Yeni Toplumsal Hareketler Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
I. Herhangi bir bireyin toplumsal eylemleri, içinde yaşadığı toplumun kurumları çerçevesinde ortaya çıkar.
II. Toplumsal değişmenin temel nedeni sınıf çatışmalarıdır.
III. İnsanların ideolojileri maddi hayat tarafından biçimlenir.
Yukarıdakilerden hangileri "Diyalektik Yaklaşımlar"ın temsilcisi Karl Marx'ın görüşleri arasında yer almaktadır?
I-II |
II-III |
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Marx liberal görüş açısından ön plana çıkan bireye karşılık toplumsal olanı ortaya koymuştur. Maddeci tarih görüşüne dayanan diyalektik yaklaşımıyla diğer evrimci yaklaşımlardan ayrılır. Ona göre toplumsal değişmenin temel nedeni sınıf çatışmalarıdır. Sınıflar toplumlardaki farklı üretim biçimlerine bağlı olarak ortaya çıkar. Üretim güçleri ile üretim ilişkileri üretim biçimlerini oluşturur. Marx’a göre üretim güçleri ile üretim ilişkileri arasındaki çatışma insanların iradeleri dışında meydana gelir. İnsanların ideolojileri maddi hayat tarafından biçimlenir. Bu bağlamda II. ve III. Karl Marx'ın görüşleri arasında yer alır. I. ise "Yapısal-Fonksiyonalist Yaklaşımlar"ın temsilcisi Talcott Parsons'ın görüşüdür. Doğru yanıt B şıkkıdır.
2.Soru
Yeni kurumsal hareketlere ilişkin Charles Tilly ve Anthony Oberschall tarafından benimsenen ve toplumsal hareketi politik sistemde konumlanabilmek için bir araya gelmiş bireylerin rasyonel davranışları olarak açıklayan yaklaşım hangi kurama dayanmaktadır?
Verimlilik kuramı |
Kaynak hareketliliği kuramı |
Sosyal sözleşme kuramı |
Rasyonel seçim kuramı |
Oyun kuramı |
1960’lardan sonra ortaya çıkan kuramsal tartışmalarda iki temel gruptan söz edilebilir. Bunlardan ilki Charles Tilly ve Anthony Oberschall’ın öncülük ettiği kaynak hareketliliği kuramına dayalı yaklaşımdır. Bu yaklaşımda toplumsal hareket politik sistemde konumlanabilmek için bir araya gelmiş bireylerin rasyonel davranışları olarak açıklanır. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
Toplumsal ölçekteki hareketlere ilişkin ilk sistematik yaklaşım olarak görülebilecek “kalabalıklar’’ kuramının en önemli temsilcisi aşağıdakilerden hangisidir?
Emile Durkheim |
Gustave Le Bon |
Martin Luther |
Charles Tilly |
Lorenz Von Stein |
Toplumsal ölçekteki hareketlere ilişkin ilk sistematik yaklaşım olarak görülebilecek
“kalabalıklar’’ kuramının en önemli temsilcisi Gustave Le Bon'dur.
4.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi insanın yaşamak için mi tükettiği, yoksa tüketebilmek için mi yaşadığı” sorusunu sormamız gerektiğine vurgu yapar?
Auguste Comte |
Baumann |
Karl Marks |
Emile Durkheim |
Herbert Spencer |
Bauman (2006: 93) “insanın yaşamak için mi tükettiği, yoksa tüketebilmek için mi yaşadığı” soru- sunu sormamız gerektiğine vurgu yapar ve tüketim toplumu kültüründeki insanı şöyle tanımlar:
“Tüketiciler toplumundaki tüketiciler için hare- ket halinde olmak, aramak, bulamamak, daha doğrusu henüz bulmamış olmak, marazi bir du- rum değil, bir mutluluk vaadidir; belki de mut- luluğun kendisidir. Onlarınki varışı bir lanete dönüştüren umutlu bir yolculuktur... Tüketim oyunu ele geçirme, mülk edinme hırsı ya da mad- di, somut anlamda servet biriktirme değil, yeni bir şeyin ve önceden bilinmeyen bir duygunun verdiği heyecan aşkına oynanır. Tüketiciler her şeyden önce, heyecan derleyicileridir; onlar, şeyle- rin ancak ta^li ve ikincil anlamda koleksiyoncularıdır. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Faşist ve milliyetçi hareketler aşağıdakilerden hangi davranış sınıfı içerisindedir?
Toplumsal |
Kültürel |
Organik |
Geleneksel |
Modern |
Toplumsal hareket örnekleri arasında şunlar sayılabilir (Crossley, 2002:1); • Kadın hareketi ya da Geminizm, • işçi hareketi ve ticaret birlikleri hareketleri, • faşist Iareketler, • faşizm karşıtı, ırkçılık karşıtı hareketler, • psikiyatri karşıtı ya da psikiyatrik çabalarla sorunlarını aşanların hareketleri, • milliyetçi hareketler, • dayanışma hareketleri, • çevreci ya da yeşil hareket, • Kürtaj karşıtı ya da savunucusu hareketler, • hayvan hakları hareketleri, • barış hareketleri
6.Soru
Aşağıdaki toplumsal hareketlerin hangisi reformcu hareketler sınıflandırmasına girmektedir?
Mao Zedong'un Çin'deki hareketi |
Nüfus bağlantısı hareketi |
Scientology akımı |
Kadın özgürlüğü hareketi |
Çin hanedanlıklarını yıkan köylü isyanları |
Reformcu Hareketler toplumda belirli alanlarda kısmi değişimi hedeflerler. Değişimi savunucu ya da engelleyici olabilir. Kadın özgürlüğü hareketi buna örnektir. Tersi bir örnek de kürtaja karşı dinî grupların yürüttüğü kampanyalardır. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Yeni toplumsal hareketler kavramı 1970’lerin ortalarından beri gelişmekte olan kuramların destekçileri tarafından geniş kabul görmüştür?
Yöneticiler |
Ekonomistler |
Feministler |
Gelenekçiler |
İşçiler |
Yeni toplumsal hareketler kavramı 1970’lerin ortalarından beri gelişmekte olan barış hareketleri, feminist hareketler, çevre hareketleri ve yerel özerklik hareketlerini açıklamaya çalışan kuramcılar tarafından geniş kabul görmüştür.
8.Soru
Bireylerin katılacakları eylemlerin maliyet ve yararlarını hesaplayarak kendileri için olabildiğince çok yarar sağlayacak olanı tercih ettiklerini savunan kuram aşağıdakilerden hangisidir.
Kaynak hareketliliği kuramı |
Rasyonel tercih kuramı |
Kolektif davranış yaklaşımı |
Katma değer kuramı |
Göreli yoksunluk kuramı |
Hareketleri kör inançların ve sürü psikolojisinin sonucu olarak gören kalabalıklar yaklaşımının karşıtı olan rasyonel tercih kuramı, hareketleri bireylerin rasyonel eylemlerinin tezahürü olarak açıklar. Bu kurama göre bireyler rasyonel aktörlerdir ve katılacakları eylemlerin maliyet ve yararlarını hesaplayarak kendileri için olabildiğince çok yarar sağlayacak olanı tercih ederler.
9.Soru
Modernitenin bireyleşme olmadan gerçekleşmeyeceğini savunan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Bauman |
Ritzel |
Tourine |
Patsons |
Simmel |
Simmel'e göre modernite bireyleşme olmadan gerçekleşemez. Geleneksel toplumlarda bireyler daha ziyade aile ve hısım-akraba bağlantıları içinde sosyalleşirken, moderniteyle birlikte bireyler bağlantı kurmak istedikleri grupları akılcı bir biçimde seçmeye başlamıştır. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi kadınların milletvekili, hatta asker olması talepleri yer alınca bu talepler aşırı bulunduğu için kapatılan Kadınlar Halk Fırkası kurucusudur?
Nezihe Muhiddin |
Nükhet Sirman |
Serpil Çakır |
Şirin Tekeli |
Fatma Aliye |
Nezihe Muhiddin, Kadınlar Halk Fırkasının kurucusudur. Muhiddin, Cumhuriyet’in ilanından önce, cumhuriyet rejimini kadın haklarının alınması için çok uygun bir zemin olarak görmüştür. 1923 yılında kurulan Kadınlar Halk Fırkası programında kadınların milletvekili, hatta asker olması talepleri yer alsa da, bu talepler aşırı bulunduğu için, parti kapatılır.
11.Soru
I. Hegemonik bir güç olarak Şarkiyatçılığı gösterirler.
II. Üçüncü-Dünya kadınının tek tipleştirildiğini belirtirler.
III. Feminist metinlerdeki analizlerin sömürgeci bir söylem yarattığını belirtirler.
IV. Daha çok orta ve üst-orta sınıf kadınların taleplerini dillendirirler.
Her ne kadar feminizm Anglo-Saxon ve Avrupa kökenli bir akım olarak bilinse de, dünyanın farklı coğrafyalarında da kadın hareketleri vardır. Yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri, bunun bir örneği olarak gösterilebilecek Ortadoğulu feministlerin düşüncelerini açıklarken kullanılabilir?
I ve II |
Yalnız II |
I, II ve III |
III ve IV |
Yalnız IV |
Ortadoğulu feministler hegemonik bir güç olarak Şarkiyatçılığı göstermişlerdir. Baskılanmayı sömürgeciliğin bir uzantısı olan Şarkiyatçılık bağlamında ele alırlar ve Üçüncü-Dünya kadının tek tipleştirildiğini ve feminist metinlerdeki analizlerin eşitsizlik temelinde sömürgeci bir söylem yarattığını belirtirler.
IV. maddede verilen ifade ise, liberal feminizmin özelliğidir.
Dolayısıyla, doğru cevap C' dir.
12.Soru
"Toplumsal hareket" kavramsalını ilk olarak siyasal mücadele bağlamında kullanan düşünür kimdir?
Karl Marx |
Friedrich Engels |
Nietzsche |
Lorenz Von Stein |
Emile Durkheim |
“Toplumsal Hareket’’ kavramsalını ilk olarak Lorenz Von Stein, siyasal mücadele bağlamında kullanmıştır.
13.Soru
- Kimlikten çok ekonomik boyuta dayalı olması
- Kültürel eşitsizliği kendine temel alması
- Kısa sürede gerçekleşiyor oluşu
- Aktörlerinin varlıklı ve eğitimli olması
- Ulusüstü oluşu
Yukarıda verilenlerden hangileri yeni toplumsal hareketleri eskisinden ayıran özellikler arasındadır?
I, IV ve V |
II, III ve IV |
I, II ve V |
II,III,IV ve V |
I,II,III,IV ve V |
YTH’yi, eskisinden ayıran, ekonomik boyuttan çok kimliğe dayalı olması, kültürel eşitsizliği kendine temel alması, ulusüstü oluşu, kısa sürede gerçekleşiyor oluşu, herhangi bir din, ırk, sınıf ve ideolojiye indirgenmemesi, aktörlerinin varlıklı ve eğitimli
olması gibi özelliklere sahip olmasıdır. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir harekette ve bu hareket bağlamında yapılan eylemlerde kimliğin rolünün aşamaları arasında yer almaz?
Hareketin sonuçlarının ortaya çıkması |
Kolektif iddia ve taleplerin oluşturulması |
Hareket için aktivistlerin, gönüllülerin toplanması |
Strateji ve taktiklere ilişkin kararların alınması |
Çıkan sonuçların değerlendirilmesi |
Bir harekette ve bu hareket bağlamında yapılan eylemlerde kimliğin rolünün dört aşaması şöyle ifade edilebilir (Poletta ve Jasper, 2001:286);
• Kolektif iddia ve taleplerin oluşturulması
• Hareket için aktivistlerin, gönüllülerin toplanması
• Strateji ve taktiklere ilişkin kararların alınması
• Hareketin sonuçlarının ortaya çıkması Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Alan yazında, yeni toplumsal hareketlere yönelik yeni protesto hareketleri, yeni politikalar, yeni popülizm, neoromantizm, antipolitik, Ortodoks olmayan siyasal davranış, düzensiz politikalar gibi kavramlar kullanılmıştır. Bu kavramlrda yaşanan kırılma ve devamsızlık nedeniyle kullanılan kapsayıcı kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Post Pozitivist Hareketler |
Post Modern Hareketler |
Alternatif Hareketler |
Düzenleyici Hareketler |
Marksist Hareketler |
Alan yazında, yeni toplumsal hareketlere yönelik
yeni protesto hareketleri, yeni politikalar, yeni
popülizm, neoromantizm, antipolitik, Ortodoks
olmayan siyasal davranış, düzensiz politikalar gibi
kavramlar kullanılmıştır. Bu kavramlarda, yaşanan
kırılma ve devamsızlık vurgulanırken yeni çatışmalar
teamüle uymayan biçimde tanımlanmaktadır.
Ancak daha kapsayıcı bir tanımlama olarak yeni
politikalara göndermede bulunan “alternatif hareketler”
kavramı kullanılmıştır.
16.Soru
Kültürel homojenleşme yerine "uygarlıklar çatışması" dönemine girdiğimizi savunan yazar aşağıdakilerden hagisidir?
Andre Gunder Frank |
Immanuel Wallerstein |
Alain Touraine |
Samuel Huntington |
Anthony Giddens |
Samuel Huntington kültürel homojenleşme yerine “uygarlıklar çatışması” dönemine girdiğimizi öne sürmüştür. Uygarlıkları kültürel/dinsel özelliklerine göre kategorilere ayırmış; uygarlıkların çoğunun modernleşmek istediğini ama Batılılaşmak istemediğini iddia etmiştir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Türkiye'de kadın emeği kavramının feminist çalışmalarda kullanılması hangi yıllarda gerçekleşmiştir?
1960'lar |
1970'ler |
1980'ler |
1990'lar |
2000'ler |
Kadın emeği kavramınin feminist çalışmalarda kullanılmaya başlanması, 1980’li yılların ortalarına rastlar. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Politik fırsatlar kuramına göre toplumsal hareketin üç temel bileşiminden biri aşağıdakilerden hangisidir?
İsyan bilinci |
Moral |
Geniş katılım |
Adanmışlık |
Makul olma |
Politik süreçler kuramına göre toplumsal hareketlerin üç temel bileşeni vardır: İsyan bilinci, örgütsel güç ve politik fırsatlar. İsyan bilinci şu şekilde ifade edilebilir; toplumda bazı kişilerin sıkıntı ve şikâyetleri olur ve adaletsizlik algısına dayanan bu şikâyetler sisteme yöneliktir. Ortaklaşa bir adaletsizlik algısı ve bilinci oluştuğunda bu bireyler toplumsal hareket katılımcılarına dönüşürler. Hareketlere katılanlar hedeflerini rastlantısal seçmezler. Toplumsal hareketler politik sistemin öne çıkardığı şikâyetler ekseninde ortaya çıkar. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Kaynak hareketliliği kuramı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Çıkar çatışmaları ve grupların rasyonel biçimde savunulması söz konusudur |
Artan maddi yararla hareket başarıya ulaşır |
Kurumsal ya da kurumsal olmayan kolektif davranış arasında temel bir farklılık yoktur |
Günümüzde bir toplumsal örgüt endüstrisi oluşmuş durumdadır |
Toplumsal hareketlere katılanların rasyonel davranan bireyler olduğu düşüncesine karşı çıkar |
Kaynak hareketliliği kuramı da toplumsal hareketlere katılanların rasyonel davranan bireyler olduğu düşüncesini benimser. Kurama göre bir toplumsal hareketin katılımcılarının, hareketin başarısı için gerekli olan, belirli düzeyde siyasal ve ekonomik kaynağa sahip olmaları gerekir. Doğru cevap E’dir
20.Soru
Yeni toplumsal hareket kuramına ilişkin kuramcılar ve ülkeleri hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Manuel Castells - İspanya |
Alaine Touraine - İtalya |
Jurgen Habermas - ABD |
Alberto Melucci - İngitere |
Charles Tilly - Fransa |
Yeni toplumsal hareket kuramına ilişkin dört önemli kuramcıyla birlikte dört ülke ve gelenekten söz edilebilir; Manuel Castells (İspanya), Alaine Touraine (Fransa), Alberto Melucci (İtalya) ve Jurgen Habermas (Almanya). Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ