Çocukları tanıma amaçlı bir gözlemi planlamak ve gerçekleştirmek belirli aşamalardan oluşan birtakım süreçler gerektirir. Bu aşamalar şu şekilde sıralanabilmektedir: Değerlendirmenin konusu ve amaçlarının belirlenmesi, gözlenecek çocukların, nesnelerin ve durumların tespit edilmesi, gözlenmesi tasarlanan durumun gözlenebilir ölçütlerinin belirlenmesi, gözlem ortamın (doğal veya yapay) seçilmesi, gözlem biçiminin belirlenmesi, eğer yapay ortamda gözlem gerçekleştirilecekse deney ortamının düzenlenmesi, gerekiyorsa gözlenecek çocuklarla önceden iletişime geçilmesi ve gerekli yerlerden onayların alınması.