Kusur yeteneğinin bu iki unsurundan biri üzerinde etki gösteren ve varlıkları hâlinde failin kusurluluğunu ortadan kaldıran veya azaltan nedenlere, kusurluluğu etkileyen hâller denilmektedir. Bunları TCK’nın öngördüğü sistem çerçevesinde aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Hukuka aykırı ve fakat bağlayıcı bir emrin yerine getirilmesi (m. 24/2-4),
• Zorunluluk hâli dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 25/2, 92, 99,
147),
• Hukuka uygunluk nedenlerinden meşru savunmanın sınırının heyecan, korku ve
telaş nedeniyle aşılması (m. 27/2),
• Cebir ve tehdit dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 28),
• Haksız tahrik dolayısıyla kişinin irade yeteneğinin etkilenmesi (m. 29)
• Kusurluluğu etkileyen hata hâlleri (m. 30/3-4),
• Yaş küçüklüğü (m. 31),
• Sağır ve dilsizlik (m. 33),
• Akıl hastalığı (m. 32),
• Geçici nedenler, alkol ve uyuşturucu madde etkisinde olma (m. 34).