Bakteriler tek hücreli mikroskobik organizmalard›r. D›fl görünüfl olarak Coccus
(küre), Bacillus (çubuk), Vibrio (virgül) ve Spirillium (sarmal) fleklinde olabilirler.
Bakteriler 0.5-1 µm eninde, 1-5 µm boyunda olup bitki patojeni bakterilerin ise ortalama büyüklükleri 0.3-0.6 µm x 1-3 µm’dir. Bakteri hücresinin d›fl k›sm›nda bir
hücre zar› ve onun içinde sitoplazmay› çevreleyen sitoplazmik zar bulunur. Ortada da¤›n›k halde kimyasal yap›s› DNA olan bir adet kromozom yer al›r. Bir bakteri hücresinde protoplast, hücre zar›, kapsül denilen yap›flkan, sümüksü bir madde
ve kapsülden baflka di¤er k›s›mlar olarak adland›r›lan kamç› ve sitoplazma granülleri bulunur. Bakteriler Gram (+) ve Gram (-) hücre duvar›na sahiptirler. Gram(+)
hücre duvar› %50-90 Peptidoglukan’dan oluflur. Ayr›ca Mukopeptid, Glikoaminopeptid ve Murein yer al›r. %40-50 oran›nda da Teikoik asit vard›r. Buna karfl›l›k
Gram (-) hücre duvar› %5-10 oran›nda Peptidoglukan içerir. Teikoik asit yoktur.
Bakterilerin büyük ço¤unlu¤u Gram (-) iken az say›da bakteri (Arthrobacter, Bacillus, Clavibacter, Rhodococcus, Streptomyces) Gram (+)’dirler. Hücre zar› %50-75
protein ve %20-35 oran›nda lipid içerir. Sitokrom, sitokrom oksidaz, dehidrogenaz,
ATPaz, protein sentetaz gibi enerji veren çeflitli enzimleri de kapsar ve solunum,
aktif tafl›n›m, kamç› rotasyonu, toksik maddelerin hücre içine al›nmas›n› önleme,
gerekli maddelerin hücre içine al›n›m› gibi olaylarda önemli rollere sahiptir. Hücre duvar›, bakteri hücresine özel flekli veren ve bu flekli yaflam› süresince korumas›n› sa¤layan yap›d›r. Besin maddelerinin hücre içine giriflini, art›k maddelerin ve
enzimlerin ise hücreden ç›k›fl›n› sa¤lar. Birçok bakteride hareketi sa¤layan Flagella ad› verilen kamç› benzeri yap›lar
da mevcuttur. Flagella bakterilere yüzme ve bir yerden di¤er yere hareket etme yetene¤i sa¤lar. Bakteriler kamç› flekillerine göre Atrik (Kamç›s›z), Monotrik (Tek
kamç›l›), Lofotrik (Çok kamç›l›), Amfitrik (Her iki ucu kamç›l›) ve Peritrik (Her taraf› kamç›l›) olmak üzere isimlendirilirler. Birçok Gram negatif bakterinin ana yüzeyinde birçok ipliksi ba¤lant›lar yer al›r. Bunlara Pili veya Fimbria ad› verilir. Sitoplazma, ribozom granülleri ve çeflitli enzimleri, koenzimleri, metabolik ürünleri
ve inorganik maddeleri içerir. Protein sentezinde ve aktif metabolizmada da görev
al›rlar. Bir bakteriyel kromozom, genom büyüklü¤ü 900-9000 kilobaz (kb) büyüklü¤üne sahip çift sarmal yap›da bir DNA içerir. Bakteri hücrelerinde ana kromozomdan ayr› olarak ekstra kromozomal DNA olarak isimlendirilen Plasmid ad› verilen yap›lar da yer al›r. Plazmidler 4-200 kb büyüklü¤ünde dairesel DNA’lard›r.
Bunlar seks faktörleri, bakteriosin üretimi, uygun olmayan maddelerin kullan›m›,
ilaç dayan›kl›l›¤›, UV dayan›kl›l›¤›, faj dayan›kl›l›¤› ve patojen›s›te, gibi özellikleri
tafl›r. Plazmidler conjugative veya non-conjugative olabilirler. Prokaryotlarda depo
materyalleri olarak Poly-ß-hydroxybutyrate, bolutin (inorganik fosfat polimerleri),
niflasta, glikojen ve kükürt bulunur. Bunlardan bakterilerde sadece Poly-ß-hydroxybutyrate depo materyali olarak yer al›r. Baz› bitki patojeni bakterilerde suda çözülebilen veya suda çözülemeyen mavi, yeflil, sar›, k›rm›z› gibi çeflitli renklerde pigmentler de yer al›r.