Eski Türk Edebiyatına Giriş: Söz Sanatları Deneme Sınavı Sorusu #883363

Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol

Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol

Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli

Günlerce siyah ufka bakan gözleri nemli  (Yahya Kemal Beyatlı) 

Yukarıdaki dizelerde benzeyen tabut, benzetilen gemidir. Ancak tabut söylenmemiş, kendisine benzetilen gemi söylenmiştir. Teşbih öğelerinden yalnız birisiyle ve birden çok benzerlik gösterilerek yapılan bu istiareye ne ad verilir?


Mürekkeb istiare

İstiâre- mekniyye

İstiâre-i musarraha

İstiâre-i tahyîliyye

İsti’âre-i tebe’iyye


Yanıt Açıklaması:

Mürekkeb istiare ( temsili istiare ) Tabut gemiye benzetilmiş, ancak söylenmemiştir. Geminin özellikleri  bilinmeye gitmesi, uğurlayanları olması, yolcusunun olması, limandan kalkması…Bütün bunlarla tabut kastediliyor. Tabut sessizce gider, o giderken hüzün vardır, kalanlar elemlidir, çaresizlik söz konusudur.

Yorumlar
  • 0 Yorum