Yaşlı Psikolojisi Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık dönemindeki fiziksel gelişim sürecinin günlük yaşamdaki yansımaları açısından doğru değildir?
Yaşlılar çevresel değişikliklere yanıt vermede gecikme yaşarlar. |
Psiko- motor becerilerinde azalma olmayan yaşlılar araba kullanabilirler. |
Yaşlılarda öğrenme zamanı uzamaktadır. |
Yaşlılar teknolojik yeniliklere rahat ulaşırlar. |
Yaşlıların psiko-motor becerilerinde azalma olmaktadır. |
Yaşlılar teknolojik yeniliklere rahat ulaşırlar.
2.Soru
I. Daha net yanıtlara ihtiyaç duyulur.
II. Belirsizliğe tahammülü içerir.
III. Bir problem durumunda birden çok çözümün göz önünde bulundurulur.
IV. Birey duruma özgü süreçleri daha iyi anlar.
V. Somutluğa ihtiyaç duymadan soyut olarak düşünebilmektir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri soyut sonrası işlem dönemine ilişkin özelliklerdir?
I, II, III |
II, III, IV |
III, IV, V |
I, IV, V |
II, IV, V |
Bu görüşe göre soyut işlemler döneminden sonra Soyut Sonrası Dönem olarak adlandırılabilecek bir dönem daha vardır. Bu dönemin belirsizliğe tahammülü içeren, esnekliğin arttığı ve bir problem durumunda birden çok çözümün göz önünde bulundurulduğu dönem olduğu öne sürülmektedir. Bu düşünme biçiminde birey bilginin göreceli doğasını daha iyi anlar, zıtlıkları kabul eder, bu nedenle diyalektik bütünlük ile bütünleşme söz konusudur. Soyut işlemler döneminde bir problem durumuna ilişkin tek bir doğru yanıt aranırken soyut sonrası düşüncede bir problemin farklı yollarla çözülebileceğine ilişkin düşünce gelişmiştir. Soyut işlemler döneminde daha net yanıtlara ihtiyaç duyulurken soyut sonrası dönemde birey duruma özgü süreçleri daha iyi anlar ve kabul eder. Soyut işlemler dönemi düşüncesinden daha gelişmiş bir düşünce biçimi olan soyut işlem sonrası düşünce deneyimler ile gelişir ve bunun sonucunda yetişkinlik boyunca gelişmeyi sürdürür.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık danışmanlığında/terapisinde kullanılmakta olan 4 temel yaklaşımdan biri olan Dinamik Olmayan Psikoterapiler alt kuramlarından biridir?
Grup Psikoterapisi |
Psikoanalitik Psikoterapi |
Kısa Süreli Psikoterapi |
Bireysel Dinamik Psikoterapiler |
Aile Terapisi |
Göka ve Aydemir (2000), yaşlılık danışmanlığında/terapisinde kullanılmakta olan temel yaklaşımları 4 grupta toplamakta ve bu grupların altında da alt kuramlardan bahsetmektedirler. Bu gruplandırma;
1. Bireysel Dinamik Psikoterapiler
Psikoanalitik Psikoterapi
2. Dinamik Olmayan Psikoterapiler
Kısa Süreli Psikoterapi
Destekleyici Psikoterapi
Bilişsel-davranışçı Terapi
Cinsellik (seks) Terapisi
Yaşamı Gözden Geçirme Terapisi
3. Aile Terapisi
4. Grup Psikoterapileri
4.Soru
"Bireyin bir olaya, kişiye, nesneye veya olguya dair düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilim" şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Davranış |
Düşünce |
Biliş |
Duygu |
Tutum |
Soruda açıklaması verilen kavram, özellikle de sosyal psikolojinin ilgi alanlarından biri olan "tutum" kavramıdır. Doğru yanıt E'dir.
5.Soru
Yaşlılık döneminde insanlarla iyi ilişkilerkurma ve iş birliği halinde olma hangi kişilik özelliğinin değişimine bağlıdır?
Nevrotizm |
Dışa dönüklük |
Uyumluluk |
Öz-disiplin |
Açıklık |
nevrotizm kişilik özelliği daha çok olumsuz duyguları yaşamakla ilgilidir. Bu kişilik özelliğine yüksek düzeyde sahip bireyler yaşamı zor, tehdit edici ve problemli olarak algılayan, çabuk kaygı ve stres yaşayan kişilerdir. Bu kişilik özelliğinin diğer ucunda duygusal denge gelmektedir. Diğer bir temel kişilik özelliği dışa dönüklüktür. Dışa dönüklük özelliği yüksek olan bireyler konuşkan, neşeli ve sosyal bireylerdir. Dışa dönüklüğün diğer ucunda ise içe dönüklük yer almaktadır. Açıklık kişilik özelliği ise deneyime açık olmakla ilişkilidir. Bu kişilik özelliğine yüksek düzeyde sahip kişiler yeni fikirlere, deneyimlere açık, yaratıcı kişilerdir. Uyumluluk kişilik özelliğine sahip bireyler ise diğer insanlar ile iş birliğine dayalı ilişkiler kuran, diğer insanlara güven duyan bireylerdir. Öz-disiplin kişilik özelliği ise davranışlarda ısrarcı olma ve dürtüyü kontrol etmekle ilgilidir. Bu özelliğe yüksek düzeyde sahip bireyler sorumlu davranan, düzenli bireylerdir (McCrea ve John, 1992).
6.Soru
- Güven
- Pişmanlık
- Geçmişe özlem
- Yalnızlık duygusu
Yukarıdakilerden hangileri bağlılık hissedilen eşin kaybı sonucunda hayatta kalan tarafın yaşadığı duygular arasında yer alır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Eşin kaybı hayatta kalan tarafın yalnızlık duygusu, geçmişe özlem ya da pişmanlık duyguları yaşamasına da yol açabilmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilişsel pragmatiklere örnektir?
Dil anlama |
İşlem hızı |
Bellek |
Verileri ayırma |
Koordine etme |
Dil anlama
8.Soru
Schaie'nin, çocukluk ve ergenlik yıllarındaki bilişsel gelişime odaklanan Piaget'in kuramına eklemeler yaparak, yetişkinlik yıllarındaki gelişimi açıklamaya çalışmasının en temel sebebi nedir?
Öğrenme yaşantıları açısından ebeveynlerin bilinçlenmesi |
Dil gelişimi ve motor gelişimi ile ilgili yeni uygulamalar |
Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte biliş yapılarındaki değişimler |
İnsan ile kültür arasındaki etkileşimlerin artması |
Bilişsel gelişimin, yaşam boyu devam eden bir süreç olarak ele alınması |
Bilişsel gelişimin Piaget’ye benzer biçimde belirli aşamalardan oluştuğuna yönelik bir diğer görüş de Schaie’ ye aittir. Schaie’nin modelinde bilişsel gelişim Piaget’den farklı olarak yaşam boyu devam eden bir süreç olarak ele alınmış ve her aşamada bilişsel kapasitenin rolüne odaklanılmıştır.
9.Soru
Kişisel gelişim ve topluma katılım açısından en doyum alabileceği şekilde yaşamını bir düzene sokan ve bu düzeni sürdürmekte olan bir emekli birey emekliliğe uyum evrelerinden hangisini deneyimlemektedir?
Balayı evresi |
Hayal kırıklığı evresi |
Sonlandırma evresi |
Yeniden yönelim evresi |
Kararlılık evresi |
Kararlılık evresinde ise emekli bireyler kişisel gelişim ve topluma katılım açısından en doyum alabilecekleri şekilde yaşamlarını bir düzene sokmakta ve bu düzeni sürdürmektedirler. Bazı yaşlılar, özellikle de emekliliğe iyi bir şekilde hazırlanmış olanlar, balayı evresinin ardından bu evreye geçebilmektedir. Bunlar genellikle emeklilikte kendilerini neyin beklediğini bilen, gerçekçi amaçları ve beklentileri olan, emeklilik dönemini de gerçekçi bir şekilde planlayan kişilerdir.
10.Soru
Yaşlılık döneminde yaygın olarak yaşanılabilen yalnızlık, ölüm korkusu, yalnızlık ve kendine yabancılaşma gibi konuların ele alındığı psikoterapi yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Danışan Merkezli Yaklaşım |
Aile Danışması/Terapisi |
Grupla Psikolojik Danışma/Terapi |
Yaşamı Gözden Geçirme Terapisi |
Varoluşçu Psikoterapi |
Felsefi temelleri çok yoğun olan bu yaklaşımda varoluşa dair temel konular üzerinde çalışılır. Bu bağlamda yaşlılık döneminde yaygın olarak yaşanılabilen yalnızlık, ölüm korkusu, yalnızlık ve kendine yabancılaşma gibi konular bu yaklaşım çerçevesinde etkili biçimde ele alınabilir. Doğru yanıt E'dir.
11.Soru
“bir kişi veya şeye karşı gerçek bilgi edinmeden önce veya gerçek bilgiye dayalı olmayan hoş veya nahoş duygu” sözü hangi kuramcıya aittir?
“bir kişi veya şeye karşı gerçek bilgi edinmeden önce veya gerçek bilgiye dayalı olmayan hoş veya nahoş duygu” sözü hangi kuramcıya aittir?
Cicero |
Pavlov |
Enstein |
Allport |
Vygotsky |
U¨nlü kuramcı Gordon Allport, önyargıyı “bir kişi veya şeye karşı gerçek bilgi edinmeden önce veya gerçek bilgiye dayalı olmayan hoş veya nahoş duygu” olarak tanımlamıştır.
12.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi geliştirdiği Psikososyal Gelişim Kuramı ile kişiliğin gelişiminin yaşam boyu devam ettiğini belirtmektedir?
H. Markus |
P. Nurius |
E. Erikson |
E. Bohlmeijer |
F. Smit |
Psikososyal Gelişim Kuramı
Kişiliğin yaşam boyu gelişimine ilişkin kapsamlı açıklamalardan birisi Erik Erikson (1950)’a aittir. Geliştirmiş olduğu psikososyal gelişim kuramına göre kişiliğin gelişimi yaşam boyu devam eder.
13.Soru
Ekrem Bey, 65 yaşında bir çiftçidir. Yaşından dolayı artık çalışmayı bırakması gerektiğini düşünüp tarlalarını ve hayvanlarını çocuklarına devretmiş ve evinde dinlenmeye çekilmiştir. Aşağıdaki gelişim kuramlardan hangisi Ekrem Bey'in işlerini terk etmesini normal ve olması gereken bir durum olarak nitelemektedir?
Kopma Kuramı |
Etkinlik Kuramı |
Süreklilik Kuramı |
Psikososyal Gelişim Kuramı |
Psikoseksüel Gelişim Kuramı |
Yaşlılık döneminde bireyin işlerinden ve toplumdan uzaklaşmasını normal kabul eden kuram Kopma Kuramı'dır. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilgeliğin özelliklerinden değildir?
Gerçeğe dayalı zengin bilgi |
Zengin işlemsel bilgi |
Yaşam boyu bağlamsallık |
Görecelilik |
Somutluk |
Bilgeliğin özelliklerinden biri belirsizliktir somutluk değildir.
15.Soru
"Mehmet Bey, 67 yaşına geldiğinde işlerini kızı Ayşe'ye devretmiş ve yaşamını daha çok evde dinlenerek geçirmiştir." Bu örnekte Mehmet Bey'in verdiği kararı "normal ve olması gereken durum" olarak açıklayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Etkinlik Kuramı |
Süreklilik Kuramı |
Kopma Kuramı |
Beş Faktör Kişilik Kuramı |
Psikososyal Gelişim Kuramı |
Mehmet Bey, 67 yaşına geldiğinde işlerini kızı Ayşe’ye devrederek, köşesine çekilip yaşamını daha çok evinde dinlenerek geçirmiştir. Kopma (çözülme) kuramına göre Mehmet Bey’in işlerinden elini ayağını çekmesi çok normal ve olması gereken bir durumdur. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Psikososyal Gelişim Kuramı'na göre yaşlılık döneminde yaşanan karmaşa aşağıdakilerden hangisidir?
Temel güven oluşturmaya karşı güvensizlik |
Özerkliğe karşı utanç |
Girişimciliğe karşı suçluluk |
Benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk |
Başarıya karşı aşağılık duygusu |
Yaşlılık döneminde yaşanan karmaşa ise benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluktur. Bu dönemdeki karmaşanın başarılı biçimde çözümlenmesi ile ‘bilgelik’ kazanılır (Atalay, 2007; Feist ve Fesit, 2009; Yazgan İnanç, 2011).
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, yaşlı bireylerin yaşlanmayla ilişkili olumsuz tutumlarını belirleyen faktörlerden biri değildir?
Yalnız yaşama |
Sağlık sorunları |
Sosyoekonomik düzey |
Öz bakım becerilerine sahip olma |
Sahip olunan çocuk sayısı |
Yalnız yaşayan, günlük yaşam aktivitelerini yerine getiremeyen, sağlık durumu ve sosyoekonomik düzeyi düşük olan yaşlıların yaşlıkla ilgili tutumları olumsuz olarak saptanmıştır. Doğru yanıt E'dir.
18.Soru
Psikoanalitik Psikoterapi aşağıdaki gruplardan hangisin alt kuramıdır?
Bireysel Dinamik Psikoterapiler grubunun |
Dinamik Olmayan Psikoterapiler grubunun |
Aile Terapisi grubunun |
Grup Psikoterapiler grubunun |
Hepsinin |
Doğru cevap A dır. Psikoanalitik Psikoterapi, Bireysel Dinamik Psikoterapiler grubunun alt kuramıdır.
19.Soru
Aşağıdaki yaşlılık dönemi kişilik tiplerinden hangisi zaman ve enerjilerini odaklayacakları etkinliklerde seçici davranırlar?
Kopmuş tip |
Odaklanmış tip |
Sebatlı kişilik |
Daralmış kişilik |
Yeniden örgütleyici tip |
Bütünleşmiş kişilik tipindeki bireyler yüksek yaşam doyumuna sahip, iyi işleyen, bilişsel yetenekleri tam, olgun, esnek bireylerdir. Bu kişilik tipinin yeniden örgütleyici, odaklanmış ve kopmuş olmak üzere üç alt tipi bulunmaktadır. Odaklanmış tip ise orta düzeyde etkinlik düzeyine ve yüksek yaşam düzeyine sahip bireylerdir. Etkinliklerde seçicidirler, zaman ve enerjilerini bir iki role odaklarlar.
20.Soru
Bu farklılıkların nedeni kalıtımsal ve çevresel faktörlerin etkileşimidir. Her insan diğerlerinden farklı genetik yapıya ve çevresel koşullara sahip olduğu için gelişimin oranı ve sonuçları her bireyde aynı değildir. Bunu anlamak için kendimize ve çevremize bakmamız yeterlidir. Her birimiz boy, kilo, kişilik özellikleri, sağlık durumu, fiziksel dayanıklılık, zihinsel işlevler, yetenekler
gibi birçok konuda kendimize özgü özellikler geliştirmekteyiz.
Kalıtımsal etkenler |
Çevresel etkenler |
Toplumsal farklılıklar |
Bireysel farklılıklar |
Çevresel farklılıklar |
Bireysel farklılıklar
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ