XVIII. Yüzyıl Türk Edebiyatı Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Enderunlu Fâzıl'ın kaleme aldığı eserler arasında değildir?
|
Hûbânnâme |
|
Neşâtengîz |
|
Zenânnâme |
|
Defter-i Aşk |
|
Çenginâme |
Fazıl’ın mürettep divanından başka Defter-i Aşk, Zenanname ve Hubanname adlı mesnevileri, Çenginame adlı dörtlüklerden oluşan bir eseri vardır. Neşâtengîz ise Müverrih Sürûrî'nin Divan'ına verdiği isimdir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyıl divan şiirindeki mahallileşme göstergelerinden biri değildir?
|
Şehname kahramanlarının şiirdeki seçkin konumlarını kaybetmeleri |
|
Türkçenin aruza uydurulması |
|
Divan şairlerinin hece ölçüsü ile yazmaları |
|
Türkçe kafiye ve redif kullanımı |
|
Sokaktaki insanın tüm yönleriyle şiire taşınması |
Arapça kelimelerin daha evvel şiirde yer bulamayan Türk telaffuzu biçimleri yavaş yavaş aruza girer. Türkçenin aruza uydurulmaya çalışıldığı uzun asırlardan sonra bunlar şaşırtıcı gelişmelerdir. B şıkkı dışındaki tüm şıklar XVIII. yüzyıl divan şiiri özelliklerini yansıtmaktadır. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Divan şiiriyle ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğrudur?
|
Osmanlılarda şiirler genellikle matbaada basılmıştır.
|
|
Şairler şiirlerini sarayda okumak amacıyla yazmışlardır.
|
|
Şiirler, genellikle değişik mekânlarda bir topluluk huzurunda okunmak üzere kaleme alınmıştır.
|
|
Şairler şiirlerini halk için yazmışlardır.
|
|
Osmanlılarda şiirler müstensihler için yazılmıştır.
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı tarihinde ilk defa Osmanlı hanedanına alternatif arayışlara girilmesi açısından önem taşıyan tarihî olaydır?
|
Edirne Vakası |
|
Vakayı Hayriyye |
|
Vakayı Vakvakiye |
|
Şeyh Sait Olayı |
|
Malatya Vakası |
Şehzade Cem Olayı
5.Soru
Elin koy sîne-i billûra rahm et âşıka zîrâ
Beyaz üzre bizim de pençe bir fermânımız vardır
Nedim yukarıdaki beyitinde beyaz kelimesiyle kağıdı kastederek hangi söz sanatını kullanmıştır?
|
Hüsn-i talil |
|
Teşbih |
|
Telmih |
|
Mecaz-ı mürsel |
|
İstiare |
“Elini göğsüne koy” ifadesi, insaf et anlamında kinayeli kullanılmıştır. Bu ifade şaire beyaz kâğıt üstüne konulan pençe işaretini çağrıştırmıştır. Beyaz kelimesiyle kâğıt kastedilmiştir (mecaz-ı mürsel). Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nedim’in yerlilik arzusunun bir yansıması değildir?
|
Şiirlerinde halk edebiyatına yakınlaşması
|
|
İstanbul hayatından sahneler sunması
|
|
Tardiyye nazım biçimini kullanmış olması
|
|
Gerçek hayattan alınan unsurları kullanması
|
|
Konuşma kalıplarına ve deyimlere yer vermesi
|
7.Soru
Hücre-i kalbin Necîb hıfz eyle ağyâr girmesin
Zîrâ kim sultana aşkın hânesidir bu gönül
Yukarıda makta beyti verilen gazel Osmanlı padişahlarından hangisine aittir?
|
III. Ahmet |
|
III. Mustafa |
|
II. Mahmut |
|
III. Selim |
|
I. Mahmut |
Makta beyti verilen gazel III. Ahmet'e aittir.
8.Soru
Nedim'in rubai tarzında beğendiğini söylediği şair kimdir?
|
Nefi |
|
Baki |
|
Yahya |
|
Hayyam |
|
Haleti |
Nedim, Türk şairlerinden kasidede Nefi’yi; gazelde Bakî ve Yahya’yı; mesnevi tarzında Atayî’yi ve rubaide ise Haletî’yi beğendiğini söylemiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.
9.Soru
Nedim’in şiirlerinde görülen uçarılığı ve rahat söyleyiş tarzını bir adım daha ileriye taşıyarak cinselliğin farklı biçimlerini manzumelerinde işleyen şair aşağıdakilerden hangisidir?
|
Seyit Vehbî
|
|
Enderunlu Fazıl
|
|
Adanalı Sürurî
|
|
İzzet Ali Paşa
|
|
İzzet Molla
|
10.Soru
Divan sahibi bir şair olmasına karşın asıl şöhretini mesnevilerine borçlu olan şair kimdir?
|
Baki |
|
Nabi |
|
Enderunlu Fazıl |
|
Nedim |
|
Süruri |
Enderunlu Fazıl, divan sahibi bir şair olmasına karşın asıl şöhretini mesnevilerine borçludur. Doğru cevap C seçeneğidir.
11.Soru
XVIII. Yüzyılda şiirde egemen olan edebi hareket aşağıdakilerden hangisidir
|
Sebk-i Hindi
|
|
Türk-i Basit ( Mahallileşme )
|
|
Hikemi ( Hakimane )
|
|
Kudema
|
|
Sebk-i Horasani
|
12.Soru
Gel ey fasl-ı bahârân mâye-i ârâm u hâbımsın // Enîs-i hâtırım kâm-ı dil-i pür-ıztırâbımsın Yukarıdaki beyitte geçen "bahârân" sözcüğünün anlamları hangi seçenekte doğru verilmiştir?
|
Bahar mevsimi-musiki makamı
|
|
Bahar mevsimi -çiçek
|
|
Bahar mevsimi -baharat
|
|
Musiki makamı-çiçek
|
|
Baharat-çiçek
|
13.Soru
Aşağıdaki unsurlardan hangisi Osmanlı İmparatorluğunun gerileme ve çöküş nedenlerinden biri değildir?
|
Dünya ticaret yollarının açık denizlerden yapılmaya başlanması
|
|
Celali isyanları
|
|
İşsizlik
|
|
Giyim kuşamdaki Batı taklitçiliği ve lüks düşkünlüğü
|
|
Kaybedilen topraklardan gelen göçmenlerin iskân edilmesi
|
14.Soru
XVIII. yüzyılda şairlerin hicve daha fazla ağırlık vermelerinin en önemli sebebi nedir?
|
Şairlerin ağır ve argo sözler kullanma arzuları |
|
Şairlerin hayatın olumsuz yönlerine odaklanmaları |
|
Bazı şairlerin hiciv yazılmamasını tavsiye etmeleri |
|
Sosyal ve siyasi hayattaki çözülmenin insanlarda yol açtığı çöküntü psikolojisi |
|
Halkın zevkine daha çok önem verilmesi |
tüm şıklardaki maddelerin hicve ağırlık verilmesinde payları olmakla birlikte en önemli sebep devrin olayları nedeniyle yaşanan psikolojik çöküntüdür. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Mahallîleşme eğiliminin XVIII. yüzyıldaki en önemli temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
|
Nabî
|
|
Nedim
|
|
Bakî
|
|
Sürurî
|
|
Kâmî
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şeyh Galip'in eserlerinden değildir?
|
Şerh-i Cezire-i Mesnevi |
|
es Sohbetü's Safiyye |
|
Divan |
|
Şevket-i Buhari |
|
Hüsn ü Aşk |
Divan, Şerh-i Cezire-i Mesnevi, Hüsn ü Aşk,es Sohbetü's Safiyye, Şeyh Galip'in eserlerindendir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Şeyh Galip'in Hüsn-ü Aşk adlı mesnevisinin konusu nedir?
|
Tasavvufi aşk |
|
Mevlevilik |
|
Toplumsal sorunlar |
|
Doğa |
|
Aile |
Bu ünlü mesnevinin konusu hem tasavvuf hem de aşktır ki bu aşk Allah'a duyulan aşk olduğundan tasavvufi bir aşktır. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hüsn ü Aşk için söylendiğinde yanlıştır?
|
Şeyh Galip eserin mukaddime bölümüne Allah’a hamd etmekle başlamıştır. |
|
Anlatım tekniklerinden tahkiye ve tasvirin kullanılmıştır. |
|
Hikâye bölümünde bu eseri niçin kaleme aldığını Sebeb-i Telîf başlığı altında anlatmıştır. |
|
Eserde aruzun mef ‘ûlü mefâ‘ilün fe‘ûlün kalıbı kullanılmıştır |
|
2042 beyit ve her biri altışar bent olan dört tardiyyeden oluşan bir eserdir |
Galip’in henüz 26 yaşındayken yazdığı Hüsn ü Aşk mesnevisi, 2042 beyit ve her biri altışar bent olan dört tardiyyeden oluşan bir eserdir. Eserde aruzun mef ‘ûlü mefâ‘ilün fe‘ûlün kalıbı kullanılmıştır. Anlatım tekniklerinden tahkiye ve tasvirin kullanıldığı eserde, klasik mesnevilerdeki mukaddime, hikâye ve hatime bölümlerine yer verilmiştir. Şeyh Galip, eserinin mukaddime bölümüne Allah’a hamd etmekle başlamış, ardından Hz. Muhammet’in övgüsünü, sıfatlarını, miracını ve mucizelerini içine alan bir naat söylemiş, sonra Mevlana ve kendi babası hakkında övgüde bulunmuştur. Şair, hikâye bölümüne geçmeden önce, bu eseri niçin kaleme aldığını Sebeb-i Telîf başlığı altında anlatmış; burada Nabî’nin Hayrabad adlı eseri hakkında edebî eleştiride bulunmuş, aynı zamanda kendi şiir anlayışını da açıklamıştır.
19.Soru
XVIII. yüzyıl Türk edebiyatında şairler arasında en çok rağbet gören nazım türü hangisidir?
|
Gazel |
|
Tarih |
|
Kaside |
|
Kıta |
|
Muamma |
Tüm şıklarda yer alan nazım türleri bu devirde kullanılmakla birlikte şairlerin en fazla sayıda eser verdikleri tür gazeldir. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Rahat söyleyiş tarzını bir adım daha ileriye taşıyarak cinselliğin farklı biçimlerini manzumelerinde işleyen şair aşağıdakilerden hangisidir?
|
Seyyit Vehbî
|
|
Adanalı Sürurî
|
|
İzzet Ali Paşa
|
|
İzzet Molla
|
|
Enderunlu Fazıl
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ