İmparator VIII. Mihail, Aleksios Stratigopulos adlı komutanı küçük bir birlikle Bulgaristan sınırını kontrol etmesi ve İstanbul’a ilişkin istihbarat toplaması için görevlendirdi. Aleksios, İstanbul yakınlarındayken şehirdeki Venedik filosu ve askeri birliklerin Karadeniz tarafına sefere gitmiş olduğunu ve şehrin tamamen savunmasız bir vaziyette bulunduğunu gördü. Bu fırsatı kaçırmayan Aleksios emrindeki az sayıdaki askerle ani bir baskın yaparak 25 Temmuz 1261 günü İstanbul’u zapt etti. Şehirdeki Venedik Mahallesi yakıldı ve İstanbul’da bulunan Latinler, son Latin imparatoru II. Baudoiun Courtenay da dâhil olmak üzere kaçtılar. İstanbul’un geri alınması ve Bizans’ın kadim başkentinde yeniden ihya edilmesi halk arasında büyük bir coşku ve memnuniyetle karşılandı.