Yaşayan Dünya Dinleri Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mecusilikte var olan Mecusi düalizm hangi dönemde sistematize edilmiştir?
Zerdüşt döneminde
|
Pehleviler döneminde
|
Sasaniler döneminde |
20. yüzyılda
|
Persler döneminde |
Mecusiliğin dikkat çekici özelliği olarak bilinen Ahura Mazda ile Angra Mainyu düalizmi ise Sasaniler dönemi ve sonrası ortaya çıkmıştır. Her ne kadar daha önceki dönemlerde de düalizmin referansı olabilecek inanç ve düşünceler var idiyse de Mecusi düalizminin sistematize edilmesi bu dönemde olmuştur.
2.Soru
Hindu kutsal metinleri şruti ve smriti olmak üzere ikiye ayrılır. Aşağıdakilerden hangisi şruti kategorisine giren bir kutsal metindir?
Vedalar |
Puranalar |
Ramayana |
Mahabharata |
Dharma-şastra |
Şruti kategorisi içinde Vedalar; smriti kategorisinde ise Puranalar, Ramayana, Mahabharata ve Dharma-şastralar yer alır. Rşilerin, derin tefekkür ve vizyon yoluyla Yüce Varlıktan almış oldukları inancından kaynaklanan Vedalar, İnsanlık tarihinin bize kadar gelen en eski metinleri olarak kabul edilirler. Sanskritçe “bilmek” anlamına gelen “vid” kökünden gelen veda “bilgi” anlamına gelmektedir. Vedaların en eski parçasını dört derleme (samhita) oluşturur: Rig-veda, Sama-veda, Yacur-veda ve Atharva-veda. Bunlar uzun bir süre şifahi olarak nakledildikten sonra yazıya geçirilmiş olan metinlerdir. Bu dört metnin her biri yüksek derecede felsefi ve ilahi bilgiyi içermektedir. Her birinin hedefi ise, daimi barış, refah ve ebedi kurtuluştur.
3.Soru
Pathimokkha ne demektir?
İbadet yerleri |
Manastır kuralları |
Öğretiler |
Kutsal kitaplar |
İbadet şekli |
Erkek keşişler için 227 ve kadın keşişler için 311 olan ve Pathimokkha olarak bilinen manastır kurallarını ihlal eden keşişler itirafta bulunurlar ve bunlardan manastırdan atılmayı gerektirenler dışındakiler, bir takım kefaretlerle tedavi edilirler.
4.Soru
İnsan yaşamında iyi ve kötü nitelikleri temsil eden sayısız oranda tanrısal varlığın olduğunu kabul eden teolojik yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Monoteizm
|
Politeizm
|
Panteizm
|
Düalizm
|
Henoteizm |
Dinlerde üstün güç olarak inanılan tanrısal varlık bazı dinlerde ise düalist ya da politeist bir bağlamda düşünülür. Çoktanrıcı geleneklerde, insan yaşamından iyi ve kötü nitelikleri temsil eden bazen sayısız oranda tanrısal varlığın mevcudiyetine inanılır; hatta böylesi inanç sistemlerinde bunların yanında çeşitli doğal varlıklar, gök cisimleri, hatta krallar ve yöneticiler gibi insanlar da üstün varlıklar kategorisindeki yerlerini alırlar.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi islam ile hinduizm’den etkilenmiş eklektik bir dinidir?
Budizm
|
Hinduizm
|
Sih
|
Cayinizm
|
Şiilik |
Sih dini, ms. on altıncı yüzyılda Müslümanların hâkim olduğu Hindistan’da; İslâm-Hinduizm’in karşılıklı etkileşiminin bir sonucu olarak, her ikisini uzlaştırmaya yönelik hareketlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan, hem Hinduizm hem de İslâm’dan alınmış inançları içeren eklektik bir dindir.
6.Soru
Hindular kendi dinlerini ifade etmek için hangi ismi kullanırlar?
Totemizm |
Sanatana dharma |
Hinduluka |
Veda |
Cayin |
Hindular kendi dinlerini ifade etmek için sanatana dharma ismini kullanırlar. “Sonsuz/ezeli dharma/yasa” anlamına gelen bu kelimeyle belli bir kurucuyla ilişkendirilen dünyanın diğer büyük dinlerinin aksine, onun bir başlangıcının olmadığını ifade etmek isterler.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Çin ve Japon dinlerinin ortak özelliklerinden bir tanesidir?
Atalara saygı
|
İbadet biçimleri
|
Mabet mimarisi
|
Gençlere saygı
|
Sanat anlayışı |
Uzak Doğu’nun iki önemli dini geleneği şüphesiz Çin ve Japon dinleridir. Uzun bir dini geçmişe sahip olan her iki coğrafya, zaman zaman birbiri ile siyasi, sosyal ve kültürel etkileşim içerisinde olmuştur. Bu etkileşimin her iki coğrafyadaki dini geleneğin oluşmasında ve şekillenmeside etkili olduğu söylenebilir. Bu nedenle, her iki dini gelenekte ortak özellikleri görmek mümkündür. Söz konusu ortak noktalardan biri ‘atalara saygı’ olarak karşımıza çıkmaktadır. Gerçekten, her iki dini gelenekte özellikle ölen atalara saygı göstermenin ve onların ruhlarına takdimelerde bulunmanın önemli bir yeri vardır.
8.Soru
Budizmin başlangıcını oluşturan ilk vaaz aşağıdakilerden hangisidir?
Arhat |
Vinaya |
Buddha-sasana |
Dharma |
Parinirvana |
Buddha Daha önce çile hayatını bıraktığı için kendisini terk eden beş müridini Varanasi/Benares’deki geyik parkında bulur ve onlara dört soylu gerçek ve çilecilikle dünyevi zevkler arasındaki orta yoldan bahseder. “Dharma/yasanın çarkını döndürmek” olarak bilinen bu ilk vaaz aynı zamanda, bugün Batı literatüründe Budizm, kendileri tarafından ise Buddha-sasana (Buddha talebeliği) olarak adlandırılan dinin tarihinin de başlangıcını oluşturur.
9.Soru
Guru Grant Sahib ne demektir?
İbadet yerleri |
Manastır kuralları |
Öğretiler |
Kutsal kitap |
İbadet şekli |
Sihlerin kutsal metinleri, Guru Grant Sahib olarak bilinen kitaptır. Guruların öğretileri yüzyıl kadar şifahi olarak dolaştıktan sonra dördüncü Guru olan Arjan tarafından 1604 yılında bir araya getirildi.
10.Soru
Mecusilikte günde kaç vakit dua edilir?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Altı |
Beş vakit dua Mecusiliğin günlük ibadetleri arasında oldukça önemlidir. Güneş doğarken, öğlen tepedeyken, öğleden sonra, güneş batarken ve gece olmak üzere bu beş vakitte her Mecusi güneşe, ışığa ya da ateşe dönerek dua okur.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde sih mezhepleri verilmiştir?
Kesadhariler- Sahajdhariler |
Staviralar- Mahasanghalar |
Pratîtya-Samutpâda |
Digambara- Svetambara |
Şivacılık- Vişnuculuk |
Modern dönemlere kadar iki önemli sih grubu vardı. Kesadhariler ve Sahajdhariler olan bu iki grubun ortaya çıkışı Guru Gobind Singh tarafından khalsanın kuruluşuna kadar geri gider. Bu gruplardan birincisi geçiş törenine tabii olarak khalsaya giren ve dolayısıyla yukarıda zikredilen beş ayırt edici işaretini taşıyanlardır. İkinciler ise, her yönüyle sih inancına sahip ve sih toplumunun bir parçası olarak kabul edilen ancak khalsaya girmemiş dolayısıyla söz konusu beş ayırt edici işareti taşımayanlardır. Bunlar, henüz tam sih olmamış ancak ileride olacak kişiler olarak görülürler
12.Soru
Ch’an ekolünde, öznenin kendisini bilmesi için hangi yöntem uygulanmaktadır?
Dua
|
Büyü
|
Sadaka
|
Adak
|
Meditasyon |
Ch’an ekolüne göre, bilgide asıl amaç, ‘bilinen’ ile ‘bilen’in bir olmasıdır. Bu süreç, bilen ‘özne’nin kendisini bilmesi ile başlar. Nesneleri ve toplumu bilmek için özne önce kendisini bilmelidir. Bunun için, öncelikle ‘özne’nin kendisini bilmesine engel olan unsurların temizlenmesi gerekir. Bu ise, bedeni ve nefesi kontrol altına alarak ruhsal konsantrasyona ulaşmakla mümkündür. Bu, ‘meditasyon’ yaparak gerçekleşebilir. Meditasyon yapan kişi, ‘lotüs oturuşu’ halinde olmalıdır.
13.Soru
Şintoizm'de, tanrısal varlığın her yerde mevcut olan belirtilerine ne ad verilir?
Atago
|
İnari
|
Susanova
|
Kami
|
Nihongi
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Taoist ekollerden bir tanesi değildir?
Legalist Ekol
|
Simyacı Ekol
|
Mistik Ekol |
Savaşçı Ekol
|
Ferdiyetçi Ekol |
Taoizm’de, çeşitli dinlerin ve kültürlerin etkisi ile zamanla yeni mezhepler veya ekoller ortaya çıkmıştır. Bu mezhep ve ekollerin tamamının gayesi, Tao’yu yaşamak veya O’na ulaşmaktır. Taoizm’in sayısız mezhebe sahip olduğu belirtilmektedir. Bununla beraber, söz konusu mezheplerden günümüzde varlığını devam ettirenlerin iki temel karakteri olduğu söylenebilir. Bunlardan ilki; dünya nimetlerinden uzak durmak, meditasyona, zühde ve dini araştırmalara özen göstermek, inziva ve manastır ayatına önem vermektir. İkinci tip mezheplerde ise; rahiplik mesleğinin babadan oğula geçtiği kabul edilir ve rahiplerin evliliğine izin verilir. Taoizm’in en önemli dört yorumu veya ekolü şu şekilde sıralanabilir: •Simyacı Ekol •Mistik Ekol •Ferdiyetçi Ekol •Legalist Ekol. “Savaşçı Ekol” adı altında bir ekol bulunmamaktadır.
15.Soru
Brahmanalar, Aranyakalar ve Upanişadlar aşağıdakilerden hangisin bölümleridir?
Ramayana |
Smitri |
Şruti |
Veda |
Dharam-şastralar |
Her veda üç bölümden oluşur: Brahmanalar, Aranyakalar ve Upanişadlar.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hinduizm inancında bireyin yaptığı eylemler ve aynı zamanda yasa anlamına gelmektedir?
Krişna
|
Samsara
|
Karma
|
Avatar
|
Ahimsa |
“iş, eylem, amel” anlamına gelen karma, aynı zamanda insanların yaşarken, belli bir amaç gözeterek iradi olarak yaptıkları eylemler kadar, söz konusu eylemlerin sonucu olarak yeniden bu dünyaya gelişlerinin hangi şekilde ve hangi toplum yapısı içinde olacağını belirleyen acımasız bir şekilde işleyen ahlaki bir yasa anlamına da gelir.
17.Soru
Hindiuzime göre vedalar kaça ayrılmaktadır?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Hindiuzime göre vedalar 4’e ayrılmaktadır. Bunlar; Rig-veda, Sama-veda, Yacur-veda ve Atharva-veda’dır. Bu dört metnin her biri yüksek derecede felsefi ve ilahi bilgiyi içermektedir. Her birinin hedef ise, daimi barış, refah ve ebedi kurtuluştur.
18.Soru
Yin ve Yang ilkesinde birbirine zıt olan iki kutup hangi renklerden oluşmaktadır?
Kırmızı ve beyaz |
Kırmızı ve siyah |
Siyah ve beyaz |
Siyah ve sarı |
Pembe ve mavi |
‘Yin ve Yang’ ilkesine göre, kainattaki denge bu iki gücün etkileşimi ve dengesi ile ortaya çıkmakta ve devamlılığını sürdürmektedir. Bu iki kutup her ne kadar birbirinin zıttı olsa da, birbirini tamamlamaktadır. Söz konusu iki güç, siyah ve beyaz kısımlara ayrılmış bir daire şeklinde sembolize edilmektedir.
19.Soru
Taoizm’in kurucusu kimdir?
Yamato
|
K’ung Fu Tzu
|
Siddhartha
|
Lao-Tse
|
Guru Nanak |
Çin’in önemli dinlerinden olan Taoizm, M.Ö. 6. yüzyılda Lao-Tse tarafından kurulmuştur. Taoizm’in kutsal kitabı olan Tao-Te-King, Lao-Tse tarafından kaleme alınmıştır.
20.Soru
Budizmde aydınlanmış uyanmış kimseye ne denir?
Aziz |
Keşiş |
Buddha |
Nirvana |
Kral |
Budizmde aydınlanmış kimseye Buddha denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ