Bernstein, çocuklarının zihinsel gelişimiyle ilişkili olarak ailelerin dil davranışları üzerinde çalışmıştır. İki biçim ya da tür dil bulunmaktadır. Birinci türdeki dil “kısıtlı”, ikinci türdeki dil de “özenli” dildir. Kısıtlı dil uygulayan bir aile çocuğa şu özellikleri olan bir dil ortamı sunar (Akt.: Havighurst, 1965):

• Kısa, gramer olarak basit, çoğunlukla tamamlanmamış cümlelerin bulunduğu,

• Basit ve tekrarlı bağlaç kullanıldığı (böylece, o hâlde, çünkü),

• Bilgisel içerikte anlam kaymasına yol açılan,

• Sıfat ve zarfların tekrarlı ve az kullanıldığı,

• Kişi zamirinin sık kullanıldığı,

• Neden ve sonucun şaşırılarak kesin anlam içeren cümlelerin üretilemediği ifadelerin sık kullanıldığı,

• Bir önceki konuşma dizisinin pekiştirilmesi gerekliliğine işaret eden çok sayıda ifade ve sözcük grubu bulunan “Olmaz mıydı? Anlıyorsun ya? Biliyorsun ya?” vb. anlayışın sergilendiği,

• İmalı anlam içeren bir dilin kullanıldığı. Diğer taraftan, “özenli” bir dil uygulayan aile çocuğa şu özellikleri içeren bir dil ortamı sunar:

• Doğru gramer ve söz diziminin kullanıldığı,

• Mantıksal değişimlerin ve vurgunun özellikle farklı bağlaç ve yan cümlecikler kullanımıyla gramer olarak karmaşık cümle oluşturularak iletildiği,

• Mantıksal ilişkileri gösteren edatların sık kullanıldığı,

• “Ben” şahıs zamirinin sık kullanıldığı,

• Deneyimin düzenlenmesinde olasılıklara işaret eden bir dil kullanıldığı.

Evde kısıtlı dil öğrenen çocuğun, öğretmen tarafından kullanılan ve öğretilen özenli dilin olduğu okulda zorluklar yaşaması olasıdır ayrıca okulda beklenen özenli dili öğrenmemesi durumunda okulda ilerlediği süre içerisinde çocuğun yaşadığı bu zorluk tahminen artacaktır. Diğer taraftan, erken yıllardan itibaren özenli dil deneyimi olan çocuk, göreceli olarak okulda daha rahat olacaktır çünkü çocuğun dili ve ona ait düşünce biçimini geliştirmeye devam edeceği düşünülmektedir (Havighurst, 1965).