Genel Dilbilim 1 Deneme Sınavı Sorusu #1081921

Yanlışların zararını çekmektense işimi doğru yaparım tümcesindeki yanlış sözcüğü ad olarak sınıflandırılmalıdır çünkü adların taşıdığı çoğul ekini barındırmaktadır.” Bu açıklama hangi sözcük sınıflandırma ölçütüne dayanmaktadır?


Dağılımsal

Biçimbilimsel

Sözdizimsel

Anlamsal

Sesbilimsel


Yanıt Açıklaması:

Biçimbilimsel ölçüt, sözcükleri aldıkları ekleri gözeterek sınıf­landırır. Ekler anlam ve görevlerine göre türetim ve çekim ekleri olarak iki grupta toplanır. Öyleyse, sözcük sınıflandırmalarında türetim­sel ve çekimsel ölçütler biçimbilimsel ölçütün alt ulamları olarak karşımıza çıkar. Ancak, türetimsel süreçler çekimsel süreçler kadar işlek olmadıkların­dan, sözcük sınıflandırmalarında çekimsel süreçler kadar güvenilir bilgiler sağlamazlar. Yalnız, olduk­ça işlek olan bazı türetim ekleri bu genellemenin dışında tutulabilir. Çekim eklerinin işlekliği, çe­kimsel ulamların bir sözcük sınıfının tüm üyeleri­ne atanabilmesindan kaynaklıdır. Yani, bir sözcük sınıfının bütün üyeleri, bulundukları sınıfa ilişkin bütün çekimlere girerler ve aynı çekimsel süreçler­den geçen bu sözcükler aynı sınıfın üyeleri olarak gruplandırılırlar. Örneğin, Türkçede evde, denizde, okulda kurallı iken *gitte, *gelde, *uyuda kuralsızdır. Benzer şekilde gidiyor, geliyor, uyuyor kurallı iken *eviyor, *deniziyor, *okuluyor kuralsızdır. Öyleyse, bu sözcükler iki farklı alt ulam oluşturmaktadır: – de alanlar (adlar) ve –iyor alanlar (eylemler). Verilen örnekte de adların taşıdığı çekimsel kategorilerden biri olan sayı çekimi dikkate alınarak bir sınıflandırma yapılmaktadır. Bu da biçimbilimsel bir süreçtir. Doğru cevap B’ dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum