XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gerçek adı Mehmet, lakabı ise Bekâr Memi olan şair aşağıdakilerden hangisidir?
Zati |
Nebi |
Hayati |
Hayalî |
Nevi |
Gerçek adı Mehmet, lakabı ise Bekâr Memi olan şair Hayalî'dir.
2.Soru
III. Mehmet'in kullandığı mahlas aşağıdakilerden hangisidir?
Adli |
Selimi |
Adni |
Muhlisi |
Muhibbi |
III. Mehmet Adni mahlasıyla şiirler yazıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi Fuzulî’nin kendi döneminin biyografi kaynaklarında hak ettiği ölçüde yer almamasının sebepleri arasında değildir?
biri değildir?
Şiir tarzının alışılmışın dışında olması |
Merkezden uzakta yaşaması |
İstanbul’a hiç gelmemesi |
Mezhebiyle ilgili kuşkular |
Hepsi de yer alır. |
Şiir tarzının alışılmışın dışında olması Fuzulî’nin kendi döneminin biyografi
kaynaklarında hak ettiği ölçüde yer almamasının sebepleri arasında yer almaz.
4.Soru
"Hatayî, Türkçe şiirleriyle çok geniş kitlelere............. yaymayı
başaran bir şairdir."
Yukarıdaki cümlede anlam bakımından boşluğu doldurabilecek en uygun sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
İdeolojisini |
Eserini |
Görüşünü |
Kendisini |
Hiçbiri |
"Hatayî, Türkçe şiirleriyle çok geniş kitlelere "ideolojisini" yaymayı
başaran bir şairdir."
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Çağatay edebiyatının sanatçılarından birisi değildir?
Hüseyin Baykara |
Ali Şir Nevayî |
Zahirüddin Babür |
Kâmrân Mirza |
İbrahim Gülşenî |
İbrahim Gülşenî, Azerbaycan sahası Türk edebiyatının temsilcilerindendir. Doğru cevap E’dir.
6.Soru
Nevî’nin çeşitli bilim dallarından söz eden içeriğe sahip ve ansiklopedi niteliği taşıyan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Nevî Divânı |
Şem ü Pervane |
Letaif |
Netayicü’l-Fünün |
Hayalî Divânı |
Nevî’nin biricik oğlu Atayî, babasının otuzun üzerinde eser kaleme aldığını belirtir. Müderris kimliğiyle yazdığı eserler arasında özellikle çeşitli bilim dallarından söz eden ansiklopedi niteliğindeki Netayicü’l-Fünün’u ilgi görmüş, çok okunmuştur. Doğru cevap D’dir.
7.Soru
Babür’ün Uygur harfleri ve stili ile Arap harflerini birleştirerek geliştirdiği yazı çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Runik |
Hatt-ı Babürî |
Latin |
Fars |
Kiril |
Hatt-ı Babürî: Babür’ün Uygur harfleri ve stili ile Arap harflerini birleştirerek geliştirdiği yazı çeşidi.
8.Soru
Çağatay edebiyatının en görkemli dönemi kimin zamanında yaşanmıştır?
Hüseyin Baykara zamanında |
Yavuz Sultan Selim zamanında |
Şah İsmai zamanında |
Şeybaniler zamanında |
Zahirüddin Babür Mirza zamanında |
Çağatay edebiyatı, en görkemli dönemini Timurlulardan Hüseyin Baykara zamanında (1469-1506), bugün Afganistan’ın sınırları içerisinde bulunan Herat çevresinde yaşar. Burada Hüseyin Baykara’nın da şair ve hami sıfatıyla içinde yer aldığı Herat ekolü oluşur. Baykara döneminde Ali Şir Nevayî’nin olağanüstü yeteneği sayesinde Çağatay edebiyatı zirveye erişir.
9.Soru
Divan şairi Bakî’yle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenebilir?
Bakî’nin kasideleri arasında tevhit ve münacat gibi dinî içerikli şiirler vardır. |
Bakî’nin yaşarken elde ettiği şöhreti, süreklilik kazanmamıştır. |
Onun gazellerine nazire söylemiş divan şairleri son derece azdır. |
Kaynaklarda sadece Bakî Divanı’nı çoğaltarak geçinen kâtipler olduğu söylenir. |
Bakî, kendisinden sonra yetişen şairler üzerinde pek etkili olmamıştır. |
Kaynaklarda sadece Bakî Divanı’nı çoğaltarak geçinen kâtipler olduğu söylenir. Bu ifade
10.Soru
Osmanlı İmparatorluğu’nda şairlerin Devlet büyüklerine sunduğu kasideler sonrasında aldıkları maddi yardım aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanmaktadır?
Caize |
Remil |
Cinas |
Tevliyet |
Salyane |
Osmanlı İmparatorluğu’nda şairlerin Devlet büyüklerine sunduğu kasideler sonrasında aldıkları maddi yardımlara caize denir. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Osmanlı edebiyatının Zatî ve Edirneli Nazmî’den sonra en çok gazel yazan
şairi kimdir?
Kanuni Sultan Süleyman |
Seydi Ali Reis |
II. Selim |
III. Mehmed |
II. Murat |
Kanuni, Osmanlı edebiyatının Zatî ve Edirneli Nazmî’den sonra en çok gazel yazan
şairidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
12.Soru
Mevlânâ’nın Mesnevîsine nazire olarak on ayda tamamlanan ve söylenen 40.000 beyitlik Farsça eserin adı ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Gülşenî Divanı – İbrahim Gülşenî |
Hatayî Divanı – Şah İsmail |
Manevî – İbrahim Gülşenî |
Dehname – Şah İsmail |
Nasihatname – Şah İsmail |
Manevi, İbrahim Gülşenî’nin Mevlânâ’nın Mesnevîsine nazire olarak Diyarbakır’da on ayda tamamladığı söylenilen 40.000 beyitli Farsça bir mesnevidir. Eserin ilk 500 beyti La‘lî Mehmed Fenâyî tarafından şerh edilmiştir. Doğru cevap C’dir.
13.Soru
Osmanlı biliminin gelişmesinde Fatih medreselerinden sonraki en önemli atılımı gerçekleştirmiş olan hükümdar hangisidir?
II. Bayezit |
Yavuz Sultan Selim |
Kanuni Sultan Süleyman |
II. Selim |
III. Murat |
Kanuni Sultan Süleyman, Süleymaniye medreselerini kurarak Osmanlı biliminin gelişmesinde Fatih medreselerinden sonraki en önemli atılımı gerçekleştirmiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nevayî’den sonra Çağatay edebiyatının en büyük şairi ve yazarı olan Babür Şah’ın eserlerinden biri değildir?
Babürname |
Mübeyyen |
Kenzü’l-cevâhir |
Aruz Risalesi |
Risale-i Validiyye |
Kenzü’l-cevâhir adlı eser, İbrahim Gülşenî’nin Farsça olarak kaleme aldığı bir eserdir. Diğer seçeneklerde verilen eserler ise Babür Şah’a aittir. Doğru cevap C’dir.
15.Soru
Nevi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Gerçek adı Yahya’dır. |
Müderris olarak çalışmıştır. |
Baki medrese arkadaşlarındandır. |
II. Selim döneminde ünü artmıştır. |
Sarhoş Bali’den tasavvuf terbiyesi almıştır. |
Nevi’nin III. Mehmet ve III. Murat döneminde olağanüstü ilgi gördüğü kaynaklarda anlatılır. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Sufî gelenekte şairler soylarını önemli şahsiyetlere dayandırmaktadırlar. Gülşenî soyunu kime dayandırmaktadır?
Hz. Muhammed |
Hz. Mevlana |
Şems-i Tebrizî |
Oğuz Kağan |
Hz. Ali |
Muhyî’nin Menakıb-ı İbrahim Gülşenî adlı eserinde anlattığına göre Gülşenî, sufî gelenekte
pek yaygın olmayan bir biçimde soyunu Oğuz Kağan’a dayandırmaktadır. Doğru cevap D’dir.
17.Soru
Dervişlerin tenha ve ıssız bir yere çekilip kırk gün kırk gece çetin bir perhiz ve nefis terbiyesi döneminden geçmeleri ve bu süre içinde gıda, uyku ve dünya kelamını asgariye indirerek hem beden hem de düşünce ile azami derecede ibadet etmelerine ne ad verilir?
Erbaîn çıkarmak |
Tapuğ |
Hatt-ı Babürî |
Muhteva |
Hadis |
Erbaîn çıkarmak: Dervişlerin tenha ve ıssız bir yere çekilip kırk gün kırk gece çetin bir perhiz ve nefis terbiyesi döneminden geçmeleri ve bu süre içinde gıda, uyku ve dünya kelamını asgariye indirerek hem beden hem de düşünce ile azami derecede ibadet etmeleridir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi/hangiler Baki'nin eserlerindendir?
I. Fezail-i Mekke
II. Fezailü’l-Cihad
III. Hadikatü’s-Süeda
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Üçüncü maddede verilen eser Fuzuli'ye aitken ilk iki maddede verilen eserler Baki'ye aittir. Doğru yanıt D'dir.
19.Soru
Başumda mûy-ı jûlîde tenümde tâze dâğum var
Melâmet mülkinün sultânıyam tûğum otağım var
Yukarıda verilen ve diliçi çevirisi Başımda karmakarışık saç, bedenimde taze yaram var; kınanmışlık ülkesinin sultanıyım, tuğum ve otağım var olan dizeler hangi şaire aittir?
Nevi |
Baki |
Zati |
Emri |
Hayali |
Başumda mûy-ı jûlîde tenümde tâze dâğum var/ Melâmet mülkinün sultânıyam tûğum otağım var/ dizeleri Hayali’ye aittir. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
"Hz. Fatma ve Hz. Ali gibi kişiler Ehl-i Beyt üyeleridir." bu ifadeye göre ehl-i beyt ne anlama gelmektedir?
Arap yarımadasında yaşamış tarihi kişilikler, |
İslamiyetin ortaya çıkış sürecinde yaşamakta olan kimseler, |
Hz. Muhammed'in soyundan olanlar, |
Etnik kökeni Arap olanlar, |
Osmanlı Devrinin önde gelenleri |
Ehl-i beyt: Hz. Muhammed'in kızı Hz. Fatma, damadı Hz. Ali ve onların evlatlarının dahil olduğu ailesi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ