Modern düşüncenin dünyanın değiştirilebileceği
fikriyle birlikte doğduğunu ileri süren Bauman
(2003, s.23), (i) toplumsal ve (ii) psişik anlamda
modernlik ayrımına gider. Ona göre toplumsal anlamda
modernlik, standartlar, ümit ve suçlulukla
ilgilidir. Standartlardan kastetmek istedikleri: Cezbeden,
ayartan ya da kışkırtan fakat sürekli uzayan,
kovalayanlardan daima bir-iki adım önde olan ve
her halükarda peşindeki avcıdan biraz daha hızlı
giden şeylerdir. Söz konusu standartlar her zaman
için yarının bugünden daha iyi olacağını vaat etmektedir.
Bauman’ın toplumsal anlamda modernlik
değerlendirmesine göre yarın, daima sonraki
bir gün olacağı için standartlar vaadini daima canlı
ve tertemiz tutacaktır. Söz konusu standartlar vaat
edilmiş topraklara ulaşma umudunu her zaman yeterince
hızlı koşmama suçuyla birleştiren ve daima
suçlayıcı bir konumda olan standartlardır (Bauman,
2000, s.99). Bauman’a göre, psişik anlamda
modernlik ise kimlikle, henüz burada olmayan,
bir ödev, bir misyon ve bir sorumluluk olan varlık
gerçeğiyle ilgilidir. Bauman’ın yukarıda toplumsal
anlamda bahsettiği standartlar gibi kimlik de daima
bir adım ileridedir ve kişinin buna ulaşmak için
nefes nefese koşması gerekmektedir. Kişi ümidin
çekmesi ve suçun itmesiyle koşmaktadır. Ancak
bu koşu, ne kadar hızlı olursa olsun, insana emeklemek
gibi gelmekte ve onu tedirgin etmektedir.
Bauman’a göre, çekiciliğini daima koruyan ve asla
ulaşılamayan kimliğe doğru kulaç atmak, bugünün
sakat ve gayri meşru gerçekliğinden geri çekilmek
gibi tuhaf bir görüntü çizmektedir. Bauman, hem
toplumsal hem de psişik olarak modernliği sürekli
bir öz eleştiri durumu olarak değerlendirir. Ona
göre bu öz eleştiri hiç bitmeyen, ucunda ne olduğu
bilinmeyen bir kendi kendini silme, kendi kendini
hükümsüzleştirme egzersizidir. Bauman’ın değerlendirmesinde
gerçek anlamda modern, hoşnutluğu
ertelemeye hazır olmak değil, hoşnut olmanın
imkânsızlığıdır. Dolayısıyla her başarı, kendi örneğinin
solgun bir kopyasından başka bir şey değildir.
“Bugün” ise yarının henüz filizlenen bir önsezisi ya
da daha alt/aşağı ve bozulmuş bir yansımasından
başka bir şey değildir. Bauman’a göre, modernlik
anlayışında olan şey olacak olan tarafından peşinen
hükümsüz kılınmaktadır. Fakat anlamını da bu iptalden
almaktadır (Bauman, 2000, s.100).
Bauman’ın ifadesiyle modernlik, durmanın
imkânsızlığıdır. Modern olmak hareket halinde olmaktır.
Ancak kişi tıpkı modern olmayı seçmediği
gibi, hareketli olmayı da seçmez. Bu duruma karşın
kişi, vizyonun güzelliği ve gerçekliğin çirkinliği arasında
gidip gelen bir dünyaya atılmakla zaten harekete
başlamış olmaktadır. Bauman’a göre, vizyonun
güzelliği aynı zamanda gerçekliği çirkin kılan
şeydir. Böyle bir dünyada bütün sakinler bir yere
yerleşmek için dolaşan göçebelerdir. İşte şu köşeyi
dönünce yerleşebilecek misafirperver bir yer vardır,
olmalıdır, olmak zorundadır. Ancak her köşeden
sonra yeni bir köşe çıkar; yeni hüsranları ve henüz
serpilmemiş yeni ümitleriyle beraber yepyeni bir
köşe (Bauman, 2000, s.100). Doğru cevap C'dir.