XVI-XIX. Yüzyıllar Türk Dili Final 2. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

‘‘Yollarda gâfil gitmen, herkesi refîk etmen, ehl-i derde yâr ol, sâhib-i tedârik olup merd ol. Yürü Allah rast getire. ‘’ ifadesinde aşağıdaki öğütlerden hangisi yoktur?


Giderken dikkatli ol, hiçbir şeyi önemsememezlik yapma.

Yollarda lazım olanı isteyebileceğin kişilere sen de yardımcı ol.

Yollarda herkesle arkadaşlık etme.

Kimseye haksızlık yapma.

Yardım isteyene yardım et.


2.Soru

Aşağıdaki isimlerden hangisi aynı sanat akımından geldiği hâlde sade dil kullanarak diğerlerinden ayrı düşmüştür?


Ahmet Hikmet

Mehmet Rauf

Nabizade Nazım

Halit Ziya

Cenap Şehabeddin


3.Soru

' Çâh-ı mâ' ne demektir?


gemi, kayık

bardak

binmek

su kuyusu

géce gündüz


4.Soru

Dilde sadeleşmeyi esas alan Yeni Lisan makalesinin aşağıdakilerden hangisi savunması beklenemez?


Türkçe terkipler ve cemiler ihtiyaca tamamıyla kâfî bulunduğundan Arapça Acem­ce terkip ve cemiler kullanılmayacak.

Arapça ve Acemce terkiplerin tufeylisi olan Türkçe terkiplerde yaşamasına imkân bulunmayan Arapça ve Acemce kelimeler artık istimal edilmeyecektir.

Arapça, Acemce kelimelere dahil yahut lâhik olacak Arapça Acemce edatlar da mümkünse Türkçe edatlarla değiştirilecektir.

Terkiplerle ifade olunan manalar basit kelimelerle ifade olunmaya çalışılmayacaktır.

Türk Derneği’nin ve sair tasfiyecilerin yaptıkları gibi Çağatayca, Türkmence’ye ya­hut Anadolu, Rumeli lehçelerine mensup eski ve yeni kelimeler yeni lisanda isti­mal olunmayacaktır.


5.Soru

Pâdişâh-ı Cem cenâbun dest-i şerifin bûs edüp sonra şeyhülislâmın ba’dehu sâ’ir vüzerâ-yı izâmun dest-i şerîflerin bûs edüp ba’dehu ser-zergerân kuyumcubaşınun ve şeyhün ve nakîbün, ba’dehu sâ’ir pirlerün dest-i şerîflerin öpüp revâne olmak kânun-ı Süleymân Hân’dır.

Yukarıdaki parçada ‘’bûs etmek’’ fiilinin anlamı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Yürüyüp gitmek

Öpmek

Selam vermek

Eğilmek 

Saygı duymak


6.Soru

“öpmek” ne demektir?


çâh-ı mâ

kûze

bûs etmek

âb nûş etmek

şeb u rûz


7.Soru

Aşağıdaki birleşik fiillerden hangisi fiil ile fiil olmuştur?


gire yazmak

selam vermek

mahrum koma

ziyaret eylemek

imdad etmek


8.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde "ünlü daralması" bulunmamaktadır?


Sen bana ne diyecektin?

Gelecek yıl okulunun bitirecek.

Dünden beri seni bekliyorum.

Bu yiyecekler bozulmuş.

Onu çok özlüyormuş.


9.Soru

I. Kelime başında k- > g- değişiminin görülmesi.

II. Kelime başında t- > d- değişiminin görülmesi.

III. Kelime içinde -p- > -f- değişiminin görülmesi.

IV. Kelime içinde -k- > -kk- ikizleşmesi.

Yukarıdakilerden hangileri Çağatay Türkçesinin ses özellikleri arasında yer alır?


I ve II

II ve III

I ve III

II ve IV

III ve IV


10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi iyi dilek belirten bir söz, dua değildir?


Cenâb-ı Bârî sizin dahi nice müşkil işleriniz âsân ede.

Hak Te’âlâ sana sıhhat ü selâmet vere.

Hüdâ sizden râzî ola.

Allah da sizin her işde mu’în ve zahîriniz ola.

Bu bâbda sâdır olan emrimün icrâsında dakika fevt eylesin.


11.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinin aldığı ek diğerlerinden farklıdır?


nicesi

işidici

çayun

içerü

girsün


12.Soru

29 harfli Yeni Türk Alfabesi  kanun tasarısı hangi tarihte kabul edilmiştir ? 


21 Ağustos 1923

2 Eylül 1919

23 Ağustos 1928

31 Ekim 1928   

1 Kasım 1928


13.Soru

Osmanlı Türkçesi Türkçe kökenli kelimelerin yanı sıra  hangi dilde kelime ve tamlamalar kullanmıştır?


Özbekçe

Arapça ve Farsça

Kazakça

Arapça

Azerice


14.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bağlama grubudur?


Evim barkım

Kuh-ı azim

Tefekkür ü endişe

Şeb rüz

Yemin ü yesarında


15.Soru

Yâ Hayy!, Yâ Kayyûm!, Yâ Hızr-i İlyâs!, Himâye yâ Er Sultân!, Yâ sultânım! İfadeleri aşağıdaki gruplardan hangisinde yer alır?


Unvan grubu

Aitlik grubu

İyelik grubu

Ünlem grubu

Edat grubu


16.Soru

Şinasi “gazete dili”ni kurmuş olması yanında Tanzimat döneminin dilini nazım ve nesir alanında ilk temsil eden kişidir. Aşağıdaki bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir?


Şair Evlenmesi adlı yenileşme dönemi edebiyatının da temsilcisi olan tiyatro eseri

Kendi şiirlerini topladığı Müntahabât-ı Es’âr

Türk atasözlerini ilk defa bir araya toplayan Durûb-ı Emsâl-i Osmâniyye

Tercüman-ı Ahvâl ile Tasvîr-i Efkâr’da dil ve edebiyatla ilgili yazdığı makaleler

Tercüme-i Nazım adıyla İngiliz şairlerinin şiirlerinden yaptığı tercümeler 


17.Soru

İlgi hali isimlerde hangi ek ile kurulur?


+(I)ŋ

+(I)m

+ylA

+Im

+nIŋ


18.Soru

Bağımsız Birleşik Cümleler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

  1. Birbirini açıklama, kabul, karşıtlık, öneri, sebep-sonuç ve seçenek gibi özelliklerle açıklayan cümlelerdir. 
  2. Bağımsız cümle yapılarından oluşmuş cümlelerdir.
  3. Bu cümleler bazen kendi başlarına bağımsız cümle olarak değerlendirilir.
  4. Bu tür cümlelerde ikinci cümle ammâ, ancak, lâkin, yoksa/yohsa, zîrâ gibi edatlarla başlar.
  5. Fikir, anlam dizgisi ve zaman bakımından farklılık gösterirler. 


I,II,III,IV

I,II,IV,V

I,III,IV,V

I,II,III,V

II,III,IV,V


19.Soru

XVI.-XIX. yüzyıl Batı Türkçesinin söz dizimi hangi şekilde oluşturulur?


özne+yüklem+tümleç

özne+tümleç+yüklem

yüklem+özne+tümleç

tümleç+özne+yüklem

yüklem+tümleç+özne


20.Soru

Aşağıdaki ifadelerden hangisinin açıklaması doğrudur?


El-garîb kel’l-a’mâ ( İnsan her şeye gören gözlerle bakmalı )

Men dakka dukka ( İte dalaşmaktansa çalıyı dolaşmak yeğdir )

El-kanâ’atü kenzün lâ yüfnâ ( Her şeyde kanaat etmek sonsuz bir hazinedir )

El-insâfu nısfu’d-din ( Acıma duygusu olmayan dinden çıkmış gibidir )

Aleyhi mâ-yestahıkku ( Sen istemesini bilirsen her şey oluruna varır )