Çağdaş Felsefe 1 Deneme Sınavı Sorusu #785151
Moore göre dış dünyayla ilgili duyusal deneyimlere dayanan bilgiyi biçimlendiren ne olabilir?
Bilgi, |
Algılayanın bilinci, |
İnanılırlılık, |
Güvenilirlilik, |
Deneyim, |
Dış dünyayla ilgili bilgimiz, duyumlara ve duyumsal deneyimlere dayanır. Ancak duyumsal deneyimler, algılayananın bilincinde ortaya çıkan özel olaylardır. Buna karşılık bizim dış dünyayla ilgili bilgimiz, kamusal olarak diğer algılayanlar için de mevcut olan nesnelere ilişkin bir bilgidir. Dolayısıyla, duyusal deneyimin özelliği (deneyenlere özgülüğü) ile bu özel kanıta dayalı olarak sahip olduğumuz bilginin kamusallığı (deneyimleyenden bağımsız) arasında bir boşluk (bir uçurum) bulunmaktadır. Bu boşluk nasıl aşılacaktır.
Moore 1925 tarihinde yayımlanan ''A Defence of Common Sense'' başlıklı makalesinde, duyusal deneyimin özel oluşundan hareketle geliştirilen kuşkucu yaklaşımları eleştirir. Bu makalesinde Moore'un genel stratejisi, dış dünyanın varlığı konusunda kuşkucu yaklaşımları ve idealist görüşleri savunan felsefecilerin sunduğu sebeplerin ve gerçeklerin, sağduyuya dayalı bir gerçekliğin sunduklarıyla kıyaslandığında daha az güvenilir ve inanılır olduğu yönündedir.
Moore daha sonra, 1939 yılında ''Proof of an External World'' başlıklı makalesinde, sağduyuya dayalı bu tavrını sürdürür. Bu makalesinde sunduğu bir kanıtlama, özellikle ilginçtir. Moore, sağ elini kaldırarak ''İşte bir el'' ve sonra sol elini kaldırarak ''Ve işte bir başka el'' diyebileceğini ve buradan hareketle de dünya da en azından iki tane benim dışımda var olan nesne bulunduğu sonucuna varabileceğini söyler. Dolayısıyla dış dünya vardır. Kuşkucular böyle bir kanıtlamayı çok ikna edici bulmasalar da Moore, kuşkucuların felsefi varsayımlarını desteklemek üzere sundukları kanıtların, kendi kanıtlarına göre daha zayıf temellere dayandığını ifade eder.
Yorumlar
- 0 Yorum