Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İşitme kaybının derecelendirilmesinde farklı sınıflandırma sistemleri kullanılmaktadır. En sık kullanılan sınıflandırma sistemlerinden biri olan Davis isimli araştırmacının 1965 yılında önerdiği normal işitme eşiği ve işitme kaybı dereceleridir. Aşağıdaki desibel (dBHL) aralıklarından hangisi bu sınıflamada normal işitme aralığını ifade etmektedir?
71-90 dBHL |
56-70 dBHL |
41-55 dBHL |
26-40 dBHL |
0-25 dBHL |
En sık kullanılan sınıflandırma sistemlerinden biri olan Davis (1965)’in sisteminde önerilen normal işitme eşiği ve işitme kaybı dereceleri ise aşağıdaki gibidir:
• 0-25 dBHL = normal işitme
• 26-40 dBHL = çok hafif derece işitme kaybı
• 41-55 dBHL = hafif derece işitme kaybı
• 56-70 dBHL = orta derece işitme kaybı
• 71-90 dBHL = ileri derece işitme kaybı
• ?90 dBHL = çok ileri derece işitme kaybı
2.Soru
Kanser taramaları, osteoporoz için kemik mineral yoğunluğu ölçümü gibi önlemler Yaşam Kalitesini Artırmayı Hedefleyen Koruyucu Önlemler'den hangisi içerisinde yer alır?
Ön Koruma |
Birincil Koruma |
İkincil Koruma |
Üçüncül Koruma |
Dördüncül Koruma |
İkincil koruma: Kanser taramaları, osteoporoz için kemik mineral yoğunluğu ölçümü, hipertansiyonu tespit için kan basıncı ölçümü, işitme ve görme taramaları gibi hastalıklar semptom göstermeden yakalanmasına yönelik girişimler şüphesiz ki hem yaşam süresi hem de yaşam kalitesi için oldukça belirleyicidir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
I- Kolda, bacakta, omuzda veya dilde fasikülasyon (kas seğirmesi)
II- Kol, bacak, boyun veya diyaframı etkileyen kas güçsüzlükleri
III- Sözcükleri geri çağırmada sorunlar
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri ALS'nin erken belirtileri arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
ALS’nin erken belirtilerinden bazıları şunlardır:
• Kolda, bacakta, omuzda veya dilde fasikülasyon (kas seğirmesi),
• Kas krampları, • Kaslarda gerginlik (spastisite),
• Kol, bacak, boyun veya diyaframı etkileyen kas güçsüzlükleri,
• Geveleyerek (sarhoş konuşmasına benzer) ve nazal konuşma,
• Çiğneme ve yutmada güçlük.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi parkinson hastalığında gerçekleştirilen bakım ve rehabilitasyon çalışmalarının önemli noktalarından değildir?
Klinik belirtilerdeki dalgalanmaların izlenmesi |
Egzersizlerle hastayı yormamak |
Yürüyüş ve diğer hareketler sırasında rahatlığın ve güvenliğin desteklenmesi |
Uygun giysi seçimi |
Yemek ve beslenmenin kolaylaştırılması |
Yaşlılıkta, sadece Parkinson hastalığının değil, diğer nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların bakım ve rehabilitasyonunda en temel ilke, “kişinin yerine yapmak” yerine “kişinin bağımsızlık ve yetkinliğini
destekleyici yardımlarda bulunmak”tır. Bu anlayışla gerçekleştirilecek bakım ve rehabilitasyon çalışmalarını yönlendiren önemli noktalar şöyle açıklanabilir:
• Klinik belirtilerdeki dalgalanmaların izlenmesi: Parkinson hastalığının özellikle ileri aşamalarında günlük, saatlik, hatta anlık değişiklikler gözlenebilir. Rahat hareket edebilen bir hasta birden adım
atmakta zorlanan, yürürken donakalan birine dönüşebilir. Hastanın klinik durumundaki dalgalanmaların hangi durumlarda ne zaman oluştuğuna, ne kadar sürdüğüne ve ilaç alım saatleri ile ilgisine
ilişkin gözlemler, günlük bakım planını oluşturmada yol gösterici olduğu gibi, tedaviyi düzenleyen hekime de önemli yardımlar sağlar.
• Yemek ve beslenmenin kolaylaştırılması: Titreme ve hareker güçlüğü nedeniyle zorlaşan yemek eylemini kolaylaştırmak üzere, kaymayı önleyen tabak altlığı, kolay kavranabilir çatal, kaşık, fincan gibi mutfak gereçlerinin kullanımı konusunda fizyoterapistlere danışılabilir.
• Uygun giysi seçimi: Büyük düğmeli ya da düğmesiz giyeceklerin seçilmesi, giyinipi soyunmayı kolaylaştırır. İnme ve Alzheimer hastalıklarında da benzer durum geçerlidir.
• Yürüyüş ve diğer hareketler sırasında rahatlığın ve güvenliğin desteklenmesi: Ev içinde veya rehabilitasyon alanlarında eşyalarının hareketler için engel oluşturmayacak şekilde düzenlenmesi ve
gerektiğinde hastanın tutunabileceği tutamaklar yerleştirilmesi, aktif ve güvenli hareket etmeye yardımcı olmada ve düşmeleri önlemede çok önemli noktalardır.
• Düzenli egzersiz yapılması: Parkinson hastalığında günlük egzersizlerin ve yürüyüşlerin düzenli olarak sürdürülmesi çok önemlidir. Müzik eşliğinde yapılan ritmik hareketler, yürüme bozukluğunun azaltılmasına ve hastanın
motivasyonuna önemli katkılar sağlayabilir.
5.Soru
Nörodejenerasyon nedir?
Aynı bireyde birden fazla kronik hastalığın ortaya çıkması |
Beyinde hacimce ve ağırlıkça bir küçülme |
Nöronların yapısının veya fonksiyonunun bozulması |
Beyin damar sisteminde kan akımının azalması |
Beyinde hacimce ve ağırlıkça bir büyüme meydana gelmesi |
Yaşlanma sürecinde, sinir sistemini ilgilendiren hastalıklar için zemin hazırlayan en önemli faktör, beyin dokusunda biriken zararlı maddelerdir. Hücre içinde ve hücreler arasında biriken zararlı maddeler, nöronların ve bağlantılarının kaybına neden olan bir süreç başlatmaktadır. Nöronların yapısının veya fonksiyonunun ilerleyici olarak bozulmasına ve nöron kaybına yol açan bu sürece “Nörodejenerasyon” denir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çoğunlukla beyin-damar (serebrovaskuler) hastalıkları sonucunda, beynin sol yarı küresindeki bölgelerin etkilenmesiyle ortaya çıkan dil bozukluğudur?
Demans |
Afazi |
Kekemelik |
Alzheimer |
Parkinson |
Afazi, çoğunlukla beyin-damar (serebrovaskuler) hastalıkları sonucunda, beynin sol yarı küresindeki bölgelerin etkilenmesiyle ortaya çıkan dil bozukluğudur. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işitme cihazı türlerinden biri değildir?
Kulak arkası |
Kulak içi |
Kanal tipi |
Gözlük arkası |
Kanal arkası |
Kullanım alanı daha yaygın olan hava yolu işitme cihazları, işitme kaybının rehabilitasyonunda en sık tercih edilen işitmeye yardımcı teknolojilerdir. İşitme cihazları kulak arkası, kulak içi, kanal tipi gibi farklı tip ve boyutlarda olabilmektedir. Yaşlılık dönemi işitme kaybının rehabilitasyonunda kemik yolu işitme cihazlarının (bant tipi ve gözlük tipi) kullanım alanı sınırlı olup hava tipi işitme cihazları, hastanın işitme kaybı için uygun olmadığında kullanılmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin nitelikli bir biçimde sürdürülmesini amaçlayan, yaşlı bireye ve ailesine yaşadığı ortamda sunulan bakımı kapsayan sağlık yaklaşımıdır?
Bakım evi |
Huzur evi |
Hastane |
Sevgi evleri |
Evde bakım |
Evde bakım; koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin nitelikli bir biçimde sürdürülmesini amaçlayan, yaşlı bireye ve ailesine yaşadığı ortamda sunulan bakımı kapsayan sağlık yaklaşımıdır.
9.Soru
Aşağıda yer alan örneklerden hangisinde dopamin etkili değildir?
Üniversiteyi kazanmak için düzenli olarak ders çalışırken |
Araba sürmeyi öğrenirken |
Çalışma arkadaşlarıyla iletişim kurarken |
Spor yaparken |
Uyurken |
Dopamin duygudurum ve hareket işlevlerinin ortaya çıkmasında veya bir işe yoğunlaşma, motivasyonu sağlama, dikkati toplama, yeni bilgileri öğrenme gibi becerilerin yerine getirilmesinde, beyindeki ödül ve haz sistemlerinin uyarılmasında etkili olmaktadır. Dolayısıyla uyumak dopaminin etkili olduğu fonksiyonlar arasında yer almamaktadır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demansın erken dönem belirtilerinden biri değildir?
Unutkanlıklar görülür. |
Zaman kavramı bozulabilir. |
Öz bakımda yardıma ihtiyaç duyar. |
Kişisel harcamalarını yönetmede ve karar almada zorluk yaşayabilir. |
İletişimde problemler görülebilir, konuşurken sözcük bulmada zorlanma gibi. |
Erken Dönem Belirtiler
Hastalığın ilk 1-2 yılında ortaya çıkan erken dönemde belirtiler çok belirgin değildir. Belirtilerin başlaması aşamalı olarak gerçekleştiği için belirtileri gözden kaçırmak mümkündür.
• Unutkanlıklar görülür
• Zaman kavramı bozulabilir.
• Kişi, daha önceden bildiği yerlerde zaman zaman kaybolmaya başlayabilir.
• İletişimde problemler görülebilir. Örneğin konuşurken sözcük bulmada zorlanabilir.
• Kişisel harcamalarını yönetmede ve karar almada zorluk yaşayabilir.
• Daha karmaşık ev işlerini yapmada zorluk yaşayabilir.
Öz bakımda yardıma ihtiyaç duyma orta dönem belirtilerindendir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demansın ilk evrelerinde hastanın iletişim becerileri açısından dil ve konuşma terapistlerinin yapabilecekleri arasında yer almaz?
Ailenin, çevrenin veya hasta rehabilitasyonunda görev alan ekibin, hastanın dil ve iletişimindeki yeterliliğinin farkında olmasını sağlamak. |
Demans veya Alzheimer hastalarıyla etkili bir tedavi yöntemi bulmak amacıyla uygulamalar geliştirmek. |
Bireysel veya gruplar halinde dil ve konuşma terapileri düzenlemek. |
Demans ilerledikçe, yeterlilik ve ortaya çıkan sorunlar hakkında bilgilendirme yapmak. |
Aile ve çevrenin üzerindeki iletişim kurma stresini azaltmak. |
Demansın ilk evrelerinde hastanın iletişim becerileri
açısından dil ve konuşma terapistlerinin
yapabilecekleri şöyle özetlenebilir:
• Ailenin, çevrenin veya hasta rehabilitasyonunda
görev alan ekibin, hastanın dil ve iletişimindeki
yeterliliğinin farkında olmasını
sağlamak,
• Demans veya Alzheimer hastalarıyla etkili
bir iletişim yöntemi bulmak amacıyla uygulamalar
geliştirmek,
• Mevcut dil yetisinden en iyi şekilde yararlanabilmek
için ipucu yöntemlerinden ve
çizimlerle anlatmak gibi alternatif iletişim
yollarından faydalanmayı sağlamak,
• Bireysel veya gruplar halinde dil ve konuşma
terapileri düzenlemek,
• Demans ilerledikçe, yeterlilik ve ortaya çıkan
sorunlar hakkında bilgilendirme yapmak,
• Aile ve çevrenin üzerindeki iletişim kurma
stresini azaltmak.
Doğru cevap B seçeneğidir.
12.Soru
I. İşitme siniri II. Beyin sapı III. İşitme yolları IV. Subkortikal merkez V. Kortikal merkez Yukarıda verilenlerden hangileri santral işitme sistemini oluşturan anatomik yapılardandır?
II-III-IV |
III-IV-V |
I-II-III |
I-III-IV-V |
II-III-IV-V |
Santral işitme sistemi beyin sapı, işitme yolları, subkortikal ve kortikal işitme merkezlerinden oluşmaktadır. Doğru cevap E dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi evde bakım hizmetlerinde yaşam kalitesinin daha iyi anlaşılabilmesi için evde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerden biri değildir?
Kronik hastalığın varlığı |
İlaç kullanımı |
Bağımsız hareket edebilme kabiliyetlerinin azalması |
Uyku durumu |
Yaş durumu |
Evde bakım hizmetlerinde yaşam kalitesinin daha iyi anlaşılabilmesi için evde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmayan yaş durumudur.
14.Soru
Özel eğitim almış olan fizyoterapistler tarafından oluşturulan egzersiz temelli tedavi şekline ne ad verilir?
Vestibüler rehabilitasyon |
Statik rehabilitasyon |
Retinopati rehabilitasyonu |
Nörolojik rehabilitasyon |
Ekstrensek rehabilitasyonu |
Denge rehabilitasyonu, literatürde vestibüler rehabilitasyon olarak adlandırılmaktadır. Vestibüler rehabilitasyonda özel eğitim almış olan fizyoterapistler tarafından oluşturulan egzersiz temelli tedavi şeklidir. Bu tedavide amaç, dengeye katılan merkezlerin yeniden eğitimi ve egzersiz programı ile iyi dengenin kalıcılığının devam ettirilmesini sağlamaktır. Denge rehabilitasyonu, denge problemlerinin en aza indirilmesi, fiziksel aktivite seviyesi, bağımsızlık ve yaşam kalitesinin artırılmasına yardımcı olmaktadır. Doğru cevap A’dır.
15.Soru
İşitme sisteminin yaşa bağlı değişimleri nedeniyle oluşan duyu-sinirsel tip işitme kaybına ne ad verilir?
Atrofi |
Koklear implant |
Periferik işitme kaybı |
Santral işitme bozukluğu |
Presbiakuzi |
Presbiakuzi işitme sisteminin yaşa bağlı değişimleri nedeniyle oluşan duyu-sinirsel tip işitme kaybıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yürümenin alt bölümlerinden birisi değildir?
Ayakta durabilme ve uygun duruş |
Ayak tabanlarının yere sağlam ve uygun basması |
Adım uzunluğunun ayarlanması |
Kol salınımlarının olmaması |
Keskin dönüş gibi manevra kabiliyetinin olması |
Tablo 5.1 Yürümenin Alt Bölümleri
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ikincil demansın nedenlerinden biri değildir?
Kafa travmaları |
Beyin hücresi kaybı |
İnme ya da beyin tümörü |
Prion hastalığı |
AIDS |
İkincil demansların saptanabilen nedenleri arasında; kafa travmaları, inme ya da beyin tümörü bulun¬maktadır. Buna ek olarak; prion hastalığı, AIDS gibi bazı enfeksiyonlar da ikincil bir demansa yol açabilmektedir. Doğru cevap B’dir.
18.Soru
“Her yerde insanların güvenli ve saygın şekilde yaşlanmalarını ve toplumlarında bütün haklara sahip birer vatandaş olarak yaşamaya devam etmelerini garanti etmek” şeklinde amacını ifade eden Yaşlanma Uluslararası Eylem Planı ne zaman yapılmıştır?
2000 |
2003 |
2002 |
2004 |
2001 |
“Her yerde insanların güvenli ve saygın şekilde yaşlanmalarını ve toplum- larında bütün haklara sahip birer vatandaş olarak yaşamaya devam etmelerini garanti etmek” şeklinde amacını ifade eden Yaşlanma Uluslararası Eylem Planı 2002 yılında yapılmıştır.Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işitme kayıplı olsun ya da olmasın yaşlı bireylerle konuşurken bakım elemanlarının dikkat etmesi gereken noktalardan biri değildir?
Ortamın gürültüden arındırılması |
Yüksek bir ses şiddetinde konuşmak |
Yavaş bir hızda konuşmak |
Kısa cümlelerle konuşmak |
Açık ve net bir bir biçimde konuşmak |
Yavaş bir hızda, açık ve net bir bir biçimde , kısa cümlelerle ve yüz görünecek şekilde konuşmaya dikkat edildiği sürece yaşlılarla konuşurken yüksek ses şiddeti ile konuşmaya her zaman ihtiyaç yoktur.
20.Soru
I. Stres ve gerilimin minimum olması
II. Az enerji harcanarak maksimum verimde çalışması
III. Sadece sabit pozisyonlar için geçerlidir
Numaralandırılmış maddelerden hangi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız II |
II ve III |
I ve III |
Dengeli duruş, stres ve gerilimin minimum olduğu, vücudun en az enerji harcayarak maksimum verimde çalıştığı formudur. Dengeli bir duruş için ayakta durma, oturma, uzanma gibi sabit pozisyonlar ve yürüme, koşma gibi hareketli aktiviteler sırasında baş, gövde (omurga), kol ve bacaklar birbiri ile orantılı ve düzgün bir dizilimde olmalıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ