Yaşlı Psikolojisi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kopma kuramının tam tersi görüşleri savunan, Havighurst ve Albrecht tarafından geliştirilen kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Süreklilik kuramı |
Etkinlik kuramı |
Benlik bütünlüğü kuramı |
Psikososyal gelişim kuramı |
Beş faktör gelişim kuramı |
Yaşlılık döneminde benliğe yönelik açıklama getiren kuramlardan birisi de Etkinlik Kuramıdır. Ancak bu kuramın görüşleri çözülme kuramının tam tersi yönündedir. Havighurst ve Albrecht (1953) tarafından geliştirilen bu kurama göre başarılı yaşlılık mümkün olduğunca orta yaştaki aktivite ve tutumların yaşlılık sürecinde de sürdürülmesi ile mümkün olmaktadır. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir ihtiyacı, gereksinimi gidermek amacıyla tedavi veya rahatlama arayışı eylemi olarak tanımlanmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi bir ihtiyacı, gereksinimi gidermek amacıyla tedavi veya rahatlama arayışı eylemi olarak tanımlanmaktadır.
Depresyon davranışı |
Yardım arama davranışı |
Utanma hissi |
Psikolojik destek |
Ruhsal tedavi |
Yardım arama davranışı, bir ihtiyacı, gereksini- mi gidermek amacıyla tedavi veya rahatlama ara- yışı eylemi olarak tanımlanmaktadır (Cornally ve McCharty, 2011).
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel olarak araştırılabilmesi için bir konunun sahip olması gereken özelliklerden birisi değildir?
Konunun önemli olması |
alana yenilik getiriyor olması |
daha önce araştırılmamış olması |
sınırlanabilir olması |
Görgül yollarla incelenebilir olması |
Her hangi bir konunun bir kez incelenmiş/araştırılmış olması, o konunun tekrar tekrar araştırılmayacağı anlamına gelmez. İlkinde elde edilen sonucu sınamak, zaman aşımı nedeniyle sonuçların değişip değişmediğini gözlemek, arklı koşullarda sonucun ne olduğunu görmek vb. nedenlerle aynı konuda tekrar araştırma yapılabilir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, yaşlıların karşılaştıkları eş kaybı, ölüm korkusu, ekonomik zorluklar gibi yaşantıların üstesinden gelmede en etkin faktördür?
Sosyal çevre |
Çocuk sayısı |
Eğitim düzeyi |
Medeni durum |
Emekli olma yaşı |
Yaşlılık kayıplar, gerilemeler, ölüm korkusu, ekonomik kısıtlılıklar gibi güçlükleri içeren bir dönem olduğu için yaşlı bireylerin uyum sağlamakta zorlanmaları olağandır. Ancak bu uyum güçlükleri arttığında ya da yaşlıların günlük yaşamlarını sürdürmelerini engelleyecek düzeye ulaştığında depresyon ve intihar düşünceleri gibi uyumsuzluklar ortaya çıkabilmektedir. Öte yandan sosyal çevre ile ilişkileri güçlü olan yaşlıların sosyal çevrelerinden
aldıkları destek sayesinde karşılaştıkları uyum güçlükleri ile başa çıkabildikleri ve uyumlarını sürdürebildikleri görülmektedir. Bir başka ifade ile yaşlılar sosyal çevreleri sayesinde toplumsal yaşama katılabilmekte ve toplumla bağlarını devam ettirebilmektedir. Doğru yanıt A'dır.
5.Soru
Yaşlılık döneminde yaşamı gözden geçirme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Yaşlılığın aktif ve önemli bir parçasıdır. |
Evrensel bir süreçtir. |
Ölüm korkusunu tetikler. |
Yaşlılık döneminin gelişimsel bir görevidir. |
Öz-saygıyı artırır. |
Yaşamı gözden geçirmenin yaşlılığın aktif ve önemli bir parçası olduğunu vurgulamıştır. Yaşamı gözden geçirme evrensel bir süreç olarak kabul edilmektedir. Bir çok kuramcı da yaşamın gözden geçirilmesini yaşlılık döneminin gelişimsel bir görevi olarak tanımlamışlardır. Ayrıca ölüm korkusunun azalmasına katkı da sağlayabilmektedir. Butler, yaşamı gözden geçirip şimdiki yaşamla birleştirmenin depresyonu azaltacağı, öz-saygıyı arttıracağı ve kişinin yaşamını olduğu gibi kabul edeceği görüşündedir.
6.Soru
Psiko-sosyal gelişim dönemlerinden temel karmaşası benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk olan sekizinci dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Psiko-sosyal gelişim dönemlerinden temel karmaşası benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk olan sekizinci dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Yetişkinlik |
Okul Çağı |
Yaşlılık |
Ergenlik |
İlk çocukluk |
Temel karmaşası benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk olan sekizinci dönem Yaşlılık dönemidir.
7.Soru
Yaşlı bireylere sunulan psikolojik yardım danışma/terapilerden biri olan ve özellikle ölüm korkusunun altında yatan bilinç dışı süreçleri çalışmak için yararlanılabilecek olan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Bireysel Psikolojik Danışma/Terapi |
Psikoanalitik Psikoterapi |
Kısa Süreli Psikoterapi |
Bilişsel Davranışçı Terapi |
Cinsel Terapi |
Psikodinamik terapiler bireyin bugünkü davranışının, sorunun altında bilinçaltı süreçlerin olduğunu ileri süren bir psikoterapi yaklaşımıdır. Öncülüğünü ünlü kuramcı Sigmund Freud’un bu yaklaşımının ana amaçları danışanın öz farkındalığını sağlamak ve geçmişin şimdiki davranışlarına olan etkisini görmesine yardımcı olmaktır. Diğer yaklaşımlara göre, nispeten daha uzun süren bir terapi yaklaşımıdır. Özellikle ölüm korkusunun altında yatan bilinç dışı süreçleri çalışmak içi bu yaklaşım uygun olacaktır. Nesne ilişkileri çerçevesinde çocukluk dönemi yaşantılarına da odaklanılmaktadır. Doğru yanıt B'dir.
8.Soru
Öğrenme sürecinde çocuklar aile içindeki anne baba rollerini gözlemleyerek kendi cinsiyet rollerini öğrenirler ve gösterirler. Bu açıklama hangi öğrenme kuramının açıklamasıdır?
Bilişsel öğrenme kuramı |
Sosyal bilişsel öğrenme kuramı |
Klasik koşullama ile öğrenme kuramı |
Edimsel koşullama ile öğrenme kuramı |
Ahlaki gelişim kuramı |
Çocukların aile içinde gözleyerek öğrenmesi sosyal bilişsel kurama göre açıklanır.
9.Soru
Aşağıdaki ifade hangi kavramı tanımlamaktadır?
"kişilerin yaşamın genelinden duydukları memnuniyeti belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır. Düzenli spor yapmak bireylerin bilişsel ve genel sağlık düzeyine olumlu etki yapmakta, benlik saygısını yükseltmektedir..."
Aşağıdaki ifade hangi kavramı tanımlamaktadır?
"kişilerin yaşamın genelinden duydukları memnuniyeti belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır. Düzenli spor yapmak bireylerin bilişsel ve genel sağlık düzeyine olumlu etki yapmakta, benlik saygısını yükseltmektedir..."
kabulcü tutum |
olumlama |
Yaşam doyumu |
yapıcı düşünce |
duygusal doyum |
Yaşam doyumu, kişilerin yaşamın genelinden duydukları memnuniyeti belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır. Düzenli spor yapmak bireylerin bilişsel ve genel sağlık düzeyine olumlu etki yapmakta, benlik saygısını yükseltmekte ve dolayısıyla yaşam doyumu yükselmektedir
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık dönemindeki bilişsel işlevlerin değişiminde de etkili olan beyindeki gerilemelerden birisi değildir?
Snaptik yoğunlukta azalma |
Beyin hacminin küçülmesi |
Bunama ve Alzheimer |
Beyin korteksine olan kan akışında azalma |
Serotonin ve dopaminin işlevlerinde gerileme |
Bunama ve alzheimer; bilişsel işlevler üzerinde olumsuz etkileri olan hastalıklardır. Ancak her ikisi de beynin yapısındaki değişimlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadırlar.
11.Soru
Aşağıdaki gençler arasında yaşlılara ve yaşlılığa dair inançlardan hangisi yanlıştır?
Yaşlılar kendi ihtiyaçlarını karşılayamazlar ve kendilerini yönetemezler. |
Yaşlı insanların zamanları, paylaşılacak geçmiş deneyimleri vardır. |
Yaşlılarsıklıkla karar vermek ve zor fikirleri anlamakta gençlerle fikirlerini paylaşırlar ve yardımcı olurlar. |
Birçok yaşlı kendisini, gençlik yıllarındaki gibi hisseder. |
Yaşlı nüfusun sadece %5’inin uzun süreli bakıma ihtiyacı vardır. |
Doğru cevap A dır. Gençler arasında yaşlılara ve yaşlılığa dair, yaşlılar kendi ihtiyaçlarını karşılayamazlar ve kendilerini yönetemezler inancı yanlıştır.
12.Soru
Araştırmacılar etkinlik ve yaşam doyumları farklı dört kişilik tipi tanımlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kişilik tipleri arasında yer almaz?
Bütünleşmiş |
İş birlikçi |
Zırhlı-Savunucu |
Pasif-Bağımlı |
Bütünleşmemiş |
Araştırmacılar farklı kişilik örüntüleri olduğunu gözlemişler ve etkinlik ve yaşam doyumları farklı dört kişilik tipi tanımlamıştır. Bunlar bütünleşmiş, zırhlı-savunucu, pasif-bağımlı, bütünleşmemiş kişilik tipleridir
13.Soru
Kimi bireylerin yaşlılık yıllarında evlilik doyumunun arttığı, kimilerinin ise azaldığı görülmektedir. Yaşlı bireylerde evlilik doyumunu belirleyen temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?
Yaşlılığa özgü fiziksel ve sosyal kayıpların üstesinden gelinip gelinememesi. |
Birlikte iyi vakit geçirilip geçirilmemesi. |
Ekonomik olarak sıkıntıya düşülüp düşülmemesi. |
Son çocuğun yetişkin bir birey olup evden ayrılması. |
Çocuklarının durumları ile ilgili gurur duyulup duyulmaması. |
Yaşlı bireylerin evlilik doyumu bir çok araştırmacı tarafından merak konusu olmuştur. Ancak bu konuda yapılan araştırmalara bakıldığında kimi bireylerin yaşlılık yıllarında evlilik doyumunun arttığı, kimilerinin ise azaldığı görülmektedir. Araştırmalar tutarlı bir sonuç ortaya koymamış olsa da, bireylerin yaşlanma, hastalıklar ve ölüm ile başa çıkma becerilerinin yaşlılık döneminde evlilik doyumunu belirleyen temel faktörler olduğu vurgulanmaktadır. Bir başka ifade ile yaşlılığa özgü fiziksel ve sosyal kayıplarının üstesinden başarılı bir şekilde gelebilen ve uyumunu sürdürebilen bireylerin evlilik doyumu da yüksektir.
14.Soru
- Bütünleşmiş kişilik: Yeniden örgütleyici, odaklanmış ve kopmuş
- Pasif-bağımlı kişilik: İlgi arayan ve serbest
- Bütünleşmemiş kişilik: Sebatlı ve daralmış
Yukarıda Kopma (Çözülme) ve Etkinlik kuramının görüşlerinin hangisinin geçerli olduğunun incelendiği bir araştırmanın sonucunda araştırmacıların yaşlı bireylerin kişilik örüntülerine yönelik ortaya koydukları sınıflamalar yer almaktadır. Bu sınıflamalardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Sebatlı ve daralmış bütünleşmemiş değil Zırhlı-Savunmacı Kişilik Tipinin alt tipleridir. Dolayısıyla I ve II'nin yer aldığı D seçeneği doğrudur.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gözden geçirmenin yaşlı bireyin ruh sağlığı üzerindeki etkilerinden biri değildir?
Benlik saygıcının korunması |
Umutsuzluktan korunma |
Öz saygının artması |
Ölüm korkusunun azalması |
Özlem duygusunun azalması |
Gözden geçirme, bireylerin ruh sağlıkları üzerinde de olumlu bir etkiye sahip olabilmektedir. Yaşamı gözden geçirme yaşlılık döneminde benlik saygısının korunmasında, umutsuzluktan ve depresyondan korunmada katkılar sağlayabilmektedir. Ayrıca ölüm korkusunun azalmasına katkı da sağlayabilmektedir. Butler (1981’den akt. Stevens-Ratchford, 1993)
yaşamı gözden geçirip şimdiki yaşamla birleştirmenin depresyonu azaltacağı, öz-saygıyı arttıracağı ve kişinin yaşamını olduğu gibi kabul edeceği görüşündedir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Yaşam boyu sosyal gelişim ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Sosyal gelişim yalnızca ergenlik dönemini ilgilendirir. |
Çocuklukta sosyal ilişki kervanında yalnızca ebeveynler yer alır. |
Sosyal kervan bireylerin kendilerine özgü ilişki ağlarını içermektedir. |
Bireyler sosyal kervanına katılan her kişi ile aynı düzeyde sosyal ilişkiler geliştirmektedirler. |
Yaşlılık dönemi sosyal çevrenin genişlediği bir dönemdir. |
Sosyal gelişim yalnızca ergenlik dönemini değil tüm yaşamı ilgilendirir. Sosyal kervan bireylerin kendilerine özgü ilişki ağlarını içermektedir.Çocuklukta sosyal ilişki kervanında yalnızca ebeveynler değil arkadaşlar, kardeşler, akrabalar yer alır. Bireyler sosyal kervanına katılan her kişi ile farklı düzeyde sosyal ilişkiler geliştirmektedirler. Yaşlılık dönemi sosyal çevrenin daraldığı bir dönemdir. Doğru yanıt C seçeneğidir.
17.Soru
- Ruhsal sorunlara bağlı belirtileri ilaçlarla azaltmaya çalışırlar.
- Psikolojik hastalıklarda psikolojik görüşme, psikoterapi yöntemlerini kullanırlar.
- Ruh sağlığının korunmasında destek verip hekimin önerdiği tıbbi tedavileri uygularlar.
- Klinik psikolog
- Psikiyatr
- Psikolojik danışman
- Psikiyatrik hemşire
Yukarıda verilen özellikler ile uzmanlık alanlarına ilişkin eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
1-b, 2-a, 3-d |
1-b, 2-c, 3-d |
1-a, 2-b, 3-c |
1-a, 2-b, 3-d |
1-c, 2-b, 3-a |
Psikiyatr: Psikiyatri uzmanı olabilmek için öncelikle tıp eğitimini tamamlamak, sonra tıp eğitimi sonrası uzmanlık eğitimini almak gerekiyor. Psikiyatrlar ruhsal sorunlara bağlı belirtileri ilaçlarla/farmakolojik araçlarla azaltmaya çalışırlar.
Klinik Psikolog: Klinik psikologlar, psikolojik (ruhsal) hastalıklarda belirtilerin azaltılmasında veya klinik düzeyde olmayan psikolojik zorlanmaların üstesinden gelinmesinde psikolojik görüşme, psikoterapi yöntemlerini kullanırlar.
Psikiyatrik Hemşire: Standart hemşirelik eğitiminin üzerine psikiyatri hemşireliği yüksek lisansı
yaparak uzmanlaşmış hemşirelerdir. Danışmanlık verme, ruh sağlığının uzun dönemli korunmasında destek verme ve hekimin önerdiği tıbbi tedavileri uygulama görevlerini yerine getirirler. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Bireyin yaşlılık döneminde toplumdan uzaklaşmak yerine aktif, enerjik ve üretken olduğunda olumlu benlik algısını korumakta ve yaşamından doyum elde ettiğini ileri süren kuram hangisidir?
Bireyin yaşlılık döneminde toplumdan uzaklaşmak yerine aktif, enerjik ve üretken olduğunda olumlu benlik algısını korumakta ve yaşamından doyum elde ettiğini ileri süren kuram hangisidir?
Etkinlik Kuramı |
Kopma Kuramı |
Çöküş Kuramı |
Süreklilik Kuramı |
Psikososyal Gelişim Kuramı |
Yaşlılık döneminde benliğe yönelik açıklama getiren kuramlardan birisi de Etkinlik Kuramıdır. Ancak bu ku- ramın görüşleri çözülme kuramının tam tersi yönünde- dir. Havighurst ve Albrecht (1953) tarafından geliştiri- len bu kurama göre başarılı yaşlılık mümkün olduğunca orta yaştaki aktivite ve tutumların yaşlılık sürecinde de sürdürülmesi ile mümkün olmaktadır. Birey yaşlılık dö- neminde toplumdan uzaklaşmak yerine aktif, enerjik ve üretken olduğunda olumlu benlik algısını korumakta ve yaşamından doyum elde etmektedir.
19.Soru
Dernek, kulüp ya da sivil toplum kuruluşu gibi toplulukların, yaşlı bireylere sağladığı en önemli katkı aşağıdakilerden hangisidir?
Zamanlarını iyi geçirmelerine katkıda bulunur. |
Kendilerini üretken ve faydalı hissetmelerine aracılık eder. |
Diğer aile bireylerine bağımlılığını azaltır. |
Kendilerini daha güvende hissetmelerini sağlar. |
Toplumun yaşlıları yetersiz kişiler olarak görmesini engeller. |
Yaşlı bireylerin resmi grup ya da kulüplere üyelik yolu ile oluşturdukları sosyal ilişkilerin de yaşamlarındaki rolü azımsanmayacak derecede değerlidir. Çünkü dernek, sivil toplum kuruluşları ya da benzeri toplum yararına işlerde görev alan yaşlıların, burada geliştirdikleri ilişkiler kendilerini üretken ve faydalı hissetmelerine aracılık etmektedir.
20.Soru
Yaşlılık döneminde kişiliğin gelişimesine ait kuramlardan en eskisi, aşağıdakilerden hangisidir?
Dokuzuncu dönem |
Kopma kuramı |
Etkinlik kuramı |
Benlik bütünlüğü |
Yeterlik |
Yaşlılık döneminde kişiliğin gelişimine ilişkin kuramlarının en eskilerinden birisi Kopma Kuramıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ