Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Reaksiyon tipi türbinlerden biri olan Francis türbin ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
|
Düşük debilerde ve düşük düşülerde çalışabilirler. |
|
Genellikle barajların temellerine kurulur. |
|
Gemi pervanesine benzeyen çarka sahiptir. |
|
Genellikle salyangoz gövde biçimindedir. |
|
Su hem radyal hem de eksenel yönde akar. |
Francis türbinleri küçük düşülerde yüksek hızlar elde edilebilen radyaltip reaksiyon türbinleridir. Türbin ayarlanabilir yöneltici kanatlar, dönel çark ve emme borusundan meydana gelir. Su salyangoz şeklindeki girişten geçerek teğetsel olarak türbin çarklarına çarpar ve çarkın dönmesini sağlar. Türbin, yüksek basınçlı su girişi iledüşük basınçlı su çıkışı arasında bulunur. Genellikle barajların temellerine kurulur. Francis türbinler 20 m’den 700 m’ye değişen hidrolik düş aralığında çalışabilir veya birkaç kW güçten bir GW güce kadar çok farklı güç üretimi için kullanılabilir.
Diğer şıklar Kaplan türbinin özelliklerini anlatmaktadır.
2.Soru
Rüzgârdan dalgalara en büyük enerji transferi hangi enlemler arasında gerçekleşmektedir?
|
30°-60° |
|
40°-70° |
|
30°-70° |
|
20°-60° |
|
50°-60° |
Rüzgârdan dalgalara en büyük enerji transferi güçlü rüzgârların olduğu bölgelerde, 30°-60° enlemleri arasında gerçekleşmektedir.
3.Soru
Rüzgâr yoğunluğu 85 W/m2 olan bir türbindeki rüzgâr hızı (v, m/s) aşağıdakilerden hangisidir?
(Havanın yoğunluğu, ρ= 1,225 kg/m3 alınabilir).
|
5.00 m/s |
|
5.18 m/s |
|
6.79 m/s |
|
7.87 m/s |
|
10.10 m/s |
PD = (1/2). ρ . v3
85 = (1/2). (1,225) . v3
v = 5.18 m/s
4.Soru
Rotor çapı 3-12 m arasında olan küçük ölçekli rüzgar türbinlerinin ürettikleri güç aralığı hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
|
0,05-2,0 kW |
|
2-40 kW |
|
40-100 kW |
|
40-1000 kW |
|
1000-5000 kW |
Rotor çapı 3-12 m arasında olan küçük çaplı rüzgar türbinlerinin güç aralığı çizelge 3.5’ten 2-40 kW olarak okunmaktadır.
5.Soru
Enerji amaçlı rüzga^r ölçümlerinde rüzga^r hızı kaç metre yükseklikte ölçülür?
Enerji amaçlı rüzga^r ölçümlerinde rüzga^r hızı kaç metre yükseklikte ölçülür?
|
10 |
|
15 |
|
20 |
|
25 |
|
30 |
Rüzga^r hızını ve yönünü belirlemek amacıyla yapılan ölçümler, ölçüm amacına göre değişmektedir. Meteoroloji hava istasyonlarında rüzga^r hızı, Dünya Meteoroloji O¨rgütünün belirlediği standart ölçüm yüksekliği olan 10 m yükseklikte ölçülmektedir. Enerji amaçlı rüzga^r ölçümlerinde ise rüzga^r hızı ve rüzga^r yönü 30 m yükseklikte ölçülür.
6.Soru
Ham maddenin biyokimyasal ve mikroorganizmalar yardımı ile sıvı ve gaz ürünlere dönüştürülmesine ne denir?
|
Ayırma |
|
Briketleme ve pelletleme |
|
Biyokimyasal dönüşüm prosesi |
|
Boyut küçültme |
|
Damıtma |
Biyokimyasal dönüşüm prosesi; ham maddenin biyokimyasal ve mikroorganizmalar yardımı ile sıvı ve gaz ürünlere dönüştürülmesidir. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi pirolize etki eden ve piroliz ürün dağılımlarını değiştiren faktörlerden birisi değildir?
|
Biyokütle bileşimi |
|
Parçacık boyutu |
|
Yoğunluk |
|
Sıcaklık |
|
Basınç |
Pirolize etki eden ve piroliz ürün dağılımlarını değiştiren bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlar;
• Biyokütle bileşimi
• Parçacık boyutu
• Sıcaklık
• Isıtma hızı
• Basınç
• Piroliz ortamı
• Katalizör olarak sıralanabilir. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
I. Açık denizlerdeki gel-git akıntılarının dizginlenmesini sağlar.
II. Günümüzde en büyük gel-git santrali Sihwa gölünde bulunmaktadır.
III. Yatırım maliyeti yüksek olduğu kadar işletme maliyeti de yüksektir.
IV. Sürdürülebilirlik açısından rüzgâr ve güneşten daha avantajlıdır.
Gel-git enerjisiyle ilgili yukarıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur?
|
I ve II |
|
II ve IV |
|
I, II, III |
|
I, II, IV |
|
II, III, IV |
Gel-git enerjisinden iki şekilde yararlanılmaktadır:
-
Yüksek gel-git menziline sahip ırmak ağızlarının üzerine yarı geçirgen barajların kurulması,
-
Açık denizlerdeki gel-git akıntılarının dizginlenmesi.
Gel-git dalgalarının el değmemiş bir yenilenebilir enerji kaynağı olup rüzgâr ve güneşle karşılaştırıldığında sürdürülebilirlik açısından daha avantajlı olduğu görülmektedir.
2011 yılına kadar dünyanın son 45 yılının en büyük gel-git santrali olan Rance, günümüzde yerini 254 MW çıkış kapasiteli olan Sihwa gölü gel-git enerji santraline bırakmıştır.
Gel-git enerjisi üretim tesisinin yatırım maliyeti yüksek, işletme maliyeti düşüktür. Bunun sonucu olarak gel-git enerjisi üretim tesisinin getirisi yatırım maliyetini uzun yıllar karşılayamayacağı için yatırımcılar bu konuda isteksiz davranmaktadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hidroelektrik santrallerinin bileşenlerinden biri değildir?
|
Savaklar |
|
Denge bacası |
|
Şalt tesisi |
|
Jeneratör |
|
Termal depolama sistemi |
Depolamalı tipik bir hidroelektrik santrali baraj gövdesi ve gölü, su alma, dolu ve dip
savaklar, su yolları, su iletim yapıları, denge bacası, türbin ve jeneratör, santral çıkış suyu kanalı ve şalt tesislerinden oluşmaktadır. Termal depolama alanı Termoelektrik santrallerinde yer almakta olup Hidroelektrik santrallerinde bulunmamaktadır.
10.Soru
Hidrolik enerji üretiminde hangi kıta ülkeleri lider olarak yer almaktadır?
|
Amerika |
|
Asya |
|
Avrupa |
|
Avustralya |
|
Afrika |
Dünyada 2015 yılı itibarıyla kurulu hidroelektrik santrali 936 GW dır. Hidrolik enerji üretiminde 375 GW ile Asya ülkelerinin lider olduğu görülmektedir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Rüzgârın esme yönünde mevcut olan dalgaların bulunduğu alanın uzunluğuna ne ad verilir?
|
Lamda |
|
Tesla |
|
Feç |
|
Periyot |
|
Akıntı |
Feç, rüzgârın esme yönünde mevcut olan dalgaların bulunduğu alanın uzunluğudur.
12.Soru
Basıncın ve hareketli suyun etkisiyle kombine olarak elde edilen güçle çalışan türbin türü aşağıdakilerden hangisidir?
|
Pelton türbin |
|
Aksiyon türbin |
|
Radyal akışlı türbin |
|
Karışık akışlı türbin |
|
Reaksiyon türbinleri |
Reaksiyon türbinleri basıncın ve hareketli suyun etkisiyle kombine olarak elde edilen güçle çalışırlar. Yani suyun hem kinetik hem de potansiyel enerjisinden yararlanırlar. Türbin çarkına girişteki basınç çıkıştaki basınçtan çok daha büyüktür. Bu nedenle suyun kapalı kanallar içinden akması gerekir. Reaksiyon türbinleri aynı düşü ve debi değerinde aksiyon türbinlerinden daha hızlı döner. Francis, Uskur ya da Kaplan türbinleri reaksiyon türbinlerine örneklerdir.
13.Soru
Suyun türbin içerisindeki akış doğrultusunun türbin miline paralel olması durumuna ne ad verilir?
|
Eksenel akışlı türbin |
|
Radyal akışlı türbin |
|
Pelton türbin |
|
Karışık akışlı türbin |
|
Francis türbin |
Su türbinlere farklı yollarla girebilir. Su akışının yönüne göre türbin çeşitleri eksenel, radyal, karışık akış ve çapraz akış olarak dört grupta toplanabilir. Eksenel akışlı türbinlerde suyun türbin içinde akış doğrultusu türbin mili eksenine paraleldir
14.Soru
- Rüzgâr hızı
- Rüzgârın etkin olduğu alan
- Rüzgârın bu alan üzerindeki esme süresi ve suyun derinliği
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Dalga oluşumunu etkileyen parametreler arasında yer alır?
|
III |
|
I ve II |
|
I ve III |
|
II ve III |
|
I, II ve III |
Dalga; rüzgârın su yüzeyinde kaymasına bağlı olarak suda oluşan harekettir. Rüzgâr hızı, rüzgârın su yüzeyinde kaydığı mesafe, rüzgârın etkin olduğu alan, rüzgârın bu alan üzerindeki esme süresi ve suyun derinliği dalga oluşumunu etkileyen parametrelerdir.
15.Soru
Aşağıdaki rüzgar türbini bileşenlerinden hangisi kanatların dönüşünü kontrol eden döndürme mekanizmasıdır?
|
Rotor |
|
Dişli Kutusu |
|
Pitch |
|
Anemometer |
|
Rüzgar Yön Ölçer |
Pitch: Kanatların dönüşünü kontrol eden döndürme mekanizmasıdır.
16.Soru
I. Tarım ve hayvancılık olumsuz olarak etkilenir.
II. Görüntü kirliliği oluşturabilir.
III. Su ve hava kirliliği yaratabilir.
IV. Rüzgâr türbinleri her yere kurulamaz.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri rüzgar enerjisinin dezavantajları arasında yer almaktadır?
|
Yalnız II |
|
Yalnız III |
|
I ve II |
|
I, II, IV |
|
II, III, IV |
Avantajlarından bazıları;
- Rüzgar enerjisi, güç üretmek için herhangi bir kimyasal proses içermediği için suve hava kirliliği yaratmaz. Sera gazı oluşmadığı için küresel ısınmaya katkısı yoktur. Yani temiz bir enerji kaynağıdır ve çevre dostudur.
- Rüzgâr türbinlerinin yer aldığı bölgelerde tarım ve hayvancılık olumsuz olarak etkilenmez.
- Rüzgârın elverişli olduğu her yere rüzgâr türbinleri kurulabilir.
17.Soru
7 m/s’den büyük rüzgâr hızları göz önüne alınarak Türkiye rüzgâr enerjisi potansiyeli kaç olarak belirlenmiştir?
|
18.000 MW |
|
28.000 MW |
|
38.000 MW |
|
48.000 MW |
|
58.000 MW |
7 m/s’den büyük rüzgâr hızları göz önüne alınarak Türkiye rüzgâr enerjisi potansiyeli 48.000 MW olarak belirlenmiştir.
18.Soru
Bir rüzgâr santrali kurulmadan önce aşağıdakilerden hangisinin dikkate alınması doğru olmaz?
|
Arazinin topoğrafyası |
|
Çevresel değişkenler |
|
Rüzgâr ortalama hızı |
|
Kısa ve uzun dönemli rüzgâr ölçüm kayıtları |
|
Enlem ve boylam |
Bir rüzgâr santrali kurulmadan önce;
•Arazinin Tofoğrafyası
•Rüzgâr Ortalama Hızı
•Kısa ve Uzun Dönemli Rüzgâr Ölçüm Kayıtları
•İletim Şebekesine Yakınlık
•Altyapı
•Yatırım Maliyetleri
•Çevresel Değişkenler dikkate alınmalıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Oyster dalga enerjisi dönüştürücüsünün özelliklerindendir?
|
Birbirlerine bağlı hareket eden 3 adet dikdörtgen çelik duba içermektedir. |
|
Dalgaların oluşturduğu şekle uyum sağlayarak enerji üretmektedir. |
|
10 ila 15 metre arasında değişen derinlikte deniz tabanına yerleştirilir. |
|
Dalganın frekansına göre sistemin devinimi otomatik olarak değişmektedir. |
|
Su yüzeyindeki şamandıraya bağlı uzun, dik bir pompa düzeneği mevcuttur. |
Oyster Dalga Enerjisi Dönüştürücüsü: “Oyster” kelime olarak istiridye anlamına gelmektedir. İstiridye denmesinin sebebi, çalışma mekanizmasının tıpkı bir istiridyenin açılıp kapanmasına benzemesidir. Oyster dalga jeneratörü, kıyıdan yarım kilometre uzaklıkta, 10 ila 15 metre arasında değişen derinlikte deniz tabanına yerleştirilen, bir yüzeyi tabana oturmuş diğer yüzeyi de taban yüzeyine bağlı dalganın yönüne göre açılıp kapanabilen bir sistemden oluşmaktadır. Oyster’ın hareketli kapağı dalganın gelişine göre açılıp kapanırken hareketli kapakla tabanda sabit olan kapak arasındaki hidrolik pistonlar dalganın gücünü kullanmaktadır. Elektrik karada üretildiğinden karada bulunan hidro-elektrik türbini çalıştırmak için deniz altı boru hattı aracı ile hidrolik pistonlar, deniz suyunu yüksek basınçla karaya iterek hidro-elektrik türbinleri ile elektrik enerjisi üretilmektedir. 26 metre genişliğinde, 15 metre yüksekliğinde olan bu sistem 800 kW kadar enerji üretebilmektedir.
A şıkkı McCabe Dalga Pompası'nın, B ve D şıkkı Pelamis Dalga Enerjisi Dönüştürücüsü'nün, E şıkkı ise Kaldırılabilen Şamandıra Dönüştürücülerinin özelliklerindendir.
20.Soru
Rüzgâr türbinleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
|
Rüzgârın kinetik enerjisini mekanik enerjiye ve mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren sistemlerdir |
|
Rüzgâr türbinleri sadece karaya (onshore) kurulabilmektedirler |
|
Rüzgârın kinetik enerjisi türbin kanatlarını hareket ettirir, oluşan bu mekanik enerji jeneratörlerde elektrik enerjisine dönüşür. |
|
İlk ticari rüzgâr türbini 1980’lerde kullanılmaya başlanmıştır. |
|
Modern türbinler değişen rüzgâr hızlarında üretilen enerjiyi şebekeye, rüzgâr jeneratörü ve kanat özellikleri yardımıyla, sabit olarak verir. |
Rüzgâr türbinleri sadece karaya (onshore) kurulabilmektedirler ifadesi yanlıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ