Yaşlı Psikolojisi Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yaşlılık dönemindeki bilişsel özelliklerle ilgili olarak aşağıda verilen yargıların hangisi yanlıştır?
Yaşlılık döneminde bazı bilişsel özelliklerde gerileme görülür |
Yaşlılık döneminde bazı bilişsel özellikler gelişimine devam eder |
Yaşlılıktaki bilişsel değişmeler sadece yaşlanmayla açıklanamaz |
Yaşlılık dönemindeki bilişsel özellikle bir bireyden diğerine değişir |
Yaşlılık döneminde bazı bilişsel özellikler korunur |
Yaşlılık döneminde bilişsel gelişimde yaşanan değişimler, sadece yaşlanma ile açıklamak mümkün değildir. Birçok başka faktörün de bu dönemdeki bilişsel beceriler üzerinde etkili olmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etkinlik ve yaşam doyumu bakımından tanımlanan kişilik tipleri arasında yer almaz?
Aktif-Bağımsız |
Pasif-Bağımlı |
Bütünleşmiş |
Bütünleşmemiş |
Zırhlı-Savunucu |
Etkinlik ve yaşam doyumları farklı dört kişilik tipi tanımlanmıştır. Bunlar bütünleşmiş, zırhlı-savunucu, pasif-bağımlı ve bütünleşmemiş kişilik tipleridir. Doğru yanıt A'dır.
3.Soru
Dış çevreden gelen çok sayıda uyarıcıdan birine odaklanmayı, diğerlerini görmezden gelmeyi ifade eden dikkatin hangi boyutu olarak ele alınmaktadır ?
Seçici Dikkat |
Bölünmüş Dikkat |
Sürekli Dikkat |
Görsel Dikkat |
İşitsel Dikkat |
Seçici Dikkat dış çevreden gelen çok sayıda uyarıcıdan birine odaklanmayı, diğerlerini görmezden gelmeyi ifade etmektedir. Örneğin bu kitabı okurken sadece kitaba odaklanıp, etrafınızdaki diğer nesneleri, sesleri görmezden gelerek seçici biçimde dikkat edersiniz. Doğru cevap A’dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bellek kayıplarını azaltmak amacıyla yapılabilecek çalışmalardan değildir?
Bellek geliştirme becerileri geliştirme |
Bellek kayıplarına karşı ilaç kullanma |
Korunan bellek işlevlerini en üst düzeyde kullanabilme becerisi geliştirme |
Bellek kayıplarına ilişkin korku ve kaygıyla başa çıkma becerisi geliştirme, |
Fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması |
Bellek kayıplarını azaltmak amacıyla yapılabilecek bazı çalışmalar vardır.
Bu çalışmalar;
• Bellek geliştirme becerileri geliştirme,
• Korunan bellek işlevlerini en üst düzeyde kullanabilme becerisi geliştirme (bulmaca çözme, kağıt oyunları, satranç, kelime oyunu oynama vb. etkinlikler),
• Bellek kayıplarına ilişkin korku ve kaygıyla başa çıkma becerisi geliştirme,
• Fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması (fiziksel etkinlikler yapma, uğraşılar geliştirme vb) şeklinde sıralanabilir.
Doğru yanıt B'dir.
5.Soru
Ali, kanser tanısı alan ve tedavisine başlanan yetmiş yaşındaki dedesinin hastalığı nedeniyle anne ve babası ile diğer yakın akrabalarının mutsuz olduklarını gözlemlemektedir. Dedesine yaşadıkları duyguları aktarma konusunda çekimser davranan aile bireylerinin bir yardım alması gerektiğini düşünmektedir. Ali'nin bu durumdan etkilenen yakınlarını yönlendirmesi en uygun psikolojik yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Varoluşçu Psikoterapi |
Yaşamı Gözden Geçirme Terapisi |
Aile Danışması/Terapisi |
Bilişsel-Davranışçı Terapi |
Kısa Süreli Psikoterapiler |
Ailenin desteği alınmadan daha doğrusu aile bir bütün olarak ele alınmadan sorunlara çözüm aramak işe yaramayacak hatta sadece hasta ile ilgili olmaktan çıkıp bütün aileyi derinden etkileyecektir. Ailenin yaşlı bir üyesinde bilişsel bir bozukluk ortaya çıktığında ailedeki rol dağılımlarının hemen altüst olacağı görülecektir. Aile danışmasına başlamanın en iyi yolu hastanın yaşadığı durumları ailenin nasıl algıladığı ve bu durumların ortaya çıkmasının aileleri nasıl etkilediği üzerine eş duyumsal bir yaklaşımla açıklama yapmaktır. Özellikle Alzheimer gibi süreğen ve ruhsal bir hastalığı olan yaşlılarla yaşayan ailelerle danışma uygulamaları gerçekleştirilerek aile bireylerinin çaresizlik ve suçluluk duyguları azaltılabilir; hasta yaşlıya karşı takındıkları tutumlar olumluya dönüştürülebilir. Doğru yanıt C'dir.
6.Soru
- Kişilik kavramı ayırt edicilik, süreklilik ve tutarlılık ile örüntü gösterme özelliklerini içermektedir.
- Benlik bireyin kendisine ilişkin bütüncül bir algısıdır.
- Benlik kavramı daha genel bir özellikken, kişilik kavramı kişilik kavramının altında yer alan bir kavramdır.
Kişilik ve benlik kavramlarına yönelik yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
Kişilik kavramı daha genel bir özellikken, benlik kavramı kişilik kavramının altında yer alan bir kavramdır.
7.Soru
- Balayı evresi
- Hayal kırıklığı evresi
- Yeniden yönelim evresi
- Kararlılık evresi
- Sonlandırma evresi
Yukarıda verilen maddelerden hangisi/hangileri emekliliğe uyum evrelerindendir?
I, II ve III |
II, IV, V |
I, IV ve V |
II, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
Emekliliğe uyum bir takım evrelerden oluşmaktadır. Bu evreler balayı evresi, hayal kırıklığı evresi, yeniden yönelim evresi, kararlılık evresi ve sonlandırma evresidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
8.Soru
Olası benlikler kuramı kaç yılında ortaya konulmuştur?
1960 |
1965 |
1970 |
1986 |
1989 |
Olası benlikler kuramı 1986 yılında ortaya konulmuştur.
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi açıklık kişilik özelliğine sahip bireylerde bulunur?
Yaratıcı |
Kaygılı |
Konuşkan |
Kendine güvenen |
Düzenli |
Açıklık kişilik özelliği deneyime açık olmakla ilişkilidir. Bu kişilik özelliğine yüksek düzeyde sahip kişiler yeni fikirlere, deneyimlere açık, yaratıcı kişilerdir. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Klinik sorunu, ruhsal hastalığı olmayan bireylerin yaşamda karşılaştıkları gelişime bağlı veya durumsal olan sorunların, krizlerin üstesinden gelmelerine, uyum yeteneklerini geliştirmeye, kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarına, gerçekçi kararlar vermelerine ve kendilerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmaya çalışan eğitimlerini Eğitim Fakültelerinde tamamlamış olan uzman hangisidir?
Klinik Psikolog |
Psikiyatr |
Psikolojik Danışman |
Psikiyatrik Hemşire |
Sosyal Hizmet Uzmanı |
Psikolojik Danışman: Psikolojik danışman eğitimi Eğitim Fakültelerinde bulunan Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarında (PDR) sunulmaktadır. Ayrıca, enstitülere bağlı PDR yüksek lisans ve doktora eğitimleri alarak da psikolojik danışman unvanı alınmaktadır. Psikolojik danışmanlar klinik sorunu, ruhsal hastalığı olmayan bireylerin yaşamda karşılaştıkları gelişime bağlı veya durumsal olan sorunların, krizlerin üstesinden gelmelerine, uyum yeteneklerini geliştirmeye, kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarına, gerçekçi kararlar vermelerine ve kendilerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmaya çalışırlar.
11.Soru
Psikolojik bağlamda bireyin bir olaya, kişiye, nesneye veya olguya dair düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilime ne ad verilir?
Psikoloji |
Tutum |
Önyargı |
Ruh sağlığı |
Yaşlılık |
Psikolojik bağlamda tutum, bireyin bir olaya, kişiye, nesneye veya olguya dair düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilim şeklinde tanımlanabilir (Cüceloğlu, 2014). Yukarıda yapılan tutum tanımı incelendiğinde, tutumun düşünce, duygu ve davranış olmak üzere üç temel öğesinin olduğu görülmektedir. Düşünce, belli bir şeye dair sahip olduğumuz bilgileri, onunla ilgili olarak yapmış olduğumuz nedensel açıklamaları ifade eder. Duygu, belli düşüncelere sahip olduğumuz şeye karşı, düşüncelerimizle tutarlı biçimde gösterdiğimiz duygusal tepkileri ifade eder. Tutumun son öğesi olan davranış ise, belli bir şeye dair sahip olduğumuz düşünce ve duygulara uyumlu olarak gösterdiğimiz tüm davranışları, eylemleri ifade eder.
12.Soru
Benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk hangi dönemde karşılaşılan bir karmaşadır?
Yetişkinlik |
Yaşlılık |
Ergenlik |
Okul çağı |
Genç yetişkinlik |
Yaşlılık döneminde yaşanan karmaşa benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluktur. Bu dönemdeki karmaşanın başarılı biçimde çözümlenmesi ile ‘bilgelik’ kazanılır.
13.Soru
- Yakın kişilerin engellemeleri nedeniyle özerklik duygusuna karşı birey utanç ve şüphe yaşayabilir
- Girişkenlik gerileyebilir, bireyin bir amaç için çabalaması güç olabilir
- Birey yetersizlik duygusunu yaşayabilir
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Erikson'un dokuzuncu dönem olarak belirttiği ve Yaşlılık Aşkınlığı olarak tanımladığı gelişim dönemindeki bireylerin yaşayabilecekleri krizlerdendir?
Yalnız I |
YalnızII |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
Erikson 80 ve 90’lı yaşları kapsayan bu dönemde bireylerin ilerleyen yaşla birlikte yeni gereksinimlerinin ortaya çıktığını vurgulamıştır. Bu görüşe göre daha önceki karmaşalar bu dönemde etkisini göstermektedir. Yaşamın ilk yıllarında gelişen özerklik duygusu da bu dönemde bireyin artık yetişkin olan çocukları ve doktorları gibi kişiler tarafından engellenebilir ve birey utanç ve şüphe yaşayabilir. Girişkenlikte bu dönemde geriler, bireyin bir amaç için çabalaması yaşlılıkta oldukça güç olabilir. Dolayısıyla soruda verilen tüm bilgiler doğrudur. Bu nedenle cevap E'dir.
14.Soru
Yaşlıların yakınları ile birlikte yaşamaktan dolayı yaşadığı sıkıntıları önceden hazırlanan farklı türdeki sorularla öğrenmeye çalışılan veri toplama yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Anket |
Gözlem |
Deneysel |
Örnek olay |
Fenomonolojik |
Yaşlıların yakınları ile birlikte yaşamaktan dolayı yaşadığı sıkıntıları önceden hazırlanan farklı türdeki sorularla öğrenmeye çalışılan veri toplama yöntemi ankettir.
15.Soru
- İyi huylu
- iş birlikçi
- güvenen
- İyi huylu
- iş birlikçi
- güvenen
yukardaki tanımlamalar beş faktör kişilik kuramına göre hangi özelliği yansıtır?
nevrotizm |
uyumluluk |
açıklık |
özdisiplin |
dışa dönüklük |
verilen sıfatlar uyumluluk özelliğini yansıtır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılığa ve yaşlıya dair kuşaktan kuşağa aktarılan tutumlar ve değer yargıları arasında yer almaz?
Kişinin olduğu yaş değil, hissettiği yaşın önemli olduğu düşüncesi |
Yaşlının üretken değil, tüketici olduğu düşüncesi |
Yaşın kronolojik olarak artması ve yaşlanmanın kaçınılmaz olduğu düşüncesi |
Yaşlıların akranları ile bir arada olmayı istedikleri, gençlerle anlaşamayacakları düşüncesi |
Yaşın sağlıklı olmak için bir engel olduğu düşüncesi |
A seçeneği dışında verilen seçeneklerde yaşlı bireylere dair toplumun kuşaklar boyunca taşıdığı yargı ve tutumlar verilmiştir. A seçeneğinde ise yaşın kronolojik olarak artması ve yaşlanmanın kaçınılmaz olduğu düşüncesinin yanlış olduğunu savunan bir ifade yer almaktadır. Çünkü toplumsal, psikolojik ve teknolojik değişimler kronolojik olarak belirlenen yaşlılık dönemi anlayışının değişmesine de yol açmıştır. Aynı yaşta olup, yaşlılığı psikolojik anlamda farklı düzeyde hisseden bireyler olabilir. Yani, kişinin olduğu yaş değil, hissettiği yaş önemlidir.
17.Soru
- Kişiliğin gelişimi yaşam boyu sekiz dönemden geçerek gerçekleşir.
- Kişiliğin gelişimindeki yaşlılık dönemi ‘benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk’ olarak adlandırmıştır.
- Kişilik gelişimi dönemlerden nasıl geçtiğimizin tek belirleyicisinin genetiktir.
- Sekiz gelişim döneminin her birinde aşılması gereken bir karmaşa (çatışma) söz konusudur.
Yukarıdaki Psikososyal Gelişim Kuramı ile ilgili ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
I, II, ve III |
I, II, ve IV |
Kişilik gelişiminde çevrenin de önemli rolü olduğunu vurgulayan Erikson bu dönemlerden nasıl geçtiğimizin tek belirleyicisinin genetik olmadığını aynı zamanda çevrenin de önemli rolü olduğunu savunur.
18.Soru
Erikson'un geliştirdiği psiko sosyal gelişim dönemlerinden ergenlik döneminde yaşanan kimliğe karşı rol karmaşası başarılı bir biçimde çözüldüğünde aşağıdakilerden hangisi kazanılmış olur?
Erikson'un geliştirdiği psiko sosyal gelişim dönemlerinden ergenlik döneminde yaşanan kimliğe karşı rol karmaşası başarılı bir biçimde çözüldüğünde aşağıdakilerden hangisi kazanılmış olur?
İrade |
Bağlılık |
Umut |
İlgi |
Yeterlik |
Ergenlik ile birlikte kimliğe karşı rol karmaşası yaşanır. Bu dönemdeki karmaşanın başarılı biçimde çözümlenmesi ile ‘bağlılık’ kazanılır. Doğru cevap B'dir.
19.Soru
Yaşlanmaya karşı en sağlıklı tutum hangisidir?
İnkarcı |
Sorgulayan |
Umutlu |
Duygusal |
Kabulcü |
En sağlıklı tutum kabulcü tutumdur. Bu tutumu sergileyen yaşlılar, yaşamlarında meydana gelen değişimleri yaşlanma sürecinin bir parçası gibi görürler; geçmişe ve bugüne dair gerçekçi bir değerlendirme yapıp kayıplar, hatalar, pişmanlıklar kadar başarıları, kazanımları ve birikimleri birlikte dengeli bir biçimde ele alırlar.
20.Soru
Kişilik gelişiminde dokuzuncu dönem ile yaşlılık aşkınlığı'nı yaşayan bireyler için aşağıdaki süreçlerden hangisi söylenemez?
Evren ile bütünleşme içinde olduklarını hissettikleri |
Benlik bütünlüğünün aşılamadığı |
Mekânsal algılarının gerilediği |
Zaman algılarının bugün, en fazla gelecek haftayı içerdiği |
Ölümü herkesin yaşayacağı fikrini benimsedikleri |
İşte tüm bu olumsuz etkiler kabul edildiğinde bu dokuzuncu dönemde yaşlılık aşkınlığının ortaya çıkması mümkündür. Yaşlılık aşkınlığı bir şeyleri aşmak ve ötesine geçmek olarak tanımlanmıştır. Bunu yaşayan bireylerin ise; evren ile bütünleşme içinde olduklarını hissettikleri, zaman algılarının ise bugün, en fazla gelecek haftayı içerdiğini, mekânsal algılarının gerilediği, ölümü herkesin yaşayacağı fikrini benimsedikleri ve kendilik algılarının genişleyerek bağlantılı olunan diğer insanları da kapsar hale geldiği deneyimleri yaşadığı öne sürülmektedir (Erikson, 1997). Özetle bu dönem birçok karmaşanın yeniden gün yüzüne çıktığı ama aynı zamanda benlik bütünlüğünün de aşıldığı, evren ve diğer tüm insanlarla bütünleşilen bir dönemdir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ