Çağdaş Sosyoloji Kuramları Deneme Sınavı Sorusu #1150815
Aşağıdakilerden hangisi Bell'in kültüre bakış açısına göre doğru olarak verilmiştir? I- Post-endüstriyel toplumun toplumsal yapısı ile kültürünü benzer ilkeler temellendirmektedir. II- Kültürün bağımsız ve özerk bir kurum haline gelmesi sosyoloji disiplini için sorun teşkil eder. III- Kültürel alanda irrasyonel, kendini gerçekleştirmeve tatmin etme ilkeleri hâkimdir. IV- Batının sanayi toplumunda kültür toplumsal değişmeye bağlı olarak değişmiştir.
II-III |
I-IV |
I-II-II |
II-IV |
II-III-IV |
Bell’in sosyolojisinde kültür en önemli alanlardan birisini oluşturmaktadır. Batının sanayi toplumunda kültür toplumsal değişmeden bağımsız kalarak bozulmamış ve ayrı bir şekilde varolmuştur. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kültür, değişimi teşvik etmektedir ve ekonomi de bu değişim arzusunu yerine getiren bir araç haline gelmiştir. Toplumsal ve ekonomik yaşamdaki değişimler sanatsal alanda da kendisini göstererek kültür, medya aracılığı ile kurumsallaşmış ve bağımsızlaşmıştır. Kültürün bağımsız ve özerk bir kurum haline gelmesi Bell’e göre sosyoloji disiplini için sorun teşkil eder. Çünkü sosyolojik pratik davranışı, tutumları ve ilgileri
rastlantısal olarak toplumsal konumların özellikleri
olan yaş, cinsiyet ve dine göre tahmin edebileceği
iddiası üzerinden kurumsallaşmıştır. Oysa yaşam
tarzı, değer seçimi ve estetik tercihler daha fazla kişiselleşmiştir (Waters, 1996, s. 125-126).
Daha önce belirtildiği gibi, Bell yukarıda ele
alınan tüm bu faktörlerin post-endüstriyel toplumun hem toplumsal yapısı hem de siyasal yapısı
ve kültürü üzerinde yol açtığı dönüşümlerle ilgilenir (Ritzer, 2003, s. 235). Bu noktada Bell özellikle post-endüstriyel toplumun toplumsal yapısı ile
kültürü arasındaki fark üzerinde yoğunlaşır.
Ritzer, daha önce ifade edildiği gibi (2003, s.
232) Bell’in endüstriyel - post-endüstriyel toplumlar hakkında öne sürdükleri ile post-modernistlerin
modern-postmodern toplumlar hakkında öne sürdükleri arasında birçok ortak nokta bulunduğunu
belirtmekteydi. Ancak Ritzer (2003, s. 233) postmodern toplumu olumlu terimlerle tasvir etmeye
çalışan çoğu post-modernistin aksine, Bell’in postendüstriyel toplumun, en azından bazı yönlerini,
eleştirmekten geri kalmadığına dikkat çeker. Bell
post-endüstriyel toplumun özellikle toplumsal
yapısı ile kültürü arasında gördüğü kopukluğu
eleştirir. Buna göre, post-endüstriyel toplumun
toplumsal yapısı ile kültürünü farklı ilkeler temellendirmektedir. Post-endüstriyel toplumun
ekonomik meselelere odaklı toplumsal yapısında
rasyonalite ve verimliliğe yönelik bir ilgi hâkimken
kültürel alanda irrasyonel, kendini gerçekleştirme
ve tatmin etme ilkeleri hâkimdir. Bell, böylesi bir
kültürün verimliliğin ve rasyonalitenin egemen
olduğu bir toplumsal yapıya aykırı düştüğünü savunur ve bu noktada irrasyonel ve hedonistik düşüncelerle ilişkilendirdiği post-modernizmi eleştirir
(Ritzer, 2003, s. 235). Ritzer, Bell’in bir modernist
ve hatta bir muhafazakâr olarak, postmodernizmle ilişkilendirdiği bu tür irrasyonel ve hedonizm
benzeri gelişmelerin, geleneksel erozyona uğratarak
onların yerini aldıklarını ve bu açıdan toplum için
bir tehdit oluşturduklarını düşündüğünü savunur
Yorumlar
- 0 Yorum