Kalvinizime göre her bireyin kurtuluşu ve helakı Tanrı tarafından önceden belirlenmiştir. Kişinin çabaları bu kaderi değiştirmeye yetmez.

Weber, Comte, Durkheim ve Marx gibi düşünürler dini her haliyle toplumsal şartların bir ürünü saymışlar ve her şeyi bu çerçevede açıklamaya çalışmışlardır. Öncekilerin aksine F. de Coulanges, B. Kidd, gibi bazı düşünürler ise toplumların din tarafından oluşturulup geliştirildiğini ileri sürmüşlerdir. Bu yaklaşıma göre din, bütün toplumların her türlü kültürel basamağında şekillendirici bir zihniyet faktörüdür.

“Alman İdeolojisi” adlı kitap Karl Marx’ın din konusundaki çalışmalarına yer verdiği kitaplardan biridir. A ve B seçeneğindeki eserler Emile Durkheim’e aittir. C ve D seçeneğindeki eserler ise Max Weber’e aittir.

İncil’de yer alan ve ilk kuşak Hristiyanlar tarafından kabul edilen yönetime mutlak itaat düşüncesini tersine çeviren din adamı Aziz Augustine’dir.

Ahlak, değer yüklenmiş eylem demektir.

Feodalizmin doğuşuna yol açan nedenler arasında iki husus, önemli bir rol oynar. Bunlardan birincisi Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasıdır. İkincisi ise bu yıkılışa da gerekçe gösterilen, literatüre “kavimler göçü” diye de geçen Doğu’daki çeşitli barbar Cermen kabilelerinin Batı’ya göç etmesinin ve Batı’yı istila etmesinin yarattığı karmaşadır.

Dinin aile ile ilişkisinin önemli kontak noktalarından birisi, ikisinin de kontrol ve denetleme kurumu olmalarıdır. Kontrol, tüm değişiklikler karşısında sosyal grubun yeni denge ve yapılara ulaşabilme sorunudur. Bir toplumun, değişimin sonunda hala kendisi olarak varlığını koruyabilmesi bu denetlemeye bağlıdır.

Ekümenik, Ortodoks, Protestan ve Katolik kiliselerinin tek bir kilise haline gelmesini veya Fener Rum Patriğinin onursal olarak diğer patriklerden üstün olduğunun bir göstergesi olarak kullanılmaktadır. Hukuk kavramı ile ilişki bulunmamaktadır.

Feodalitede, Hristiyanlık Kilisesi de kimi zaman imtiyaz dağıtabiliyor ve kimi zaman da kendisi toprak üzerinde imtiyaz kazanabiliyordu.

Toplumların her şeyi “kutsal” ve “din dışı” şeklinde ayıran bir kategorilendirme sistemine sahip olduklarını ifade eden ve dinin bu ayrıma dayalı olduğunu savunan sosyolog Emile Durkheim’dir.

Özellikle Fransa ve Amerika devrimleri ile yeni siyasal oluşumların yaşandığı bu dönemde siyasal anlaşmazlıkların da olması ile toplum akıl ile akılcılaşmaya önem vermeye başlamıştır. Toplum bu zaman diliminde sekülerleşmiş olsa dahi sekülerleşmeden bir siyasi oluşuma evrilme dönemi Aydınlanma Dönemi’ni yaratmıştır.

Sosyolojinin kurucu olarak kabul edilen, Auguste Comte (1798-1857) aynı zamanda Pozitivizmin de kurucusudur.

Kalvinizmin diğer inançlardan farklı, Tanrı’nın ödül veya cezayı vaat edilen “öte dünya” da değil de, şu anda yaşanılan dünyada veriyor oluşudur.

Manoryalizm adı verilen sistemde, arazi üç parçaya ayrılmıştı. Bunlardan ilki “demesne” adı verilen, sadece imtiyazlı sınıfa ait olan toprak parçalarıydı. Bu topraklar köylüler tarafından işlense de geliri tamamıyla imtiyazlı sınıfa aitti. Arazinin ikinci kısmı, köylülerin üründen belirli bir miktar imtiyazlı sınıfa verme ya da imtiyazlı sınıfın belirli bir hizmetini yerine getirme karşılığında köylülerin kendi geçimleri için işlettikleri topraklardı. Son kısım ise serbest arazi parçalarıydı. Bu araziler için de imtiyazlı sınıfın belirli hakları vardı, ama köylüler bu arazileri serbestçe kullanabiliyordu.

Din, toplumsal değişimlerden soyutlanamaz. Toplumsal değişimler, dinleri etkileyebilir; dinler de toplumsal değişimleri tetikleyebilir. Din ile toplumsal değişim arasındaki ilişki tek yönlü değildir. Bu sebeple III. öncül doğru değildir.

Max Weber’e göre din, anlamlı sosyal eylem ve motivasyon kaynağı olarak görülmektedir. Dini bir afyon olarak gören Karl Marx’tır.

Pagan, yerel halktan tek tanrılı olmayan ve kültüre dayalı inançlarına verilen bir addır. Kimi zaman Tanrıları soyut olabilse de genel anlamda putperestliğe benzetilmektedir.