XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatı Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Edebiyatımızda batılılaşama gayretlerine paralel olarak doğan gelenekçi yahut doğu batı sentezcisi edebiyatçılar aşağıdakilerden hangisiyle anılır?
Mutavassıtin. |
Poetika. |
Sükul uraz. |
Mazmun. |
Sebk-i hindi. |
Mutavassıtin. Cevap A'dır.
2.Soru
Klasik edebiyatta, öncelikle aşağıdakilerden hangisi kendini yenilemeyi başarır?
Form
|
Muhteva
|
Nazım şekli
|
Dil
|
Okur
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Has Oda’nın dört meşhur zabitinden biri değildir?
Has odabaşı |
Silahtar |
Çuhadar |
Rikaptar |
Sırkâtibi |
Has Oda’nın dört meşhur zabiti; has odabaşı, silahtar, çuhadar, rikaptar idi.
4.Soru
Tahassürname” ve “İftirakname” gibi manzumelerde hayatını etkileyen en önemli kişi ve olaylarla ilgili duygularını ifade eden şair aşağıdakilerden hangisidir?
Leyla Hanım |
Şeref Hanım |
Adile Sultan |
Mihri Hatun |
Zeynep Hatun |
“Tahassürname” ve “İftirakname” başlıklı manzumelerde ise, hayatını etkileyen en önemli kişi ve olaylarla ilgili samimi duygularını dile getiren şair Adile Sultan'dır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mehmet İzzet Paşaya ait bir Eserdir?
Yusuf-u Züleyha. |
Ateşgede. |
Mevlid. |
Mihnetkeşan. |
Zafername. |
Yusuf-u Züleyha. Cevap A'dır.
6.Soru
I. Şiir dilinin nesir diline göre daha önce oluşması
II. Şiirin kafiye ve vezinden kaynaklı daha estetik yapıda olması
III. Dinin etkisi
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Klasik Türk edebiyatının şiir merkezli bir edebiyat olmasının temel gerekçeleri arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Klasik Türk edebiyatının şiir merkezli bir edebiyat olmasının temel gerekçeleri şöyle sıralanabilir:
a. Şiir, vezin ve kafiyenin sağladığı ahenkle daha estetik bir yapı arz ettiği için sanat
ortaya koymanın en doğal ve işlevsel yolu idi.
b. Eski eğitim sisteminde ezberin yeri büyük olduğu için tamamen öğretici eserler
bile kolay ezberlenebilmesi için manzum olarak yazılıyordu.
c. Edebiyatçılar şairlik kabiliyetleriyle değerlendirilirdi. Himaye (patronaj) geleneği
içinde kasideciliğin önemli yeri vardı.
d. Şiir dili nesir diline göre daha önce oluşmuştu. Bunda göçebe kültürünün hareketliliği ile şiirin ritmik akışkanlığı arasındaki paralelliğin de etkisi olabilir.
7.Soru
Dönemin en önemli tezkiresi olan Hatimetü’l-Eşar aşağıdakilerden hangisine aittir?
Fatin Davut |
Mehmet İzzet |
Mehmet Namık Paşa |
Sadık Rıfat Paşa |
Süleyman Faik |
Dönemin en önemli tezkiresi Fatin Davut’un Hatimetü’l-Eşar’ıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, eğitim faaliyetlerinden dolayı II. Abdülhamit tarafından ödüllendirilmiş olan XIX. yüzyıl kadın şairidir?
Nakiye Hanım |
Fıtnat Hanım |
Sırrî Hanım |
Şeref Hanım |
Mahşah Hanım |
Nakiye Hanım (1845-1879), şair Şeref Hanım’ın yeğenidir. Daha çok eğitimciliği ile tanınır. Türkçe ve Farsça şiirleri dergilerde yayımlanan şair, eğitim faaliyetlerinden dolayı II. Abdülhamit tarafından ödüllendirilmiştir.
9.Soru
Eski Türklerin oynadıkları ve Avrupa’da “polo” adıyla bilinen oyun aşağıdakilerden hangisidir?
Çevgân |
Eril |
Cirit |
Kamet |
Kalem |
Çevgân: Eski Türklerin oynadıkları, Avrupa’da “polo” adıyla bilinen oyundur.
10.Soru
Ahmet Nazif’in Riyazu’n-Nukaba’sında hangi grup insanlar anlatılmıştır ?
Kaptanıderyalar |
Nakibüleşraflar |
Reisülküttaplar |
Hattatlar |
Müverrihler |
Ahmet Nazif’in Riyazu’n-Nukaba’sında Nakibüleşraflar anlatılmıştır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Keçecizade İzzet Molla’nın ‘’Mihnetkeşan’’ adlı mesnevisinde asıl hikayeye geçiş bölümünün adıdır?
Mübâreze-i Bahr u Ber bâ-Yekdiger |
Âgâz-ı Dâstân ve Şikâyet ez-Cihân |
Sıfat-ı Pâspân-ı Bed-Manzar u Bed-Elhân |
Merhale-i Türkmenli ârâmgâh cahîm-i cihân |
Ahvâl-i Menâzil sukûf u cidâr |
Eser, alışılagelen mesnevi anlayışına uygun biçimde tasarlanmıştır. Başta; geleneğe uygun olarak münacaat, naat, dört halife övgüsü yer alır. Bunları dönemin padişahı II. Mahmut’un övgüsü izler. Klasik mesnevi geleneğindeki gibi ‘’ Âgâz-ı Dâstân ve Şikâyet ez-Cihân’’ ( Hikâyenin başlangıcı ve Dünyadan Şikâyet) başlığıyla asıl hikâyeye geçilir.
12.Soru
Bir kazasker kızı olan Sıdkî Hatun ile hattatlığı şairliğinden daha güçlü olan Ani Fatma Hatun, hangi yüzyılda yaşamıştır?
XVII. yüzyılın ilk yarısı |
XVII. yüzyılın ikinci yarısı |
XVIII. yüzyılın ilk yarısı |
XVIII. yüzyılın ikinci yarısı |
XIX. yüzyılın ilk yarısı |
Bir kazasker kızı olan Sıdkî Hatun ile hattatlığı şairliğinden daha güçlü olan Ani Fatma Hatun, XVII. yüzyılın ikinci yarısında yaşamıştır. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Osmanlı hanedanında divan sahibi olan tek kadın şair kimdir?
Leyla Hanım |
Şeref Hatun |
Adile Sultan |
Fıtnat Hanım |
Hürrem Sultan |
Otuzuncu Osmanlı padişahı II. Mahmut’un kızı olarak 29 Mayıs 1826’da İstanbul’da doğan Adile Sultan, Osmanlı hanedanında divan sahibi tek kadın şairdir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Temsili mesnevilere bir örnektir?
Gülşen-i aşk. |
Zafername. |
Mihnetkeşan. |
Mevlid. |
Yusuf-u Züleyha. |
Gülşen-i aşk. Cevap A'dır.
15.Soru
Kızının ölümü üzerine yazdığı mersiye ile anılan Kadiri kadın şair aşağıdakilerden hangisidir?
Sırri Hanım. |
Leyla Hanım. |
Şeref Hanım. |
Nakiye Hanım. |
Zeynep Hatun. |
Sırri hanım. Cevap A'dır.
16.Soru
Mehmet Lebib’in, T"a’rîz eden gazellerine var ise Lebîb Vakt edip de vâkıf-ı mazmûnun olmamış"deyişine dair ifadelerden hangisi doğrudur?
Lebib'in gazelleri kolay anlaşılır bir nitelik taşır. |
Okuyucu Lebib'ten yenilikçi manzumlar içeren gazeller beklemektedir. |
Lebib, gazellerinin beğenileceğinden şüphe duymamaktadır.
|
Lebib'in şiirleri ritim duygusundan yoksundur. |
Şair gazelerinden yeni mazmunlar denemektedir. |
Encümen şairleri işte mazmundan imgeye ve sembole doğru olan bu dönüşümde itici güç olarak önemli pay sahibidirler. Mesela, Mehmet Lebib’in,
"Ta’rîz eden gazellerine var ise Lebîb
Vakt edip de vâkıf-ı mazmûnun olmamış" deyişi, yeni mazmunların gelenekli bilgi ile çözülemeyişinin okuru rahatsız ettiğini gösteriyor. Bu rahatsızlık, Servet-i Fünunda zirveye çıkacak bir şiir-okur uyumsuzluğunun, bir hermenötik problemin ilk işaretlerindendir.
17.Soru
Hüsn ü Aşk kimin eseridir ?
Şeyh Galip |
Yenişehirli Avni |
Keçecizade İzzet Molla |
Antepli Aynî |
Mehmet İzzet Paşa |
Hüsn ü Aşk Şeyh Galip'in eseridir .
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hüsn ü Aşk’ın etkisi altındaki eserlerden biridir?
Yusuf u Züleyha |
Gülşen-i Aşk |
Naz u Niyaz |
Mevlid |
Mihnetkeşan |
XIX. yüzyılda yazılmış bazı mesnevilerde Hüsn ü Aşk’ın etkisi açık bir şekilde görülür. Yenişehirli Avnî’nin Ateşgede isimli yarım kalmış mesnevisi, ateş etrafında bir alegori dünyası oluşturması yönüyle Hüsn ü Aşk’a benzer. İzzet Molla’nın Gülşen-i Aşk’ında da benzer bir durum söz konusudur. Şeyh Galip gibi Mevleviliğe bağlı olan İzzet Molla da bu mesnevisinin sonunda “pir” diye nitelendirdiği Mevlana’nın yardımıyla aşkın varlığı içerisinde kendini eritir ve sonsuzluğa ulaşır. Eserin içeriğine bakıldığında Hüsn ü Aşk’a benzer pek çok hayalle karşılaşılır. İzzet Molla’nın yolda giderken yılanların istila ettiği bir vadiden geçmesi, ateşler püsküren bir ejderha tarafından yutulması ve bu ejderhanın Allah tarafından ateş küresine çekilmesi Hüsn ü Aşk’ın hayal dünyasına uygun manzaralardır.
19.Soru
İlk yüzyıllarda pek az olan kadın şair sayısında hangi yüzyıla gelindiğinde artış olmuştur?
XIX. |
XX. |
XV. |
XVIII. |
XVII. |
İlk yüzyıllarda pek az olan kadın şair sayısında XIX. yüzyıla gelindiğinde artış olması dikkat çekmektedir. Bu ise Osmanlıda modernleşmeye paralel olarak, kadınların toplumsal hayatta daha fazla yer edinmeye başlamasıyla açıklanabilir.
20.Soru
Bir devlet büyüğünün yahut hatırı sayılır bir kimsenin bir yerleşim yerine yahut
bir makama gelişi üzerine kutlama amacıyla yazılan manzumelere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Kudumiyye |
Mihnetkeşan |
Ateşgede |
Gülşen-i Aşk |
Hüsn ü Aşk |
Bir devlet büyüğünün yahut hatırı sayılır bir kimsenin bir yerleşim yerine yahut
bir makama gelişi üzerine kutlama amacıyla yazılan manzumelere Kudumiyye adı verilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ