Yöneylem Araştırması 1 Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bir doğrusal programlama probleminde maksimum veya minimum yapılmak istenen fonksiyona ne ad verilir?
Karar değişkeni |
Amaç fonksiyonu |
Üretim kısıtı |
Parametreler |
Dağıtım kısıtı |
Herhangi bir doğrusal programlama probleminde karar verici, karar değişkenlerinin bazı fonksiyonunu maksimum veya minimum yapmak ister. Maksimum veya minimum yapılmak istenen fonksiyona, amaç fonksiyonu adı verilir.
2.Soru
Deniz Kuvvetleri Özel Projeler Bölümü tarafından hazırlanan Yöneylem araştırma tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
GANNT |
PERT |
CPM |
SMALL |
ARDİUNO |
Özellikle son elli yıldır büyük ölçekli projelerde uygulanabilen Yöneylem Araştırması teknikleri konusunda, GANTT Diyagramı denen teknik en eskiler arasındadır. 1958’de Amerikan Deniz Kuvvetleri Özel Projeler Bölümü tarafından, PERT (Project Evaluation and Review Technique), hemen hemen aynı zamanlara rastlayan Kritik Yol Yöntemi ise (CPM-Critical Path Method), Dupont Kimyevi Madde Fabrikası’nda bakım onarım faaliyetlerine yardımcı olmak üzere geliştirilmiştir. Bu teknikler çoğunlukla zaman esaslı faaliyetlerin programlanması problemlerinde uygulanmaktadırlar. CPM-PERT’de bir projeye ait tüm faaliyetler tanımlanır, aralarındaki öncüllük-ardıllık ilişkileri belirlenir ve projeye ait bir şebeke çizilir.
3.Soru
Bir enbüyükleme problemine Simpleks Algoritması ile çözüm aranırken, algoritmanın herhangi bir aşamasında amaç fonksiyonunun değerini iyileştirecek birden fazla pozitif katsayılı değişken varsa aşağıdakilerden hangisi yapılır?
En büyük katsayıya sahip değişken temele alınır.
|
En küçük katsayıya sahip değişken temele alınır.
|
Dejenere çözüm vardır.
|
Sınırsız çözüm vardır.
|
Negatif katsayılı değişken aranır.
|
4.Soru
Bir problemde karar vericinin kontrolü altında olup da, değeri araştırılan ifadelere ne isim verilir?
Karar değişkeni |
Sağ taraf sabiti |
Kısıt |
Amaç fonksiyonu |
Parametre |
Bir problemin doğrusal programlama modelinin kurulmasına, öncelikle karar değişkenlerinin tanımlanmasıyla başlanır. Karar değişkeni: bir problemde karar vericinin kontrolü altında olup da, değeri araştırılan eylemler, karar değişkenleridir. Herhangi bir doğrusal programlama modelinde karar değişkenleri, alınacak kararları tamamen betimlemelidir. Karar değişkenleri, alınacak kararlara ilişkin faaliyetlerin düzeyini göstermektedir.
5.Soru
Karar değişkenlerine verilecek değerlere göre, her birinin sağladığı katkılar toplanıp, toplam katkıyı, yani amaç fonksiyonunu oluşturuyorsa hangi varsayım geçerlidir demektir?
Doğrusallık (Oranlılık) Varsayımı |
Toplanabilirlik Varsayımı |
Bölünebilirlik Varsayımı |
Belirlilik (Kesinlik) Varsayımı |
Negatif Olmama Varsayımı |
Doğrusal programlamada her fonksiyon, ilişkili olduğu faaliyetlerin, bireysel katkılarının toplamıdır. Karar değişkenlerine verilecek değerlere göre, her birinin sağladığı katkılar toplanıp, toplam katkıyı, yani amaç fonksiyonunu oluşturuyorsa, toplanabilirlik varsayımı geçerlidir demektir.
6.Soru
Yer çekimi modeli olan F=k(M1.M2)/d2 ifadesi aşağıdaki model yapılarından hangisine örnektir?
Fonksiyon |
Uyuşum |
Benzeşim |
Matematiksel |
Karar |
Modeller farklı şekillerde gruplanabilir. Yapılarına göre modeller uyuşum, benzeşim ve matematiksel olarak üçe ayrılırlar. Uçak simülatörleri, maket inşaat projeleri gibi modeller gerçek sistemin küçültülmüş örneği olduğu için uyuşum modellerine örnektir. Çeşitli diyagramlar, grafikler benzeşim modelleri arasındadır. Gerçek sistem görünümünde olmayıp sistemdeki ilişkileri temsil ederler. Matematiksel model ise bir sistemin veya problemin matematiksel ifadelerle temsil edilmesidir. Soru kökündeki örnekte yer çekimi modeli matematiksel bir model yapısı ile temsil edilmiştir.
7.Soru
Serbestçe değerler alabilen değişkene ne ad verilir?
Tesadüfi değişken |
Karar değişkeni |
Kısıtlayıcı |
Amaç fonksiyonu |
Parametreler |
Karar değişkenlerine kontrol edilebilen değişkenler denir. İstatistikte değişken tesadüfi değişkendir ve serbestçe değerler alabilen değişken olarak tanımlanır.
8.Soru
1, 2 ve 3 nolu depolara hizmet veren bir kargo şirketi, yolladığı aracın her depoya sadece bir defa uğramasını istemektedir. Kargo dağıtımını, araç rotalama problemi olarak modelleyen şirket mühendisi, matematiksel modelde kullanacağı xij karar değişkenini, “eğer araç i. depodan j. depoya giderse xij = 1, gitmezse xij = 0” şeklinde tanımladığına göre x12 + x13 = 1 eşitsizliği aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Araç her depoya sadece bir defa uğrasın
|
Araç sadece 2. ve 3. depolara uğrasın
|
Araç birinci depoya uğradıysa buradan 2. ve 3. depolardan en fazla birine gitsin
|
Araç birinci depoya uğradıysa buradan 2. ve 3. depolardan en az birine gitsin
|
Araç birinci depoya uğrasın ve buradan 2. ve 3. depolardan birine mutlaka gitsin
|
9.Soru
Bir modelin simpleks çözümünde, m = 5 denklem n = 7 değişken olduğundan her seferinde ................değişken temel dışı diğer ........... değişken temel alınarak temel çözümler bulunmalıdır.
Yukarıdaki cümlede........ ve ............ ile gösterilen yerlere sırasıyla gelecek ifadeler aşağıdakilerden hangisidir?
n+m=12 ve n=7 |
n-m=2 ve m=5 |
n-m=2 ve n=7 |
n+m=12 ve m=5 |
n=7 ve n-m=2 |
n-m=2 ve m=5
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ardıştırmanın aşamalarından değildir?
En iyi çözüm olmaması halinde temele girecek olan değişkenlere karar verme, |
En iyi çözüm olmaması halinde temelden çıkacak olan değişkenlere karar verme |
Temele girecek değişkenin tabloda kısıtlar bölümüne karşı gelen kısmındaki katsayılarının birim matrisin ilgili sütununa dönüştürülmesi |
X0 satırında karşı gelen değerinin sıfırlanması |
Kısıtlara karar verme |
Ardıştırma; bir çözümün eniyi çözüm olmaması halinde temele girecek ve çıkacak olan değişkenlere karar verme, temele girecek değişkenin tabloda kısıtlar bölümüne karşı gelen kısmındaki katsayılarının birim matrisin ilgili sütununa dönüştürülmesi ve x0 satırında karşı gelen değerinin sıfırlanması aşamalarından oluşur. Kısıtlar ise problemin içinde en başında verilir ve ardıştırma işlemi bu verilere göre yapılır.
11.Soru
Ele alınan problemin, içerisinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesi özelliği yöneylem araştırmasının hangi temel özelliğidir?
Bütünleşik yaklaşım |
Bilimsel yöntem |
Disiplinlerarası yaklaşım |
Problemin Belirlenmesi |
Bölünebilirlik Özelliği |
Ele alınan problemin, içerisinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesi özelliği yöneylem araştırmasının bütünleşik yaklaşım özelliğidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir doğrusal programlama modelinde karar değişkeni olamaz?
Bir haftada basılacak ilan sayısı |
Üretilecek araba sayısı |
Arpa ekilecek arazi miktarı |
Maliyet miktarı |
A bayisinden B bayisine gönderilecek mobilya sayısı |
Maliyet miktarı doğrusal programlama modelinde karar değişkeni olamaz. Çünkü minimize edilecek amaç fonksiyonu değeridir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.
13.Soru
Sistemi oluşturan unsurların matematiksel terimlerle ifade edilmesine ne ad verilmektedir?
Karar değişkenlerinin belirlenmesi |
Varsayımların oluşturulması |
Amaç fonksiyonunun belirlenmesi |
Kısıtlayıcıların belirlenmesi |
Modelin kurulması |
Model kurma sistemi oluşturan unsurların matematiksel terimlerle ifade edilmesidir. Yani problem matematik diline tercüme edilir. Model doğrusal programlama gibi standart bir matematiksel model halinde ifade edilebiliyorsa bilinen algoritmalar yardımıyla çözüme ulaşılabilir.
14.Soru
Doğrusal programlama modelinin temel bileşenleri; aşağıdakilerden hangisi veya hangileridir?
i- Amaç fonksiyonu;
ii-Karar değişkenleri;
iii-Parametreler;
iv- Kısıtlayıcılar;
v- Belirsiz değişkenler
i ve ii |
ii ve iii |
ii, iii ve v |
i, ii ve iv |
iv ve v |
Doğrusal programlama modelinin temel bileşenleri karar değişkenleri, amaç fonksiyonu ve kısıtlayıcılardır.
15.Soru
X0 | X1 | X2 | S1 | S2 | S3 | STS | |
X0 | 2 | -5 | -1 | 0 | 0 | 1 | 0 |
S1 | 0 | 2 | 4 | 1 | 0 | 3 | 16 |
S2 | 0 | 3 | 8 | 0 | 1 | 7 | 18 |
Yukarıda verilen enbüyükleme problemi tablosunda temele giren değişken katsayısı -10 olarak değiştirilen x2 olsaydı hangi değişken temelden çıkardı?
s1 |
s2 |
s3 |
x1 |
x1 yada s3 |
Enbüyükleme problemi için temel girecek değişken x2 olsaydı temelden çıkacak değişken ise x2'nin bulunduğu sütunun altında yer alan değerlerin sağ taraf sabitlerinin olduğu sütun altındaki değerler bölünmesi sonucu bulunan en küçük değerin ait olduğu değişkendir. Soru için bu değerler enküçük (16/4, 18/8)=9/2 olup buna karşılık gelen s2'dir.
16.Soru
Problemin farklı disiplinlerde yer alan uzmanlardan oluşan bir ekiple çözülmesi Yöneylem Araştırması’nın hangi özelliğinde vardır?
Bilimsel yöntem |
Bütünleşik yaklaşım |
Disiplinlerarası yaklaşım |
sistematik yaklaşım |
Modelleme yaklaşımı |
Disiplinlerarası yaklaşım ise, Yöneylem Araştırması kapsamındaki problemlerin, farklı disiplinlerde yer alan uzmanlardan oluşan bir ekiple çözülmesi anlamına gelmektedir.
17.Soru
Aşağıdaki verilen alanlardan hangisi dış bükey değildir?
|
|
|
|
|
Şeklinde farklı iki noktayı birleştiren doğru aynı alan içinde olmadığından dış bükey değildir.
18.Soru
Simpleks Algoritması’nda en az kaç değişken vardır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Bir doğrusal karar probleminin çözümünde çeşitli yöntemler kullanılabilir. Problemin uygun çözüm alanı (eğer boş küme değilse) içerisindeki uç noktalarını belirleyip içlerinden eniyi çözüm veya çözümleri bulmaya dönüktür. İki değişken olduğu durumda yaygın kullanılan yöntem grafik yöntemdir. Daha fazla sayıda değişken olduğunda ise analitik yöntem Simpleks Algoritması’dır.
19.Soru
I. Uygun çözüm alanı bulamama
II. Tek optimal çözüm
III. Çoklu optimal çözüm
Yukarıdakilerden hangileri doğrusal programlamada karşılaşılan özel durumlardandır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Bir doğrusal karar modelinin çözümü, grafik çözüm tekniği ile araştırılırken bazı özel durumlardan birisiyle karşılaşılabilir. Bunlar, uygun çözüm alanı boş(uygun çözüm bulunmama), Sınırsız çözüm(amaç fonksiyonu uygun çözüm alanında sınırsız), ve seçenekli(çoklu) optimal çözümdür.
20.Soru
2 tane doğrusal bağımsız denklem ve 6 tane değişkenin olduğu bir doğrusal denklem sisteminde temel uygun çözüm noktasın aynı zamanda nasıl bir noktadır?
Uç nokta
|
Kenar nokta
|
Orta nokta
|
Dış nokta
|
Sınır noktası
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ