Weber, Comte, Durkheim ve Marx gibi düşünürler dini her haliyle toplumsal şartların bir ürünü saymışlar ve her şeyi bu çerçevede açıklamaya çalışmışlardır. Öncekilerin aksine F. de Coulanges, B. Kidd, gibi bazı düşünürler ise toplumların din tarafından oluşturulup geliştirildiğini ileri sürmüşlerdir. Bu yaklaşıma göre din, bütün toplumların her türlü kültürel basamağında şekillendirici bir zihniyet faktörüdür.