Yaşlı Psikolojisi Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki benlik bütünlüğü görevlerinden hangisi Erikson’un benlik bütünlüğüne sahip olma ögesine benzemektedir?
Bedene saplanma |
Benlik farklılaşması |
Bedeni aşma |
Benliğe saplanma |
Benliği aşma |
Peck’e göre yaşlılık döneminde benlik bütünlüğüne ulaşılması için yapılması gerekli olan birtakım düzenlemeler bulunmaktadır, benlik bütünlüğü bu düzenlemeler sonucunda gerçekleşmektedir. Benlik bütünlüğü için gerçekleştirilmesi gereken düzenlemelerden ilki benlik farklılaşmasına karşın iş rolüne saplanmadır. Yaşlılık döneminde gerçekleşen ve gerçekleşecek olan emeklilikle birlikte bireylerin kendi öz-değerlerini çalışma yaşamı dışında tanımlamayı öğrenmeleri gerekliliğine dikkat çekilir. Bu düzenlemeyi iyi bir şekilde yapan bireyin öz-değeri tamamen işine bağlı değildir, çeşitli rollere ve karmaşık benlik duygusuna sahiptir. Bir diğer gerekli düzenleme ise bedeni aşmaya karşın bedene saplanma’dır. Yaşlılıkla birlikte gerçekleşen fiziksel gerilemeler, ağrı ve sızılar nedeniyle daha genç yaşlarda yapılan aktiviteler bu dönemde gerçekleştirilemeyebilir. Bu nedenle bireylerin azalan fiziksel kapasiteyle yaşamdan keyif alma yollarını bulmaları gerekir. Son gerçekleştirilmesi gerekli düzenleme ise benliği aşmaya karşın benliğe saplanmadır. Bu düzenleme yaşamın sonu olduğu ve odağın kendi ihtiyaçlarında değil gelecek kuşaklarda olması gerektiği bakış açısını geliştirmeyi içerir. Bunu başaran bireyler kalıcı anlamı olan bir şey başardıklarını hissederler. Bu anlam ise çocuk yetiştirme, güçlü kişiler arası ilişkiler geliştirme ve topluma anlamlı katkılar sağlama ile gerçekleşebilir. Benliği aşmayı geliştirmek Erikson’ un benlik bütünlüğüne sahip olmaya benzemektedir. Doğru yanıt E’dir.
2.Soru
- Beklenen
- Umulan
- Korkulan
- Beklenmeyen
Yukarıdakilerden hangileri Olası Benlikler Kuramında tanımlanan olası benlikler arasında yer alır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
Üç tür olası benlik tanımlanmıştır; beklenen, umulan ve korkulan benlik. Beklenen benlik bireyin şu an ki koşullarını değerlendirip, gelecekte gerçekleşeceğini düşündüğü benliği, umulan benlik ise gerçeklemesini istediği benliği ve korkulan benlik ise bireyin gerçekleşmesinden korktuğu benliğini içermektedir.
3.Soru
Aynı yaş grubundaki bireylerin çoğu için kestirilebilir olan, benzerlikler gösteren etkiler anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Normatif Yaşa Bağlı Etki |
Normatif Tarihe Bağlı Etki |
Normatif Olmayan Yaşam Durumları |
Normatif Olmayan Zamana Bağlı Durumlar |
Normatif Zamana Bağlı Etki |
Normatif Yaşa Bağlı Etki: Aynı yaş grubundaki bireylerin çoğu için kestirilebilir olan, benzerlikler gösteren etkiler demektir. Ergenlik ve menopoz gibi fiziksel süreçleri de, okula başlama, evlilik, emeklilik gibi çevresel süreçleri de kapsar.
4.Soru
Yaşlılık döneminde bilişsel bilgi işleme sürecine ilişkin bilgilerden hangisi doğru değildir?
Yaşlılıkta dilkkatte azalma olur. |
Yaşlılıkta hafıza zayıflamaktadır. |
Yaşlılıkta seçici dikkatte düşüş gözlenir.* |
Yaşlılıkta bölünmüş dikkat azalır. |
Yaşlılıkta anısal bellek kapasitesi azalır. |
Yaşlılıkta seçici dikkatte azalma görülmez.
5.Soru
Aşağıdaki dönemlerin hangisinde arkadaşlar bireylerin kendilerine özgü kimlik geliştirme sürecinde yer alan ana dinamiklerden biridir?
Bebeklik |
Çocukluk |
Gençlik |
Ergenlik |
Yaşlılık |
Ergenlikte ise arkadaşlar bireylerin kendilerine özgü kimlik geliştirme sürecinde yer alan ana dinamiklerden biri olup, kendine özgü bir sosyal çevre oluşturma ve
değerler sistemini geliştirmede etkili role sahiptir. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Arabanın nasıl çalıştığına dair bilgilerin yer aldığı bellek aşağıdakilerden hangisidir?
Duyusal Bellek |
Anlamsal (Semantik) Bellek |
Kısa Süreli Bellek |
Çalışan Bellek |
Anısal (Epizodik ) Bellek |
Uzun süreli bellek türlerinden ilki olan anlamsal bellek sahip olduğumuz genel bilgileri içermektedir. O¨rneğin arabanın nasıl çalıştığına dair bilgiler bu bellekte yer alır
7.Soru
Epigenetik ilkeye dayanan ve kişiliğin yaşam boyu geliştiği düşüncesini öne süren kuram hangisidir?
Epigenetik ilkeye dayanan ve kişiliğin yaşam boyu geliştiği düşüncesini öne süren kuram hangisidir?
Psikososyal Gelişim Kuramı |
Beş Faktör Kişilik Kuramı |
Süreklilik Kuramı |
Etkinlik Kuramı |
Kopma Kuramı |
Psikososyal gelişim Kuramına göre kişiliğin gelişimi yaşam boyu devam eder. Kişiliğin yaşam boyu geliştiği düşüncesini epigenetik ilkeye dayandırmıştır. Birinci ünitede ayrıntılı olarak açıklanan bu ilkeye göre kişilik ya- şam boyu evrensel olarak belirli aşamalardan geçerek ilerlemektedir. Yanıt A'dır
8.Soru
Düşünce ergenlik sonrasında oluşan ve yetişkinlik boyunca deneyimlere bağlı olarak gelişen düşünce
biçimi Piaget'in bilişsel kuramına göre hangi dönem sonrası gerçekleşmektedir?
Duyusal Motor Dönem |
İşlem Öncesi Dönem |
Somut İşlemler Dönemi |
Soyut İşlemler Dönemi |
Sezgisel dönem |
Düşünce ergenlik sonrasında oluşan ve yetişkinlik boyunca deneyimlere bağlı olarak gelişen düşünce
biçimi Piaget'in bilişsel kuramına göre soyut işlemler dönemi sonrası gerçekleşmektedir.
9.Soru
Yaşlıların sahip oldukları arkadaşlık ilişkilerine daha çok önem vermelerinin ana sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Yaşlıların kendi yaşıtları ile daha çok görüşmeleri |
Yaşlılıkta arkadaş bulmanın zor olması |
Yaşlılığın ekonomiye olan etkileri |
Yaşlılığın sağlık üzerine olan etkisi |
Genç yetişkinlerle yaşadıkları iletişim kopuklukları |
Daha önceki dönemlerde arkadaş edinmek daha kolay iken, yaşlılıkta arkadaş bulmanın zor olması da yaşlı bireylerin sahip oldukları arkadaşlık ilişkilerine daha fazla önem vermelerine neden olmaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdaki kişilik tiplerinden hangisinde psikolojik işlevlerde bütünüyle bozukluk, duygu kontrolünde zayıflık ve düşünme işleminde bozulmalar söz konusudur?
Bütünleşmiş |
Pasif-bağımlı |
Bütünleşmemiş |
Zırhlı-savunmacı |
Yeniden örgütlenmiş |
Bütünleşmemiş kişilik tiplerinde psikolojik işlevlerde bütünüyle bozukluk, duygu kontrolünde zayıflık ve düşünme işleminde bozulmalar söz konusudur.
11.Soru
Süreklilik Kuramını'nı geliştiren bilim adamı/adamları hangisidir?
Atchley |
Robins |
Erikson |
Henry ve Cumming |
Havighurst ve Albrecht |
Yaşlılıkta kişilik gelişimine daha kapsamlı açıklama getiren kuram ise Atchley (1971) tarafından geliştirilmiş olan Süreklilik Kuramıdır. Bu kuramda yaşlanma benliğin çeşitli parçalarında gerçekleşen gelişimi içerir. Gelişim süreklilik gös- terir ve yaşlılık döneminde de birey diğer dönemlerdeki özellikleri bağlamında süreklilik gösterme eğilimine sahiptir.
12.Soru
Kişilerin yaşamın genelinden duydukları memnuniyeti belirtmek üzere kullanılan kavram hangisidir?
Mutluluk |
Yaşam doyumu |
Memnuniyet |
Haz |
Yeterlilik |
Yaşam doyumu, kişilerin yaşamın genelinden duydukları memnuniyeti belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır. Düzenli spor yapmak bireylerin bilişsel ve genel sağlık düzeyine olumlu etki yapmakta, benlik saygısını yükseltmekte ve dolayısıyla yaşam doyumu yükselmektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilgelikle ilgili bilgi ve becerileri tanımlayan beş kriterden biri değildir?
Gerçeğe dayalı zengin bilgi |
Zengin işlemsel bilgi |
Özgürlük |
Görecelilik |
Belirizlik |
Bilgelik uzmanlık bilgisi olarak ele alınmış ve bilgelikle ilgili bilgi ve becerileri tanımlayan beş kriter öne sürülmüştür (Blates ve Smith, 1990). Bunlar:
• Gerçeğe dayalı zengin bilgi; yaşam ve onun türlerine ilişkin genel ve özel bilgi
• Zengin işlemsel bilgi; hayata dair konularda yargı ve öneri geliştirme stratejileri hakkında genel ve özel bilgi
• Yaşam boyu bağlamsallık; yaşam bağlamları ve onun zamansal ilişkisine yönelik bilgi
• Görecelilik; değer, amaç ve önceliklerde farklılıklar hakkında bilgi
• Belirsizlik; yaşamın ve onu yönetme yollarının belirsizliği ve ön görülemezliği hakkındaki bilgi
14.Soru
Bilgelikle ilgili kriterlerden hangisi; değer, amaç ve önceliklerdeki farklılıklar hakkında bilgi verme anlamına gelmektedir?
Gerçeğe Dayalı Zengin Bilgi |
Zengin İşlemsel Bilgi |
Yaşam Boyu Bağlamsallık |
Görecelilik |
Belirsizlik |
Bilgelik uzmanlık bilgisi olarak ele alınmış ve bilgelikle ilgili bilgi ve becerileri tanımlayan beş kriter öne sürülmüştür;
1. Gerçeğe dayalı zengin bilgi; yaşam ve onun türlerine ilişkin genel ve özel bilgi
2. Zengin işlemsel bilgi; hayata dair konularda yargı ve öneri geliştirme stratejileri hakkında genel ve özel bilgi
3. Yaşam boyu bağlamsallık; yaşam bağlamları ve onun zamansal ilişkisine yönelik bilgi
4. Görecelilik; değer, amaç ve önceliklerde farklılıklar hakkında bilgi
5. Belirsizlik; yaşamın ve onu yönetme yollarının belirsizliği ve ön görülemezliği hakkındaki bilgi anlamına gelmektedir.
15.Soru
Merve ve Kübra tek yumurta ikizleri olarak doğan kardeşlerdir. Ailenin içinde bulunduğu maddi olanaksızlıklar nedeniyle Merve doğumdan hemen sonra maddi olanakları daha iyi olan ve çocukları olmayan yakın akrabalardan birisi tarafından yetiştirilmiştir. Kardeşler ergenlik dönemlerinde yeniden karşılaşmışlar ve Merve'nin boyunun Kübra'dan daha uzun olduğu gözlenmiştir. Bu durumu en iyi açıklayan gelişim ilkesi hangisidir?
Gelişim yaşam boyudur. |
Gelişim birikimli bir süreçtir. |
İnsan gelişimi esneklik kapasitesine sahiptir. |
Gelişim biyoloji, kültür ve bireyin ortak ürünüdür. |
Gelişim çok boyutludur. |
Bireyin gelişiminde kalıtım kadar deneyimleri de önemli bir role sahiptir. Çünkü birey doğduktan sonra çeşitli yaşantılar geçirmekte ve kültürden etkilenerek yeni beceri ve bilgiler öğrenmektedir. Bu durum kalıtım ve deneyimlerin gelişimde ortak etkisi olduğuna işaret etmektedir. Doğru yanıt D'dir.
16.Soru
- Yoğun yalnızlık duygusu yaşamak
- Arkadaş grubundan izole olmak
- Yeniden evlenmeye yönelmek
- Uyum güçlüğü yaşamak
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri eş kaybının sonuçlarındandır?
- Yoğun yalnızlık duygusu yaşamak
- Arkadaş grubundan izole olmak
- Yeniden evlenmeye yönelmek
- Uyum güçlüğü yaşamak
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri eş kaybının sonuçlarındandır?
I ve II |
II ve III |
Yalnız III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Verilen seçeneklerin hepsi eş kaybı durumunda yaşanabilecek sonuçlardandır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
17.Soru
Yaşlılıkta bilişsel özelliklerde gerileme hangi yaşlarda yüksek düzeylere ulaşmaktadır?
60 |
65 |
70 |
75 |
80 |
Araştırmalar bu bilişsel özelliklerde gerilemenin özellikle 60’lı yaşlarda belirginleştiğini ve 70’lerin ortalarından 80’lerin sonlarına bu düşüşün yüksek düzeylere ulaştığını göstermektedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, "Sosyal kervan" kavramı ile ilgili doğru bir bilgidir?
Sosyal kervan sadece çocukluk arkadaşlarından oluşur. |
Yıllar geçtikçe sosyal kervandaki birey sayısı hep artış gösterir. |
Sosyal kervan yalnızca samimi olunan kişilerden oluşur. |
Sosyal kervandaki her bireyle farklı düzeyde ilişki geliştirilir. |
İş arkadaşları sosyal kervanın bir üyesi kabul edilmezler. |
Bebeklik dönemindeki sosyal ilişki kervanında sadece ebeveynler yer almaktayken, çocuklukta bu kervana kardeşler, arkadaşlar, akrabalar katılmaktadır. Yıllar ilerledikçe sosyal kervan, öğretmenler, iş arkadaşları, komşular gibi yeni bireylerin katılımıyla giderek genişlemektedir. Ancak bireyler gelişim sürecinde sosyal kervanlarına yeni üyelerin katılımını sağladıkları gibi, kimi üyeleri de kervanlarından çıkararak kalan üyelerle yollarına devam etmektedirler (Antonucci, 1990). Bireyler sosyal kervanına katılan her kişi ile farklı düzeylerde sosyal ilişkiler geliştirmektedirler. Buna göre sosyal kervana katılan kimi bireylerle yakın ve samimi ilişkiler geliştirilebilirken, kimileri ile geçici, yüzeysel ya da zorunlu ilişkiler kurulabilmektedir. Doğru yanıt D'dir.
19.Soru
- Sosyal kervan, bireylerin kendilerine özgü ilişki ağlarını içermektedir.
- Bebeklikten ölüme dek her bireyin bir sosyal kervanı bulunmaktadır.
- Yıllar ilerledikçe sosyal kervan, yeni bireylerin katılımıyla yaşam sonuna dek hep genişleme eğilimindedir.
- Bireyler sosyal kervanına katılan her kişi ile farklı düzeylerde sosyal ilişkiler geliştirirler.
Sosyal kervan ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, III ve IV |
Yıllar ilerledikçe sosyal kervan, öğretmenler, iş arkadaşları, komşular gibi yeni bireylerin katılımıyla giderek genişlemektedir. Ancak bireyler gelişim sürecinde sosyal kervanlarına yeni üyelerin katılımını sağladıkları gibi, kimi üyeleri de kervanlarından çıkararak kalan üyelerle yollarına devam etmektedirler.
20.Soru
Olası benlik, kaç tür benlik içerir?
İki tür |
Üç tür |
Beş tür |
Altı tür |
On bir tür |
Olası benlikler olabilecek, olması istenen ve olmaktan korkulan olmak üzere üç ayrı benliği içerir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ