Genel Dilbilim 1 Deneme Sınavı Sorusu #1082500

Aşağıdaki dizelerin hangisinde çekimsel biçimbirim kullanılmamıştır?


Bir beste kanatlanır, birden olduğun yerde

Bir kainat açılır; geniş, sonsuz, büyülü

Bugünün rüzgârında yıkanan mazi gülü

Dağılır yaprak yaprak hayalindeki suya

Bir başka gözle bakarsın ömür denen uykuya


Yanıt Açıklaması:

Çekim ekleri eklendiği kelimenin anlamını değiştirmez. Çekimekleri yeni kelimeler türetmeye yarayan ekler değildir; yani bu ekler kelimenin anlam ve türlerini değiştirmeyen eklerdir. Dolayısıyla B seçeneği haricindeki diğer seçeneklerde çekim eki kabul edilen hal, iyelik, çoğul vb. işlevler veren ekler bulunmaktadır. Örneğin A seçeneğinde 'yer-de' kelimesi bulunma hal eki görülmektedir. C seçeneğinde ise yine 'bugün-ün" 'rüzgar-ı-(n)-da' kelimelerinde hem isim tamlaması olarak kullanılan iyelik ekini hem de yine ismin bulunma hal ekini görüyoruz Ayrıca parantez içindeki sesi de kaynaştırma harfi olarak görmekteyiz. D seçeneğindeki 'hayal-in-de-ki' ve 'su-(y)-a' kelimelerinde de yine isim tamlamasındaki tamamlan işlevi olarak '(senin) hayalindeki' ve yönelme hali olarak da 'suya' kelimesini görüyoruz. E seçeneğinde ise 'göz-(i)-le' sözcüğünün edat olarak kullanıldığını görüyoruz. Burada verilen kelimeler ve işlevleri çekim ekleri sayesinde olmuştur. Fakat B seçeneğindeki hiçbir kelime çekim eki almamıştır, aksine bazıları türetilmiştir. Örneğin, kanat ad sözcüğü -lan türetim ekini almış ve isimden artık kanatlanmak eylemine dönüştürülmüştür. Benzer şekilde aç-mak fiilinden edilgen hale getirilmiş bir aç-ıl-mak sözcüğü türetilmiştir. Daha da basit halde bize göz kırpan son-suz, büyü-lü türetilmiş kelimeler de mevcuttur. Fakat hiçbir çekim eki yoktur. Cevap bu yüzden B'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum