Eski Anadolu Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #1284757

Aşağıdakilerden hangisi Geç Hitit Sanatını etkileyen kültürlerden birisi değildir.


Hitit

Hurri

Assur

Sami

Urartu


Yanıt Açıklaması:

“Eski Anadolu Tarihi” Kitabının “Hitit İmparatorluğu’nun Sonu: Geç Hititler” başlıklı 4. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir.

Geç Hitit sanatı, kent surları, anıtsal girişlere yerleştirilmiş kabartmalarla bezeli ortostatlar, heykeller ve mezar stelleri gibi eserler yardımıyla tanımlanabilmektedir. Kentlerin birçoğunda benzer özelliklerle yapılmış kabartmalar üzerinde ilahi varlıklar, krallar, savaş sahneleri ve kutsal ziyafet sahneleri işlen­miştir. Hitit İmparatorluk Dönemi’ndeki resmi kayıtlardan anlaşıldığı kadarıyla, sanat eserleri belli kurallara tabiydi ve zanaatkârlar merkezi bir güç tarafından denetim altında tutuluyorlardı. Geç Hitit Dönemi’nin başlaması ile bu durum değişmiş gibi görünmektedir. Geç Hitit sanatı, ortak bir kökenden geldiğini gösteren benzerlikler yanında farklı kentlerde, çevre kültürlerden izler de taşıyan farklı üslup­ları da bünyesinde barındırır. Ayrıca, bu sanat dalı sivil halkın ihtiyaçlarını karşılamak üzere de hizmet vermektedir. Buna en iyi örnek, Kahramanmaraş civarında bulunan bir mezar stelidir. Bu stel üzerinde muhtemelen bölgenin varlıklı bir ailesinden bir kadın ve erkek betimlenmiştir. Ayrıca çocukların tasvir edildiği kabartmalar da mevcuttur. Hitit Dönemi’nde kabartmalar dini törenler ya da mitolojik olay­larla ilgili iken, Geç Hitit Dönemi’nde dünyevi konular da betimlenmeye başlanmış, özellikle savaş sahnelerine ağırlık verilmiştir.

Geç Hitit sanatı, Kuzey Suriye’de köklü bir geçmişi bulunan Hurri kültürü etkisinde gelişmiştir. Yeni Assur Krallığı’nın güçlenmesinden sonra kabartmalardaki saç ve sakal biçimleri ile bazı tanrı sembolleri Assur üslubunda yapılmaya başlamıştır. Arami nüfusunun yoğun olduğu kentlerde ise Sami özellikleri ağır basan, kıyafetlerde ve başlıklarda Arami özellikleri gösteren figürler yapılmıştır. Bu nedenle başlan­gıçta Hitit sanatının devamı niteliğinde olan Geç Hitit sanatı MÖ dokuzuncu yüzyıldan itibaren hem Anadolulu hem de Mezopotamyalı özellikleri bir arada barınmaya başlar. Geç Hitit sanatındaki üslup değişikliklerini takip etmek her kentin coğrafi konumu ve siyasal tarihiyle ilişkili olarak ele alınmakta ve tartışılmaktadır.

Geç Hitit sanatını en iyi şekilde anlamamızı sağlayan buluntulardan bir grubu Kargamış’ta ortaya çıka­rılmıştır. Bugün Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenen ve Kargamış’ın Uzun Duvar, Kral Burcu, Kahramanlar Duvarı ve Su Kapısı olarak adlandırılan kabartmaları orijinal durumlarına uygun olarak yerleştirilmiştir. Kabartmalar üzerinde Tanrıça Kubaba için yapılan dinsel törenler, Kargamış kralı Araras’ın en büyük oğlu Kamanas’ın veliahtlığa atanması sahneleri, savaş arabaları, Assurlular ile yapılan

savaşın zafer sahneleri, tanrı ve tanrıçalar, karışık varlıklar betimlenmiştir. Kabartmalarda Hititli ve Assurlu özelliklerin bir arada kullanıldığı görülmektedir. Mimari öğe dışında Kargamış, Kartepe-Aslantaş, Zincirli ve Malatya’da Geç Hitit Dönemi’ne ait çoğunlukla tanrı, tanrıça ve kralların tasvir edildiği ebatlı heykeller de bulunmuştur.

Bu nedenle sorunun doğru cevabı E şıkkıdır.

Yorumlar
  • 0 Yorum