Web Okuryazarlığı Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir birey, bilgi kaynaklarına erişmek, var olan kaynakları kullanmak ve bunları sentezleyip değerlendirerek yeni bilgi kaynakları yaratmak amacıyla ağları kullanabilmeyi hedeflemektedir. Bu bilgilere göre bu bireyin öncelikli olarak hangi okuryazarlık alanına yönelik çalışmayı amaçladığı yorumu yapılabilir?
Bilgisayar Okuryazarlığı |
Medya Okuryazarlığı |
Teknoloji Okuryazarlığı |
Web Okuryazarlığı |
Bilgi Okuryazarlığı |
İnternet okuryazarlığı ve ağ okuryazarlığı olarak da adlandırılan web okuryazarlığı; genel anlamda bilgi ağlarından bulunan bilgiyi tanımlama, erişme ve kullanma becerisidir. Bilgi kaynaklarına erişmek, var olan kaynakları kullanmak ve bunları sentezleyip değerlendirerek yeni bilgi kaynakları yaratmak amacıyla ağların kullanılmasıdır. Web okuryazarlığının gelişimi ağın gelişimde olduğu gibi ilk dönemlerinde ağda sunulan bilgi ve kaynaklara ulaşmak için “okuma”, Web 2.0 döneminde kullanıcıların ağa katılımıyla içeriği yapılandırabildikleri “yazma”, deneyimlerini paylaşabildikleri “katılım” ve bütün bunları kapsayıcı kavram olarak bilgi, beceri, alışkanlık ve karakter özelliklerini ifade eden “21. Yüzyıl Becerileri” şeklinde dört farklı başlık altında irdelenmektedir. Buna göre soruda verilen bireyin öncelikli olarak web okuryazarlığı alanına yönelik çalışmayı amaçladığı yorumu yapılabilir. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Web okuryazarlığının, düzenlemelerin ağ ortamında var olabilmesi için belli diller aracılığı ile işlevsel hale getirilmesi beceri ve yetkinliğidir?
Tasarım |
Düzenleme |
Kodlama |
Düzeltme |
Karma |
Web okuryazarlığının “yazma” beceri ve yetkinlikleri; içeriğin belli bir düzen içinde görsel sunumu için “tasarım (design)”, içeriğin ulaşılabilir ve erişilebilir şekilde oluşturulması, organize edilmesi ve paylaşılması için “düzenleme (compose)”, düzenlemelerin ağ ortamında var olabilmesi için “kodlama (code)”, içeriklerin geliştirilebilmesi ve yeniden gözden geçirilebilmesi için “düzeltme (revise)”, var olan içeriklerin yapılandırılması ve yeniden tasarımı “karma (remix)” şeklindedir. Soruda verilen tanım kodlamanın tanımıdır. Doğru cevap C’dir.
3.Soru
I. Yeni bir bilgiye ihtiyaç duyulması
II. Var olan bilginin açıklanması
III. Var olan bilginin geçerliliği ve doğruluğunun saptanması
Bilgi gereksinimi kavramı, yukarıdaki ifadelerden hangilerini kapsar?
Yalnızca I |
I ve II |
II ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Bilgi gereksinimi kavramı; yeni bir bilgiye ihtiyaç duyulması, var olan bilginin açıklanması ayrıca var olan bilginin geçerliliğinin ve doğruluğunun saptanması için kullanılır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi web okuryazarlığının "okuma" özelliklerinden biridir?
Gezinme |
Tasarım |
Düzenleme |
Bağlanma |
Koruma |
Web okuryazarlığının “okuma” beceri ve yetkinlikleri; ihtiyaç olunan bilginin anahtar kelime ve sorular kullanılarak bulunabilmesi için “arama (search)”, çevrimiçi okumayı etkili kılacak şekilde ağın temel yapısını anlayabilmesi için “gezinme
(navigate)”, farklı birçok çevrimiçi kaynaktan elde edilen bilginin bütünleştirilebilmesi için “sentezleme (synthesize)” ve çevrimiçi kaynaklarda sunulan bilginin ilgililiğini ve güvenirliğini karşılaştırabilmesi için “değerlendirme (evaluate)” şeklindedir.
5.Soru
Bilgi erişim terimini ilk kez kim kullanmıştır?
Calvin N. Mooers |
Madam CJ Walker |
Andrew Carnegie |
Steve Jobs |
Martin Heidegger |
Bilgi erişim terimi, ilk olarak Calvin N. Mooers
tarafından 1950 yılında kullanılmış ve ardından
1952 yılında Mortimer Taube tarafından bilginin
sistematik hale getirilerek erişilebilir olmasını olanaklı kılan bağlantılı dizinler (coordinate index)
kavramı ile günümüzde sorgulama aşamasında
kullanılan “boolean mantığı” ve “boolean operatörleri” olarak bilinen VE (AND), VEYA (OR),
DEĞİL (NOT) yaklaşımı ortaya çıkmıştır.
6.Soru
Ağ üzerinde bağlantıları kullanarak farklı kaynaklar arasındaki geçiş yapmaya ne ad verilir?
Veri yükleme |
Veri değiştirme |
Gezinme |
Döngü |
Büyük veri |
Ağ üzerinde bağlantıları kullanarak farklı kaynaklar arasındaki geçiş yapmaya "gezinme" denilir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Web okuryazarlığının “okuma” beceri ve yetkinlikleri;ihtiyaç olunan bilginin anahtar kelime ve sorular kullanılarak bulunabilmesi için kullanılan kavramlardan biri değildir?
Arama |
Gezinme |
Sentezleme |
Değerlendirme |
Planlama |
Web okuryazarlığının “okuma” beceri ve yetkinlikleri; ihtiyaç olunan bilginin anahtar kelime ve sorular kullanılarak bulunabilmesi için “arama (search)”, çevrimiçi okumayı etkili kılacak şekilde ağın temel yapısını anlayabilmesi için “gezinme (navigate)”, farklı birçok çevrimiçi kaynaktan elde edilen bilginin bütünleştirilebilmesi için “sentezleme
(synthesize)” ve çevrimiçi kaynaklarda sunulan bilginin ilgililiğini ve güvenirliğini karşılaştırabilmesi için “değerlendirme (evaluate)” şeklindedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bir "sosyal mühendislik" örneğidir?
Sosyal medyada ün yaparak kitlelere ulaşmak |
Bir bakanlığın bilgilerine teknik olmayan bir dizi yolla erişmek |
Bir bankanın hesaplarını ele geçirip dolandırıcılık yapmak |
Sosyal medya üzerinden satış yapmak |
Sosyal ağlar üzerinden insanların mahrem bilgilerini ele geçirmek |
Çevrimiçi ortamlarda gizlilik kavramı; İnternet üzerinde istemli ya da istemsiz bir şekilde paylaşılan kişisel bilgilerin mahremiyeti ve güvenlik seviyesi ile alakalı bir kavramdır. Örneğin bir e-ticaret sitesinden alışveriş yapıldığında girilen kredi kartı bilgileri veya herhangi bir İnternet sitesine ya da sosyal ağa üye olurken girilen kişisel verilerin güvenliği; bu verilerin kötü amaçlar için üçüncü şahısların eline geçmesi ya da çalınması vb. kaygıları tanımlayan bir kavramdır. Gizlilik konusu, İnternet üzerinde yapılacak birçok aktivite ve atılacak birçok adımda kaygılara sebep olmaktadır. Gerçek hayatta mevcut olan güvenlik ve gizlilikle ilgili risklerin çoğu İnternet alanına taşınmış; bu riskler İnternet’te mevcut olan risklerle birleşmiştir. Çevrimiçi Gizlilik konusundaki riskler ve kaygılar aşağıda belirtilen konuları içerebilir;
• Kişisel bilgilerin farklı yollara, farklı amaçlarla
hizmet etmek üzerine toplanması (pazarlama,
gözetleme, kötüye kullanım vb.)
• Özel hayatın gizliliğini ihlal eden konular
• Diğer hakların ihlalleri
• Kötü amaçlı yazılımlar ve virüsler
• Dolandırıcılık ve çevrimiçi hırsızlık
• Sosyal mühendislik
Sosyal mühendislikte amaç para değil teknik olarak ele geçirilmesi mümkün olmayan bilgileri teknik olmayan bir dizi yöntemle ele geçirmektir. Doğru Cevap C'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilgi kaynaklarına erişmek, bu kaynakları kullanmak ve yeni bilgi kaynakları yaratmak amacıyla ağların kullanılması olarak ifade etmektedir?
Web okuryazarlığı |
Web sorgulaması |
Web raporlaması |
Web işitselliği |
Web taraması |
Web (Ağ) okuryazarlığı tanımı yaşanan gelişmelere bağlı olarak genişleyerek değişim gösterse de en genel anlamıyla bilgi kaynaklarına erişmek, bu kaynakları kullanmak ve yeni bilgi kaynakları yaratmak amacıyla ağların kullanılması olarak ifade edilmektedir.
10.Soru
Belgelerin birbirlerine nasıl bağlanacaklarını ve belge içindeki metin ve resimlerin nasıl yerleşeceklerini belirleyen ve etiket (tag ) denilen kod parçalarından oluşan bir sistem aşağıdakilerden hangisidir?
URL |
CSS |
HTML |
Notepad |
ASP |
HTML web sayfaları hazırlamak için kullanılan bir işaretleme dilidir. Web tarayıcıları (Internet Explorer, Firefox, Chrome vb.) bu kodları anlayarak görsel web sayfalarına dönüştürürler. HTML - Zengin Metin İşaretleme Dili (Hypertext Markup Language) belgelerin birbirlerine nasıl bağlanacaklarını ve belge içindeki metin ve resimlerin nasıl yerleşeceklerini belirleyen ve etiket (tag ) denilen kod parçalarından oluşan bir sistemdir. Doğru Cevap C'dir.
11.Soru
İnternetle ilgili ilk standartlar hangi tarihte oluşturulmuştur?
1991 |
1992 |
1994 |
1993 |
1995 |
İnternetle ilgili standartların oluşturulduğu
1994 yılında ortaya çıkan tarayıcı programları
ağda bilgiye ulaşım sağlayan modelin en önemli
aracıdır. Web sayfalarını bulundukları sistemlerde konumlandırmamıza ve görebilmemize olanak
sağlarlar. Her web sitesinin internet üzerindeki
yerini belirleyen URL (Uniform Resource Locator)
olarak isimlendirilen bir adresi vardır. Bu adres
İnternet’te bir kaynağın yerine işaret eden özel karakter dizgisidir. Web tarayıcısının adres bölümü
üzerinden dilediğimiz kaynağa erişim için talebimizi gerçekleştiririz. Talep ettiğimiz kaynağın yazıldığı sayısal program dili bu tarayıcı tarafından
deşifre edilip, internete bağlı olduğumuz cihaza
yazı, resim ve benzeri belgeler olarak gösterilerek
anlamlı hale getirilmektedir.
12.Soru
İşlevsel (fonksiyonel) okuryazarlık hareketi olarak tanımlanan ve bireyleri günlük hayatın içerisinde katılımcı bireyler olmaya doğru yönlendirmede bir araç olarak görülen okur yazarlık hareketi, kaçıncı dalga olarak sınıflandırılmıştır?
1. |
2. |
3. |
4. |
5. |
İşlevsel (fonksiyonel) okuryazarlık hareketi olarak tanımlanan ve bireyleri günlük hayatın içerisinde katılımcı bireyler olmaya doğru yönlendirmede bir araç olarak görülen okur yazarlık hareketi "2. dalga" olarak sınıflandırılmıştır. 1970’li yıllarda okuryazarlık algısında ikinci dalga olarak ortaya çıkan hareket işlevsel (fonksiyonel) okuryazarlık hareketi olarak tanımlanmıştır.
13.Soru
Üçüncü dalga okuryazarlık hareketi aşağıdakilerden hangisidir?
İşlevsel okuryazarlık |
Alfabeye dayalı okuryazarlık |
Eleştirel okuryazarlık |
Bilgisayar okuryazarlığı |
Teknoloji okuryazarlığı |
Üçüncü dalga okuryazarlık eleştirel okuryazarlık hareketidir ve bu yaklaşımın temelinde eleştirel kuram (teori) ve eleştirel pedagoji yer almaktadır.
14.Soru
Aşağıda internet evreleri ile ilgili verilen eşleşmelerden hangisi doğrudur?
Web 1.0 – İletişimin ağı |
Web 2.0 – İçeriğin ağı |
Web 3.0 – Nesnelerin ağı |
Web 4.0 – Bağlamın ağı |
Web 5.0 – Düşüncelerin ağı |
Web 1.0 içeriğin ağı, Web 2.0 iletişimin ağı, Web 3.0 bağlamın ağı ve Web 4.0 ise nesnelerin ağı olarak tanımlanmaktadır. Buna göre A, B, C ve D seçenekleri yanlıştır. E seçeneğinde verilen Web 5.0 ise düşüncelerin ağı olarak tanımlanmaktadır. Web 5.0 Düşüncelerin ağı, insan ve makine etkileşiminde sınırların ortadan kalktığı ve aracısız şekilde iletişimin gerçekleştiği bir ağ örgüsüdür. Doğru cevap E’dir.
15.Soru
"Duru, çalıştığı kurumda bir görev verildiği zaman gereken bilgi kaynaklarına erişebilmekte, erişilen kaynakları kullanabilmekte ve yeni bilgi kaynakları yaratabilmek için çeşitli ağları kullanabilmektedir."
Yukarıdaki örnek olay dikkate alındığında Duru ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Lider |
Sanatkar |
Web tasarımcısı |
Yazılım uzmanı |
Web okur yazarı |
Web okuryazarı olabilmek; gereken bilgi kaynaklarına erişebilmeyi, erişilen kaynakları kullanabilmeyi ve yeni bilgi kaynakları yaratabilmek için ağları kullanmayı gerektirir.
16.Soru
Aşağıdaki durumlardan hangisinde kişinin işlevsel okuryazar eksikliğinden kaynaklandığı söylenebilir?
Birey harf seslendirmelerini ve yazım şekillerini yapamıyorsa |
Birey harflerin tanımını biliyor seslendiriyor fakat herhangi bir iş için bu bilgileri kullanamıyorsa |
Birey okuduğu metin hakkında bir yorum ve ya eleştiride bulunamıyorsa |
Birey yazım ve imla kurallarını kullanamıyorsa |
Birey "yaptıklarınımızı neden yapıyoruz?"; "Niçin geleneksel yollar ile yapıyoruz?" gibi sorulara cevap veremiyorsa |
Bir birey harflerin tamamını tanıyabiliyor, seslendirebiliyor; ancak,bir devlet dairesinde işini görebilmek için gerekli basamakları izleyemiyor ve bir dilekçe yazamıyorsa bu kişinin okuryazar olmadığının değil; bu bağlamda işlevsel okuryazar olmadığının söylenmesi mümkündür (Altun, 2005: 3).
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, çeşitli protokollere göre bilginin paketler hâlinde sistemler arasında aktarılmasını ve
etkileşimini sağlayan yapıdır?
HTML |
İnternet |
Web |
URL |
World Wide Web |
İnternet, çeşitli protokollere göre bilginin paketler hâlinde sistemler arasında aktarılmasını ve
etkileşimini sağlayan yapıdır. Bünyesinde sistemler
arasındaki iletişimi sağlamak amacıyla verileri düzenlemeye yarayan, standart olarak kabul edilmiş
kurallar dizisi şeklinde birçok farklı protokolü barındırmaktadır. Sahip olduğu protokoller, sistemler
arasında iletişim için mesajlaşma kurallarını belirleyen dilidir. Bu dilleri kullanarak sistemler birbiriyle
farklı kurallar içinde ağ içinde haberleşmektedir.
İnternet: Çeşitli protokollere göre bilginin paketler hâlinde sistemler arasında
aktarılmasını ve etkileşimini sağlayan yapıdır ve bu yapı ilk kez ABD’nin savunma
sistemi projesi olan ARPANET ile hayata
geçmiştir.
18.Soru
I. Temel teknolojik kaynaklar; makine, malzeme, bilgi, insandır.
II. Optimizasyon, bir işlemin olabildiğince güç kaynağı kullanmadan yapılmasıdır.
III. Fayda-maliyet dengesi, teknolojinin temel kavramlarından biri değildir.
IV. Kontroller, sistemlerin değişmesine neden olan bilgileri kullanan mekanizmalar ya
da faaliyetlerdir.
V. Sistem, teknolojinin temel kavramlarından biridir.
Yukarıda teknolojinin temel kavramları ile ilgili olarak verilenlerden hangileri doğrudur?
I,II,III |
I,III, IV |
I, III, V |
III, IV, V |
I, IV, V |
Teknolojinin temel kavramları; sistemler, kaynaklar, gereklilikler, optimizasyon ve fayda-maliyet dengesi, süreç ve kontrollerdir. Temel teknolojik kaynaklar; makineler, malzemeler (ahşap, taş, metal, kil, cam vs.), bilgi, enerji, sermaye, zaman ve insandır. Optimizasyon; bir ürünü, işlemi veya sistemi, en işlevsel, etkili veya olabildiğince mükemmele yakın olacak şekilde tasarlamak veya yapmak için kullanılan bir süreç veya metodolojidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya okuryazarlığının temel kavramları arasında yer almaz?
Üretim |
Dil |
Hedef kitle |
Bilgi |
Temsiliyet |
Medya okuryazarlığının temel kavramları; üretim, dil, temsiliyet ve hedef kitledir. “Üretim”, medya içeriklerinin bilinçli olarak üretildiğine dair farkındalıkla ilgilidir. Dil, kurgulanmış medya mesajlarındaki alamın nasıl oldurulduğuna dair bilinci ifade eder. Temsiliyet, medyada gördüklerimizin gerçekliğin kendisini değil, yeniden üretilmiş biçimi olduğunu vurgular. Hedef kitle, medyanın etkilemek istediği izleyici grubunu ifade eder.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi internet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı zengin-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemi hizmetidir?
İnternet |
Web |
Tarayıcı |
Servis |
Kaynak |
Web, İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı zengin-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemi hizmetidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ