Endüstri Sosyolojisi Deneme Sınavı Sorusu #939862

Türkiye’nin ilk Sendika Kanunu ne zaman çıkarılmıştır?


1947

1952

1961

1989

2009


Yanıt Açıklaması:

Türkiye’nin ilk Sendika Kanunu 20 Şubat 1947 tarihli ve 5018 sayılı “İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun” adıyla çıkmıştır. Bu Kanun, Türkiye çalışma yaşamında bireysel ilişkilerden toplu ilişkiler düzenine, “sendika yasağı” rejiminden Cemiyetler Kanunu ile başlayan “sendika özgürlüğü” ve “sendika hakkı” rejimine geçişi sağlayan ilk yasal düzenleme olmuştur. 

1952’de 10 sendikal üst örgütün bir araya gelerek kurduğu Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ile gerçekleşmiştir. Ülkenin ekonomik yapısının hâlâ tarıma dayanması, sanayileşme hamlesinin belli bir yol kat edememesi ve işçi sayısının nitelik ve nicelik bakımından istenen düzeye ulaşamaması; sendikacılığın kuruluş dönemi olan 1946-1960 döneminde sendikalaşmayı olumsuz etkileyen unsurlar olmuştur.

1950’lerin ortalarından itibaren DP iktidarının başlattığı “ithal ikameci” politikalar, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) örgütünün kurulmasıyla 1963 sonrası “İthal İkameci Planlı Kalkınma Dönemi” olarak 1980’lerin başlarına kadar devam etmiştir. 1960-1980 yılları arasında 1961 Anayasası’nın getirdiği özgürlük ortamında sağ ve sol ideolojiler gelişme fırsatı bulmuş, 1970’li yılların başından itibaren şiddete dayalı toplumsal olaylarda giderek artışlar yaşanmıştır. 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Çalışma Hayatı İstatistiklerine göre 1984- 1989 döneminde sendikalaşma oranında genel bir artış eğilimi görülürken 1989 yılında 2821 sayılı Yasa’da, 3449 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikten kaynaklanan bir düşüş yaşanmıştır. İzleyen 1990- 1995 yılları arasında sendikalaşma oranında bir artış rakamlara yansımıştır. 1997-2000 yılları arasında ise sendikalaşma oranlarında küçük bir artış görülürken 2000 yılını izleyen ilk bir yılda ani bir düşme yaşanmıştır. 2002 ve 2009 yılları arası sendikalaşma oranı, % 57- 59 arasında küçük bir artış eğilimiyle kendini göstermektedir. Güncel bilgiler ışığında bakıldığında Türkiye’de 2009 yılı Ocak ayında toplam 5.434.433 işçiden 3.205.662’si sendika üyesidir ve bu dönem için sendikalaşma oranı % 58,98’dir. 

Yorumlar
  • 0 Yorum