yap, anlaş. Çünkü biz barışta ölüler gibiyiz.
Mademki mezarımın üzerini öpeceksin, yanağımı öp, şimdi aynı özellikteyiz.
Ey gönül, ölü gibi sus! Bu dilden dolayı benlikle itham edilmekteyiz.”

Yukarıdaki gazel Mevlana'nın hangi eserindendir?


Fîhi Mâ Fîh

Mecâlis-i Seb’a

Mektûbât

Mesnevi

Divan-ı Kebir


7.Soru

Anadolu kentleri Türk-İslam karakterini hangi dönemde kazanmıştır?


XIII. yüzyıl

XIV. yüzyıl

XV. yüzyıl

XVI. yüzyıl

XVII. yüzyıl


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Sultan Veled'in eserlerinden birisidir?


Mesnevi

Mecâlis-i Seb’a

İntihâ-nâme

Fîhi Mâ Fîh

Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-şerîfe


9.Soru

Altın Ordu’da 1368-1369 yıllarında Hüsam Kâtip tarafından yazılmış manzum eserin adı aşağıdakilerden hangisidir?


Dâsitân-ı Cümcüme

Hüsrev ü Şîrîn

Kısasü’l-Enbiyâ

Mu’înü’l-Mürîd

Muhabbet-nâme


10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı döneminde mesnevînin tamamını tercüme veya şerh edenlerden biri değildir?


Sürurî

Nahifî

Sudî

Muinî

Şem'î


11.Soru

Aşağıdaki isimlerden hangisi Farsça ve Arapça yazdıkları eserlerle okumuş çevrelerde tasavvufu yaymış mutasavvıf şahsiyetlerden birisi değildir?


Mevlana Celaleddin-i Rumî

Sühreverdi

Ahi Evren

Muhyiddin-i Arabî

Nedim


12.Soru

Şeyyat İsa, başta Mevlana olmak üzere Sultan Veled ile Ârif ve Âbit Çelebi'lere yer verdiği mesnevinin adı nedir?


Mantıku't-tayr

Muhammediye 

Ahvâl-i Kıyâmet

Şerhu Dîbâceti'l-mesnevî 

Tezkire-i Şu'arâ-yı Mevleviye 


13.Soru

XIII. yüzyıl Anadolu'su için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?


Yüzyılın ilk çeyreğinden sonra bilim ve fikri gelişmede  giderek zayıflama görülmüştür.

Moğol istilaları şiddet ve baskıyla halkı bezdirmiştir.

Birçok âlim ve bilge öldürülmüş ya da ölüm korkusuyla Anadolu'yu terk etmiştir.

Tasavvufa ilgi azalmıştır.

Pozitif bilimlere ilgi azalmıştır.


14.Soru

İslam dünyasında hürmet belirtmek için önemli kişilerin isimlerinin önünde kullanılan “Mevlana” lakabı ne anlama gelmektedir?


Efendimiz

Büyüğümüz

Alimimiz

Hocamız

Sevdiğimiz


15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Harezm Türkçesi ile yazılmış eserlerden biri değildir?


Kısâsü’l-Enbiyâ

Hüsrev ü Şirin

Muhteyabât

Mi’rac-nâme,

Dâsitân-ı Cümcüme


16.Soru

Aşağıdaki beyliklerden hangisi Anadolu Selçukluları döneminde kurulan beyliklerden değildir? 


Karamanoğulları Beyliği

Ramazanoğulları Beyliği

Ataoğulları Beyliği

Çobanoğulları Beyliği

Lâdik (İnançoğulları) Beyliği


17.Soru

Türk edebiyatında Mevlana’nın şahsına eserlerinde yer veren pek çok şair ve yazar vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu yazar ve şairlerden biri değildir?


Karacaoğlan

Şeyyad İsa

Yunus Emre

Gülşehrî

Elvan Çelebi


18.Soru

Mukaddimetü’l-Edeb’in nüshaları içinde, Türkçe için en kıymetli olanı aşağıdakilerden hangisidir?


Berlin Nüshası

İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Nüshası

Paris Nüshası

Şuşter nüshası

Yozgat Nüshası


19.Soru

Orta Asya Türk edebi lehçesinin ilk halkası aşağıdakilerden hangisidir?


Karahanlı Türkçesi

Çağatay Türkçesi

Kanglı ağzı

Oğuz ağzı

Kıpçak ağzı


20.Soru

Harezmî’nin Muhabbet-nâme’si üzerinde aşağıda isimle- ri verilen araştırmacılardan hangisi çalışmamıştır?


Janos Eckmann
Osman Fikri Sertkaya
Hendrik E. Boeschoten
Tourhan Gandjei
Sir Gerard Clauson