Freud’un ileri sürdüğü psikanalitik yaklaşım, psikoseksüel gelişim dönemleri çer- çevesinde cinsel gelişimi açıklamıştır. Bu yaklaşım, bireyin doğumdan itibaren psikoseksüel gelişim dönemlerinden geçtiğini belirtir. Bu gelişim dönemlerinde, bireyin temel ihtiyaçlarına doyum bulmasının onun gelişimini belirleyici olduğunu, özellikle yaşamın ilk üç döneminde geçirilen yaşantıların temeli oluşturduğunu ileri sürmüştür. Bu gelişim dönemlerinde birey temel gereksinimlerine yeterince doyum sağlayamaz ya da bağımlılık ölçüsünde sağlarsa o döneme saplanmaktadır. Bu durumda bireyin kişilik gelişimi olumsuz bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Birey, cinsiyet rolü çatışmaları yaşayabilmekte ve cinsiyetine ilişkin role uygun cinsel kimlik geliştiremeyebilmektedir. Sosyal öğrenme yaklaşımı, bireylerin cinsiyetine ilişkin davranışları, ödüllendirme ve cezalandırma yoluyla kazandıklarını ileri sürer. Çocukların cinsiyetlerine uygun biçimlerde davranmalarını sağlayan temel neden, çocukların cinsiyetlerine ve toplumun beklentilerine, değerlerine uygun davranışları sergilediklerinde anne babaları ve toplum tarafından pekiştirilerek ödüllendirilmeleri veya uygun almayan davranışları sergilediklerinde cezalandırılmalarıdır. Bilişsel yaklaşım ise psikanalitik ve sosyal öğrenme yaklaşımının tersine çocuğun cinsel kimliğini kazanmasında ve özdeşim kurma sürecinde bilişsel gelişimin rolünü ifade eder ve cinsel gelişimi bilişsel gelişim boyutu çerçevesinde açıklar. Çocuğun kadın veya erkek olma hissini oluşturan cinsel kimliğin ortaya çıkmasında çocuğun farkındalığının gelişimi önemli olmaktadır. Çocuğun kendi cinsiyetinin gerektirdiği role uygun davranmayı öğrenmesini belirten sosyal öğrenme yaklaşımın tersine, bilişsel yaklaşım çocuğun erkek veya kadın kategorisine ait olduğunu kabul etmesi, tanıması için erkeklerin ve kızların kim olduğunu anlaması gerektiğini ifade eder. Dolayısıyla bilişsel yaklaşımda, çocuğun cinsiyetinin farkında olması önemli bir düşünce olarak kabul edilir ve çocuklar, belirli bir bilişsel gelişim düzeyine ulaştıktan sonra cinsel rolleri kazandıkları belirtilir.