Çağdaş Felsefe 1 Deneme Sınavı Sorusu #784186
Peirce göre, ideal bir doğruluk ve bilgi noktasına giden bir yol var mıdır?
Diyalektik sorgulama, |
Analitik sorgulama, |
Tümevarım, |
Rasyonel sorgulama, |
Ampirik sorgulama, |
Peirce, bir şüphe ortaya çıkmadığı sürece tüm inançlarımızın doğru olduğunu düşünme eğiliminde olduğumuzu belirtir. Eğer şüphe ortaya çıkarsa, bir sorgulama başlar ve inancımız yeniden bir kesinlik (sabitlik) kazandığında da sona erer. Pierce göre gerçeklik, doğru kanaatın öyle olduğunu söylediği şeydir. Doğru kanaat ise, daha sonra yapılan bilimsel araştırmalarca aynı sonuca ulaşılan ve değişikliğe uğratılmayan kanaattir. Hal böyle ise, birisi çıkıp, gerçeğin kanaatler cinsinden tanımlandığını, bu durumda ise gerçekliğin, Peirce'ın olduğunu iddia ettiğinin aksine bize bağımlı hale geldiğini öne sürebilir. Peirce, bu eleştiriye şu şekilde yanıt vermeye çalışır. Gerçeklik, sonlu sayıda bireyin sorgulamalarından bağımsızdır. Öte yandan, sorgulama bilimsel olduğu ve yeterince uzun süre azimle sürdürüldüğü sürece sorgulama içerisinde kendisini açar. Peirce göre bilim, gerçekliğin ölçütüdür. Ancak burada, bilimsel etkinliğe başlamadan önce belirlenmiş bir ölçütten söz edilmemektedir ki böyle bir belirleme, Peirce'a göre olanaklı değildir. Sadece söz konusu ölçüte doğru ilerlemenin yolunu bildiğimizi söylemektedir. Ampirik sorgulama ise, bize ideal bir doğruluk ve bilgi noktasına doğru götüren yoldur.
Yorumlar
- 0 Yorum