XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk edebiyatının en büyük şairi aşağıdakilerden hangisidir?
Gülşeni |
Fuzuli |
Şah İsmail |
Yunus Emre |
Hatayi |
Fuzuli, Türk edebiyatının en büyük şairidir.
2.Soru
Babür Şah’ın “Hanefi fıkhıyla ilgili bazı konuları ve çocukları Hümayun ile Kâmrân’a öğüt vermek maksadıyla yazdığı” eserinin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Babür Divanı |
Mübbeyyen |
Vekayi |
Aruz Risalesi |
Risale-i Validiyye |
Babür Şah’ın, Hanefi fıkhıyla ilgili bazı konuları mesnevi biçiminde ve fe‘ilâtün mefâ‘îlün fe‘ilün ölçüsüyle anlattığı ve çocukları Hümayun ve Kâmrân’a öğüt vermek maksadıyla yazdığı eserin adı Mübeyyen’dir. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
Baki'nin edebi kişiliği ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?
I. Osmanlı şiirinde klasik söyleyişin en büyük ustası olarak kabul edilir.
II. Hem gazel hem kaside tarzında başarılı örnekler vermiştir.
III. "Meddâh olalı çeşm-i gazâlânına Bâkî
Öğrendi gazel tarzını Rûmun şu‘arâsı" beytinde Baki Anadolu şairlerinin, gazel tarzını kendisinden öğrendiğini söyler.
IV. Bakî Divanı’nın son baskısı Sadettin Nüzhet Ergun tarafından hazırlanmıştır.
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Bakî Divanı’nın son baskısı Sabahattin Küçük tarafından hazırlanmıştır (Ankara 1994). Dolayısıyla dördüncü maddede verilen bilgi doğru değildir. Diğer maddelerde verilen bilgilerse doğrudur. Doğru yanıt C'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Baki'nin eserlerinden biri değildir.
Fezâilül- Cihad |
Fezâil-i Mekke |
Mealimü'l yakin fi sireti seyid'l mürselin |
Divan |
Kırk Hadis |
Kırk Hadis Fuzuli'ye aittir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fuzuli'nin şiirinin belirgin özelliklerine dair yanlış bir bilgidir?
Fuzulî’nin şiirlerinde okuyucu ile bütünleşen ve onu etkisi altına alan yalın ve içten bir söyleyiş tarzı vardır. |
Fuzulî, s.zün çağrışım gücüne inanır, onun için birden fazla anlamı olan kelimeleri bir arada kullanır. |
Fuzulî, dört farklı dilde şiir söylemiş ve farklı alanlarda eser vermiştir. |
Fuzulî’nin şiirinin ayırıcı özelliklerinden biri iç musikisidir. |
Aşk kavrayışı bakımından şair, bir yandan geleneğe bağlı kalırken diğer taraftan gelenek içinde kendisine özgü etkileyici bir tutum geliştirmiştir. |
Fuzulî, üç dilde şiir söylemiş ve farklı alanlarda eser vermiştir. Onun Arapça şiirleri orta seviyededir. Buna karşın Farsça şiirlerinde tıpkı Türkçe şiirleri gibi üstün bir kabiliyet sergilemiştir. B seçeneğinde verilen dört farklı dilde şiir söylediği bilgisi doğru değildir.
6.Soru
Babür Şah’ın Hanefi fıkhıyla ilgili bazı konuları mesnevi biçiminde anlattığı ve çocukları Hümayun ve Kâmrân’a öğüt vermek maksadıyla yazdığı eser aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Nasihatname |
Babürname |
Risale-i Validiyye |
Babür Divanı |
Mübeyyen |
Mübeyyen: Hanefi fıkhıyla ilgili bazı konuları mesnevi biçiminde ve fe‘ilâtün mefâ‘îlün fe‘ilün ölçüsüyle anlattığı bu eserini çocukları Hümayun ve Kâmrân’a öğüt vermek maksadıyla yazmıştır.
7.Soru
I. Şeyhi II. Mevlana III. Ahmet Paşa IV. Ali Şir Nevayi V. Karamanlı Nizamî Şah İsmail yukarıdaki sanatçılardan hangilerine nazire yazmıştır?
I., II. ve III. |
II., III. ve V. |
II ve III |
I., III. ve V. |
III., IV. ve V. |
Şah İsmail’in Osmanlı şiirine ilgisiz kalmadığı açıktır. Şeyhî, Ahmet Paşa ve Karamanlı Nizamî’ye yazdığı nazireler onun Osmanlı şiirine ilgisinin en somut belgeleridir. Doğru cevap D’dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sultan III. Murat dönemi ile ilgili değildir?
Muhibbîden sonra en çok gazel söyleyen padişahtır. |
Süleymaniye medreselerini kurarak Osmanlı biliminin gelişmesinde Fatih medreselerinden sonraki en önemli atılımı gerçekleştirmiştir. |
Muradî Divanı’nda Türkçe söylediği 1567 gazel vardır. |
Şiirlerinde genellikle Muradî mahlasını kullanmıştır. |
Muradî Divanı’nda Farsça söylediği 39 gazel vardır. |
Süleymaniye medreselerini kurarak Osmanlı biliminin gelişmesinde Fatih
medreselerinden sonraki en önemli atılımı gerçekleştiren kişi III. Murat değil Kanuni Sultan Süleymandır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
9.Soru
XVI. yüzyıl Rumeli coğrafyasında yalın kat bir tasavvuf anlayışının olmadığı bilinmektedir. Bunun doğal sonucu olarak farklı mistik eğilimlerin temsilcileri ve takipçileri aynı muhitte yetişmişlerdir. Bunlardan biri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Bakî |
Nesimî |
Hayretî |
Nedim |
Şeyhi |
XVI. yüzyıl Rumeli coğrafyasında yalın kat bir tasavvuf anlayışının olmadığı bilinmektedir. Bunun doğal sonucu olarak farklı mistik eğilimlerin temsilcileri ve takipçileri aynı muhitte yetişmişlerdir. Bunlardan biri de ünlü Mevlevî şeyhi Yusuf-ı Sineçâk’ın kardeşi Hayretî’dir.
10.Soru
Azeri sahasındaki kültür ve sanat hayatını derinden etkileyen aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Mevlevîlik |
Coğrafya |
Müslümanlık |
Klasik tarz |
Hurufîlik |
Azeri sahasındaki kültür ve sanat hayatını Mevlevîlik derinden etkiler. Hurufilik ve Mevlevîliğin etkileri XVI. yüzyılda da sürmesine rağmen siyasal dönüşüme uğrayan Erdebil Tekkesi bütün mistik oluşumları bastırarak Safeviliği egemen kılmıştır.
11.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Cönk kelimesinin tanımıdır?
Halk şairlerine ait şiirlerin dağıldığı defterlerdir. Genellikle |
Genellikle ince ve uzun bir üçgeni andırdığı için “ana dili” de denir. |
Genellikle geniş bir çemberi andırdığı için “karz dili” de denir. |
Divan şairlerine ait şiirlerin dağıldığı defterlerdir. |
Halk şairlerine ait şiirlerin toplandığı defterler. Genellikle ince ve uzun bir dikdörtgeni andırdığı için “dana dili” de denir |
Cönk:Halk şairlerine ait şiirlerin toplandığı defterler. Genellikle ince ve uzun bir dikdörtgeni andırdığı için “dana dili” de denir
12.Soru
Rumeli duyuş ve söyleyişini Osmanlı şiirine taşıyan şair aşağıdakilerden hangisidir?
Emrî |
Hayalî |
Zatî |
Bakî |
Nevî |
Rumeli duyuş ve söyleyişini Osmanlı şiirine taşımış olup onların eserlerinde görülen dünyaya karşı mesafeli duruş, samimi eda, yerlilik arzusu ve tasavvufî heyecan, Hayalî’nin şiirlerinin de en belirgin özelliklerinden biridir. Doğru cevap B’dir.
13.Soru
Her cönkte Fuzuliye ait şiirlere rastlanması onun nasıl bir şair olduğunu gösterir ?
Döneminin etkisini şiirlerine yansıttığını |
Bütün dönemlere ait yenilikleri eserlerine yansıtabildiğini |
Halk şairleri tarafından da benimsendiğini |
Kalıcı izler bırakan bir şair olduğunu |
Dilini ustaca kullanabildiğini |
Fuzuli'nin hemen her cönkte ona ait şiirlere rastlanması onun halk şairleri tarafından
da benimsendiğini gösterir.
14.Soru
Fuzulî daima gündemde kalmasını neye borçludur ?
Babasından aldığı eğitime |
Yaşına |
İnsanlığın ortak duygu ve düşünceleri olan aşk, ıstırap, dün yevi zevk ve zenginliklerin boşluğu ve hiç kimsenin pençesinden kurtulamayacağı ölüm düşüncesi gibi, evrensel ve asla modası geçmeyen temaları işlemesine |
Yaşadığı coğrafyaya |
Aşkına |
Fuzulî daima gündemde kalmasını insanlığın ortak duygu ve düşünceleri olan aşk, ıstırap, dünyevi zevk ve zenginliklerin boşluğu ve hiç kimsenin pençesinden kurtulamayacağı ölüm düşüncesi gibi, evrensel ve asla modası geçmeyen temaları işlemesine borçludur.
15.Soru
Divan Şairi Fuzulî hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
İlahî aşk teması onun sufi çevrelerinde de benimsenmesini |
Fuzulî Divanı, Tebriz, Bulak, Hive ve İstanbul’da birçok |
Cönklerde sıklıkla şiirlerine tesadüf edilir. |
Kullandığı dil ortak Türkçe'dir. |
Hiçbiri |
Şıklarda verilen ifadelerin hepsi Divan Şairi Fuzulî hakkında söylenebilecek ifadelerdir.
16.Soru
Şah İsmail'den sonra Safevi hanedanı arasında Türkçe şiir söyleme geleneği kim tarafından sürdürülmüştür?
Şah Abbas |
Emanî |
Şebusterî |
Muhyittin Arabi |
Feridüttin Attar |
Şah İsmail seviyesinde olmasa bile Safevi hanedanı arasında Türkçe şiir söyleme geleneği Şah Tahmasb ve Sanî mahlasıyla şiirler söyleyen Şah Abbas tarafından sürdürülmüştür.
17.Soru
I. Selimi mahlasıyla şiirler yazmıştır.
II. Tebriz’i ve Kahire’yi aldığında yüzlerce sanatkârı İstanbul’a göndermiştir.
III. Divan oluşturacak kadar Farsça şiir söylemiştir.
Yukarıdakilerden hangisi / hangileri Yavuz Sultan Selim ile ilgilidir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Seçeneklerin tamamı Yavuz Sultan Selim ile ilgilidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
18.Soru
Halk içinde mu‘teber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi Yukarıdaki beytin sahibi olan ve hayatın hemen her alanına ilişkin şiirler söyleyen Osmanlı padişahı kimdir?
Kanunî
|
Yavuz Selim
|
III. Murat
|
II. Selim
|
III. Mehmet
|
19.Soru
Çağatay edebiyatı, en görkemli dönemini kimin zamanında yaşamıştır?
Safevi |
Akkoyunlu Elvend Bey |
Timurlulardan Hüseyin Baykara |
Sultan Yakup |
Memlük sultanı Kansu Gavrî |
Çağatay edebiyatı, en görkemli dönemini Timurlulardan Hüseyin Baykara zamanında (1469-1506), bugün Afganistan’ın sınırları içerisinde bulunan Herat çevresinde yaşar.
20.Soru
Aşağıdaki şehirlerden hangisi için XVI. yüzyılda şehrengiz yazılmamıştır?
Gelibolu
|
Bursa
|
Manisa
|
Yenişehir
|
Konya
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ