Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Deneme Sınavı Sorusu #803479

Aşağıdakilerden hangisi kurguya dayalıdır?


Monografi

Portre

Nekroloji

Otobiyografi

Biyografik roman


Yanıt Açıklaması:

Monografi: Ünlü bir kişinin bütün şahsiyetini, hayatının tamamını, eserini, her yönüyle ele alan veya aynı detaylı bakış açısıyla herhangi bir konuyu ele alan yazılara “monografi” denmektedir. Öyleyse, (a) şıkkı yanlıştır.

Portre: Bir yazarın, ya­kından tanısın ya da tanımasın değerli saydığı, et­kilendiği, beğendiği kişilerin karakter özelliklerini, belirgin yanlarını, aralarında geçen ilginç olayları veya daha başka özelliklerini anlattığı üç beş sayfalık kısa yazılara “portre” denir. Bunun iki türü vardır. Bunlardan birincisi ele alınan kişinin dış görünü­şünden bahseden fiziki portre’dir. Diğeri ise tahmin edildiği üzere karakter özelliklerinden, iç dünyadan bahseden ruhsal portredir. Öyleyse, (b) şıkkı yanlıştır.

Nekroloji: Bir şahsiyetin ölümü üze­rine, hemen aynı günlerde gazete ve dergilerde ya­kınları tarafından yazılan ve onun şahsiyetinden, eserlerinden bahseden yazılara da “ölüm ardı ya­zısı” bağlamında “nekroloji” denmektedir. Bu gibi ölüm ardı yazıları deneme türü içinde de değerlen­dirilmektedirler. Çünkü bu gibi ölüm ardı yazıla­rının tümüyle biyografiye dayalı olanları olduğu gibi, haber verme nitelikli olanları, duygusal içerik­li olanları, bir anıya dayalı olanları, portre özellikli olanları, eleştirel olanları da bulunmaktadır. Öyleyse, (c) şıkkı yanlıştır.

Otobiyografi: Bir yazarın kendi yaşam öyküsünü yazmasıy­la ortaya çıkan biyografiye “otobiyografi” veya “öz yaşam öyküsü” denir. Otobiyografiler, ben merkez­li olduğu için kişisellik ön plandadır. Dolayısıyla yaşanmışlığa bağlı olarak yazarın yaşadığı zamana ait sosyal düşünceleri, tutum ve tavırları, zihniyeti, dinî, ahlaki düşünceleri, mutlulukları, hüzünleri söz konusu olabilmektedir. Otobiyografi ile anı/ hatıra türü birbirine oldukça yakındır. Fakat otobi­yografide merkezde yazarın kendisi vardır; bir nevi yazar kendi dünyasına bakar, öznel bir yaklaşım söz konusudur; anı/hatırada ise çevredeki insanlar da ön plana çıkar. Öyleyse, (d) şıkkı yanlıştır.

Biyografik roman: Bilimsel ve edebî biyografilerin yanı sıra bel­ki de edebî-sanatsal biyografinin farklı bir boyu­tu olarak görülebilecek “biyografik roman” dan da söz edilebilir. Burada bir romandan beklenen bütün bir kurmaca, tam bir karakter yaratma söz konusu olmasa da, bütün biyografik veriler bir kurmacaya dönüştürülür, bir roman veya hikâye formatında verilir, diğer bir anlamda, önemli bir şahsiyet bir romanın, bir hikâyenin kahrama­nına dönüştürülerek anlatılır. Bu tarz eserlere de “biyografik roman” denir. Bir anlamda burada söz konusu edilen kişi, hayat içerisinde ya­şayış, düşünüş; fiziksel, ruhsal bütün özellikleriy­le canlı bir kişilik olarak sergilenir. Öyleyse, (e) şıkkı doğrudur.

Yorumlar
  • 0 Yorum