Türkmen Türkçesi, Oğuz grubu şivelerinin doğu kolundandır. Bundan dolayı Oğuz Türkçesinin özellikleri Türkmen Türkçesinin karakteristiğini oluşturur. Ayrıca, Doğu Türkçesinin etkisiyle Kıpçak ve C¸ağatay Türkçesinin özelliklerini de barındırır. Mesela, Oğuz grubu lehçelerinde görülen b- > v- değişmesi, Türkmen Türkçesinde olmayıp b’ler korunmuştur. (bol- “ol-”, bar “var” vs.). Türkmen Türkçesinin en önemli özelliklerinden birisi de asli^ uzun ünlüleri korumuş olmasıdır.

Türkmen Türkçesiyle yazılmış en eski metinlerin, Ahmed Yesevi^’nin şiirleri ve Ali’nin Kıssa-i Yu^suf ’u olduğu iddia edilirse de, aslında bunlar Türk dilinin müşterek dönemine ait eserlerdir. Türkmen Türkçesi ise asıl eserlerini XVIII. yüzyıldan itibaren vermeye başlamıştır.

Türkmen Türkçesinin söz varlığının temelini Türkçe sözler oluşturur. Tarihi^ seyri içerisinde Moğolca, Farsça, Arapça ve Rusçadan kelimeler almıştır.