Anadolu Arkeolojisi Deneme Sınavı Sorusu #746071

Kalkolitik Çağ Obeyd kültürünün Güneydoğu Anadolu’da Mezopotamya kadar belirgin, kesin çizgilerle tanımlı olmamasının nedeni nedir?


Küçük yerleşme birimlerinin bu dönemde giderek genişlemesi kentleşmeye başlaması

Zengin boya bezemeli kaplarıyla Halaf kültürünün ortadan kalkması

Zenginleşen, güç kazanan yerel yöneticilerin siyasi birer güç olarak ortaya çıkması

Obeyd kültürünün Güneydoğu Anadolu’ya yansımasının Obeyd III dönemiyle başlaması

Halaf çanak çömleğinin yerini artık seri olarak üretilen standart formların alması


Yanıt Açıklaması:

Obeyd etkilerinin girmesiyle birlikte elde biçimlendirilen, Halaf çanak çömleği ortadan kalkarak, yerini artık seri olarak üretilen, yüzeyi yalın, genellikle bezemesiz standart formlar alır.

Obeyd döneminin esas gelişim süreci, Güney Mezopotamya’da izlenir. Obeyd I-IV olarak dört aşamayı içeren kültürün Güneydoğu Anadolu’ya yansıması Obeyd III dönemiyle başlar. Bu süreç, Güneydoğu Anadolu’da zengin boya bezemeli kaplarıyla Halaf kültürünün ortadan kalktığı, yer yer Obeyd etkisinde ya da yerel taklitlerinin, yer yer de bölgesel oluşumların görüldüğü bir süreçtir. Elazığ yakınındaki Altınova’da ortaya çıkarılan Tülintepe yerleşmesi örneğinde olduğu gibi Halaf döneminin küçük yerleşme birimlerinin bu dönemde giderek genişlediği, kentleşmeye başladığı anlaşılır. Malatya yakınındaki Değirmentepe, giderek mimari plan anlayışı gerekse ticareti gösteren buluntuları ile Obeyd döneminin bir ticaret kolonisi izlenimini verir. Malatya Aslantepe, Hacı Nebi ve Zeytinlibahçe (Şanlıurfa) kazıları Güneydoğu Anadolu’nun kendi iç dinamiğinin de Obeyd etkileri ile bu süreçte önemli bir etken olduğunu gösterir. Olasılıkla ticaretle zenginleşen, güç kazanan yerel yöneticiler, bu dönemde bağımsız, sınırları tam tanımlanmamış siyasi birer güç olarak ortaya çıkar. Bu nedenle, Kalkolitik Çağ Obeyd kültürü Güneydoğu Anadolu’da Mezopotamya kadar belirgin, kesin çizgilerle tanımlı değildir. Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi doğru cevap C’dir. Küçük yerleşme birimlerinin bu dönemde giderek genişlemesi kentleşmeye başlaması Elazığ yakınındaki Altınova’da ortaya çıkarılan Tülintepe yerleşmesi örneğinden yola çıkarak belirtilen bir gelişmedir. Zengin boya bezemeli kaplarıyla Halaf kültürünün ortadan kalkması Obeyd III döneminde bir süreçtir. Obeyd kültürünün Güneydoğu Anadolu’ya yansımasının Obeyd III dönemiyle başlaması bir tarihsel gelişmeyi anlatmaktadır. Halaf çanak çömleğinin yerini artık seri olarak üretilen standart formların alması ise yine dönemin bir gelişmesini ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum