Oyun, özümseme ve uyumsama mekanizmalarının işlemesi yoluyla zihinsel gelişime katkıda bulunur. Özümseme yoluyla çocuklar oyun esnasında karşılaştıkları yeni bir fikri/ durumu sahip oldukları şemalarla uyumlu hâle getirirler.

Oyun, üç kategoriden oluşur. Çocukların araştırma ve öğrenme faaliyetlerinde bulundukları oyunlar epistemik oyun; hayal güçlerinin aktif olduğu ancak nitelikli bir öğrenmenin söz konusu olmadığı oyun eğlenceli oyun (ludic play); yapılandırılmış etkinlikleri ise de kurallı oyunlardır.

Bir plan kapsamında gerçekleştirilen yapılandırılmış oyunlar yerine, çocuklara yeterli zaman, mekân ve fırsat sunulup spontane olma şansı verildiğinde çocukların üst düzey bilişsel becerilerini ve yaratıcılıklarını kullanarak problem çözme ve deneyimlerini sembolik olarak ifade etme yoluna gittikleri oyun türü olan serbest oyun en verimli tür oyundur.

Oyun, çocuğun yardımsız tek başına bir görevi yapabildiği düzey ile bir yetişkin ya da daha yetenekli bir akran yardımıyla bir görevi yapabildiği ikinci bir düzey arasında kalan, yani çocuğun bir görevi yapabilmek için desteğe ihtiyaç duyduğu alan olan Yakınsal Gelişim Alanın oluşturulmasında yardımcı olan önemli bir araçtır.

Öğretmenin rolü, uyaranlarla dolu zengin bir ortam ve etkinlikler hazırlamakla sınırlıdır. Sonrasında öğretmen daha çok pasif izleyici rolüne çekilmelidir.