Yaşlılarda Görülebilecek Sorunlar Ve Bakım Hizmetleri Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması nasıl açıklanmaktadır ?
Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması nasıl açıklanmaktadır ?
Malign hipertansiyon |
Acil hipertansiyon |
Diyastolik kan basıncı |
Beyaz önlük hipertansiyonu |
Sistolik hipertansiyon |
Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması “beyaz önlük hipertan- siyonu” olarak tanımlanır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlı bireylerde yaşa bağlı olarak kan basıncında artma görülmesinin temel nedenlerinden biridir?
Burun kanaması |
Sigara kullanımı |
Kanın yoğunluğu |
Kalp damar hastalıkları |
Tuzlu besinler tüketilmesi |
Hipertansiyon risk faktörleri arasında; yaşın ilerlemesi, sigara kullanma, menapoza girme, kalp damar hastalıkları, hipertansiyona neden olan ilaç kullanımları, yağdan ve tuzdan zengin diyetle beslenme, ailede hipertansiyon tanısı varlığı yer almaktadır. Hipertansiyon belirtileri arasında; genellikle başın arka bölgesinde gelişen baş ağrısı, burun kanaması, kulak çınlaması, baş dönmesi, çarpıntı, bayılma sayılabilir. Yaşla birlikte kan basıncında artma görülmesinin temel nedenleri ise; büyük arterlerdeki elastisite kaybı, arheroskleroz gibi farklı nedenlerle damar rijiditesinin artması, kalpteki (kollejen lif) yapısal değişiklikler, kalp ileti sistemindeki bozukluklar, kalbin hipertrofisi ve kanın yoğunluğu sayılabilir. Doğru yanıt C’ dir.
3.Soru
79 yaşındaki Hale Hanım X ilacını daha önce kullandığında yemek yiyemediğini, yoğun şekilde mide bulantısı yaşadığını belirtmiştir. İki sene sonra doktoru X ilacını kendisine yeniden kullanması için reçete yazmıştır. Ancak Hale Hanım ilacını saatinde almamakta ya da bazı günler ilacını içmeyi unutmaktadır. Hale Hanım'ın X ilacına yönelik ilaç uyumu konusundaki sıkıntısının neden kaynaklandığı düşünülebilir?
Görme sorunu |
Bilgi durumu |
Diğer öncelikler |
Duygusal nedenler |
Unutkanlık |
İlaç uyumunu etkileyen faktörlerden biri duygusal nedenlerdir. Duygusal nedenler, İlaca/tedaviye yönelik önceden yaşanılan bir deneyimin uyumu etkilemesidir. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
Mobilyalar, yaşlıların düşme ve çarpma riskini azaltmak için duvar boyunca ve alanın köşesine yerleştirilmelidir. Bu tip önlemler yaşlılarda düşmeyi engelliyici hangi tür önlemler olarak adlandırılır?
Bireysel Önlemler
|
Çevresel Önlemler
|
Yasal Önlemler
|
Toplumsal Önlemler
|
Genel kişisel Önlemler |
Düşmeyi önlemek için çevresel ve bireysel önlemlerin alınması gerekir.
Çevresel önlemler konut içi düzenlemeler ve dışarıya yönelik düzenlemeleri kapsar
5.Soru
Yaşlılarda hangi tür kırıkların %90’dan fazlası düşme sonrası gelişir?
Vertabra |
Diz |
Pelvis |
Kol |
Kalça |
Yaşlılarda kalça kırıklarının %90’dan fazlası düşme sonrası gelişir.
6.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde İnkontinansın tedavisinde kullanılan Antimuskarinik ilaçların yan etkilerindendir?
İshal |
Tükrük artışı |
Kognitif fonksiyonlarda artma |
Bradikardi |
Görme bulanıklığı |
Medikal Tedavi: Antimuskarinik ilaçlar, mesane kapasitesini artırır ve mesane doluluğu süresince bazal asetilkolin salınımını bloke ederler. Dar acılı glokom,
bozulmus gastrik boşalma ve üriner retansiyonda kontrendikedir. Çeşitli doz ve formüllerde farklı antimuskarinik ajanlar mevcuttur: darifenasin, propiverin, fesoterodin, oksibutinin solifenasin, tolterodin ve trospiyum. Ağız kuruluğu, konstipasyon, görme bulanıklığı, taşikardi, sersemlik ve kognitif fonksiyonlarda
azalmaya yol açabilirler.
7.Soru
I. Akut konfizyonel bozulma
II. İdrar yolu enfeksiyonu
III. Hareket kısıtlılığı
IV. Mesanenin yetersiz boşalması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri geçici üriter inkontinansın nedenleri arasında gösterilebilir?
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
III ve IV |
Yalnız IV |
Geçici üriner inkontinans nedenleri aşağıdaki gibidir:
• Delirium (akut konfüzyonel bozulma-deliryum)
• Infection (idrar yolu enfeksiyonu)
• Atrophic vaginitis (atrofik vajinit-üretrit)
• Pharmaceutical (ilaçlar)
• Psychological (psikolojik nedenler)
• Excess fluids (fazla sıvı atılımı)
• Restricted mobility (hareket kısıtlılığı)
• Stool impaction (gaita tıkacı)
Oysa IV. maddede verilen ifade üriner inkontinansın belirti ve bulguları arasında sayılmaktadır.
Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.
8.Soru
Kalıcı inkontinansın nedenleri beş başlık altında toplanmaktadır. Buna göre, detrusör aşırı aktivitesine bağlı olarak kontrol edilemeyen ani sıkışma tipi hissi ile idrar kaçırılması kalıcı inkontinansın nedenlerinden hangisine karşılık gelir?
Stres inkontinans |
Fonksiyonel inkontinans |
Taşma inkontinans |
Sıkışma tipi inkontinans |
Miks inkontinans |
Sıkışma tipi inkontinans; detrusör aşırı aktivitesine bağlı olarak kontrol edilemeyen ani sıkışma tipi hissi ile idrar kaçırılmasıdır.
Fonksiyonel inkontinans; mesane fonksiyonel ve yapısal olarak normal olmakla birlikte; demans, depresyon ve deliryum gibi kognitif ve psikolojik problemleri olan kişilerin kontinans yeteneğini organize edememesinden ya da ortopedik problemler nedeni ile hareket yeteneği kısıtlanmış kişilerin zamanında tuvalete gitme becerilerinin azalmasından kaynaklanmaktadır.
Stres inkontinans; pelvik taban kaslarının gevşemesi sonucu abdominal basıncın üretral sfinkter kapanma basıncını aştığı; öksürme, gülme ve hapşırma gibi aktivitelerden sonra küçük hacimli idrar kaçışı olmasıdır.
Taşıma inkontinans; bozulmuş mesane duvar kontraksiyonu ya da sfinkterin gevşeme kusurundan dolayı artan mesane volumunun ve intravezikal basıncın; mekanik baskı yaratarak sürekli bir idrar kaçışına neden olmasıdır.
Miks inkontinans; stres tipi ve sıkışma tipi inkontinansın bir arada olduğu inkontinans tipidir.
Bu sebeple, doğru cevap D şıkkıdır.
9.Soru
Aşağıdakilerden şıklardan hangisinde hipertansiyonun iki çeşidi doğru olarak verilmiştir?
Primer ve Sekonder |
Thirder ve Fourder |
Primer ve fifther |
Sekonder ve Thirder |
Optimal ve Normal |
Hipertansiyonun primer (esansiyel) ve sekonder olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır. Primer hipertansiyonda neden belirli değildir ve bu grup hipertansiyon hastalarının %95’ ini oluşturmaktadır. Böbrek, kalp ve damar hastalıkları ve bazı ilaç kullanımları hipertansiyona neden olmaktadır. Bu nedeni bilinen grup, sekonder hipertansiyondur ve primere göre daha genç yaş grupta görülmekte ve hipertansiyon vakalarının yaklaşık %5’ini oluşturmaktadır.
10.Soru
Davranışsal tedavi hangi inkontinans tiplerinde sıklıkla kullanılmaktadır?
Sıkışma tipi ve miks tip |
Stres ve miks tipi |
Taşma inkontinans |
Fonsiyonel ve sıkışma tipi |
Taşma ve sıkışma tipi |
Mesane eğitimi ve pelvik taban kasları egzersizleri gibi davranışsal tedaviler; sıkışma, stres ve miks tip inkontinansda sıklıkla kombine edilerek uygulanabilmektedir. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.
11.Soru
I. Diş sayısında azalma
II. Tükrük salgısında değişiklikler
III. Nörolojik hastalıklara bağlı yutmada değişiklikler
IV. Denge problemlerinin ortaya çıkması
Yaşlanma ile birlikte gastrointestinal sistemde belli başlı değişiklikler görülmektedir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri yaşlanma ile birlikte gastrointestinal sistemde görülen değişikler arasında gösterilemez?
I ve II |
I, II ve III |
Yalnız III |
III ve IV |
Yalnız IV |
Yaşlanma ile birlikte gastrointestinal sistemde değişiklikler görülmektedir. Ağız ve diş yapısında değişiklikler, diş sayısında azalma, tükrük salgısında değişiklikler, gerek nörolojik gerekse gastrolojik hastalıklara bağlı yutmada değişiklikler, metabolizmanın ve peristaltik hareketlerin yavaşlaması, sindirim enzim ve salgılarının azalması, mide hareketlerinde değişiklikler, mide boşalma hızında azalma, mide kan akımında azalma, mide barsak motilitesinde azalma, doku perfüzyonunda azalma, yağ dokusunda artma, vilüslerin yapısındaki değişiklikler
bunlar arasında sayılabilir. Bu değişikliklere bağlı olarak oral alınan ilaçların farmakokinetiği etkilenebilmektedir.
Buna rağmen IV. maddede verilen denge problemlerinin ortaya çıkması ile ilgili ifade, yaşlanma ile birlikte gastrointestinal sistemde görülen değişiklikler arasında gösterilemez.
Dolayısıyla, doğru cevap E şıkkıdır.
12.Soru
- Görme kaybı
- Şeker
- Felç
- Böbrek yetmezliği
- Beyin kanaması
Hangisi/hangileri hipertansiyon hastalığına bağlı gelişen problemler arasında sayılabilir?
I, II, III, IV ve V |
II, III, IV ve V |
I, II, III ve IV |
I, III, IV ve V |
Yalnız IV |
Hipertansiyon komplikasyonları (hastalığa bağlı gelişen problemler) arasında, beyin gibi hayati organlarda kanamalar, görme kaybı, felç gibi nörolojik durumlar, kalp ve böbrek gibi kan basıncı yüksekliğinden olumsuz etkilenen organlarda yetmezlikler sayılabilir. Bu nedenle her yaş grubu için geçerli olmak üzere sistolik kan basıncı 140 mmHg ve diyastolik kan basıncı da 90 mmHg’ nın altında olmalıdır. Eğer bireyde diabetes mellitüs (şeker hastalığı) gibi kronik hastalıklar mevcutsa bu değerler 130 mmHg ve 80 mmHg’ı geçmemelidir. Doğru yanıt D’dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılarda düşmenin önlenmesine yönelik telefonlara dair alınması gereken önlemlerden biri değildir ?
Acil telefon numaraları (ambulans, yangın vb.) her telefona yapıştırılmalıdır. |
Rakamları kolayca seçilen telefonlar tercih edilmelidir. |
Mümkünse telefonlar her odaya yerleştirilmelidir. |
Telefonlar diz hizasından yukarıda olmamalıdır. |
Düşme durumunda yerden uzanabilecek mesafede olmalıdır. |
Acil telefon numaraları (ambulans, yangın
vb.) her telefona yapıştırılmalıdır. Rakamları kolayca
seçilen telefonlar tercih edilmelidir. Mümkünse
telefonlar her odaya yerleştirilmelidir.
Düşme durumunda yerden uzanabilecek mesafede
olmalıdır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi son çalışmalar neticesinde 75 yaş ve üstü hipertansif bireylerde aşılmaması önerilen hipertansiyon değerleridir?
140 mmHg ve 80 mmHg |
150 mmHg ve 90 mmHg |
125 mmHg ve 65 mmHg |
130 mmHg ve 70 mmHg |
135 mmHg ve 75 mmHg |
Hipertansif yaşlı bireyde önerilen hipertansiyon değerleri 140 mmHg ve 80 mmHg iken son çalışmalarda yaş ilerledikçe tolere edilebilen değerlerin önerilen değerlerden daha yüksek olduğu belirtilmiştir. Örneğin 75 yaş üstü bireylerde aşılmaması önerilen bu değerler 150 mmHg ve 90 mmHg dır
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hipertansiyon ile ilgili doğru bir ifade değildir?
Yaşla birlikte artış gösteren bir rahatsızlıktır. |
Üzerinde önemle durulması gereken kronik bir hastalıktır |
Hipertansiyon yaygın olarak görülmektedir |
Erişkin hastalarda sistolik kan basıncı 80 mmHg’ dan düşüktür. |
60 yaş üzeri grubunda hipertansiyon prevelansı %50'ye ulaşmaktadır. |
Hipertansiyon, yaygın olarak görülmesi nedeniyle üzerinde önemle durulması gereken kronik bir hastalıktır. Epidemiyolojik çalışmalar, otuzlu yaşlarda %20-25 olan hipertansiyon prevelansının yaşla birlikte artış gösterdiğini ve 60 üzeri yaş grubunda %50’lere çıktığını belirtmektedir. Bununla birlikte erişkin bireylerde hipotansiyon sistolik kan basıncının 120 mmHg’den ve/veya
diyastolik kan basıncının 80 mmHg’den düşüklüğü olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.
16.Soru
İlaç uyumunu olumsuz etkileyen faktörlerden hangisi "birey" ile ilgili faktörlerden değildir?
Yaş |
Kognitif yetenek |
Sağlık inançları |
İlacın yan etkileri |
Eşlik eden hastalıklar |
Birey ile ilgili faktörler: Sosyodemografik durum, eşlik eden farklı hastalıklar, kognitif yetenek, sağlık okuryazarlığı, sağlık inançları,
İlaçlarla ilgili faktörler: ilaç sayısı, yan etkileri, rejimi uygulama yolu,
Diğer faktörler: Hasta sağlık profesyoneli iletişimi, ilaça ulaşım, maliyet, sosyal destek sistemleridir.
17.Soru
Son 12 ay içinde istem dışı idrar kaçırmanın olması ya da ayda birden fazla idrar kaçırmanın olması olarak değerlendirilen hastalık hangisidir?
Üriner inkontinans |
Geriatrik sendrom |
Üretral sfinkteri |
Demans |
Parkinson |
Son 12 ay içinde istem dışı idrar kaçırmanın olması ya da ayda birden fazla idrar kaçırmanın olması olarak değerlendirilen hastalık üriner inkontinansdır. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Hangi ilaç grubu yan etkileri bakımından kanamaya yol açma riski taşımaktadır?
Antihipertansif |
Antidiyabetik |
Antikoagülan/antiagregan |
Digoksin |
Sedatifler |
Antikoagülan/Antiagregan ilaç grubu kanama riski yaratabileceği öğrenilmeli ve idrarda, balgamda, kusmukta dışkıda kan /katran rengi dışkı, hipotansiyon, taşikardi, ciltte peteşi, ekimoz, purpura ve baş dönmesi gibi iç kanama belirtileri dahil olmak üzere kanama bulguları saptandığında sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi düşmeye neden olan fizyolojik değişiklikler arasında değildir?
Görme keskinliğinde azalma |
Karanlığa uyumda azalma |
Göz kamaşması |
Yetersiz aydınlatma |
Kontrast duyarlılığında azalma |
Görme keskinliğinde azalma, karanlığa uyumda azalma, göz kamaşması ve kontrast duyarlılığında azalma gibi görme sorunları yaşlıların düşmesine zemin hazırlar. Görmede, özellikle kontrast duyarlılığındaki bozulma önemlidir. Bu durumda kişi içinde bulunduğu ortamdaki kenarları, örneğin basamak, ağaç kökü, su oluğu ve kaldırımdaki çatlak gibi eşitsizlikleri fark edememektedir.
20.Soru
Hipertansiyon hastaları olarak erkek ve kadınların yaş riski olarak kaç ifade edilmektedir ?
55- 65 |
40-35 |
45-40 |
70-60 |
45-55 |
Hipertansiyon hastaları riski erkeklerde 55, kadınlarda 65 yaşını aşma olarak belirtilmektedir. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ