Genel Dilbilim 1 Deneme Sınavı Sorusu #652217

a. Ali [Ayşe'nin gittiğini] gördü. 

b. *Ali [Ayşe gitti] gördü.  
Yukarıda yer alan iki cümleden birincisi kurallı, ikincisi ise kuralsız bir tümcedir. İkinci tümcenin neden kuralsız olduğuna yönelik aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi betimleyici dilbilgisine uygun bir açıklamadır?


İkinci cümle Türkçe'nin kurallarına aykırıdır ve bu şekilde konuşulmamalıdır.

İyi eğitim almış kişiler ikinci cümleyi kurmazlar, bu nedenle ikinci cümle yanlıştır.

Anadili konuşucularının birinci tümceyi kurmayı nasıl öğrendiği incelenmelidir.

Anadili konuşucularının neden ikinci tümceyi üretmediği incelenmelidir.

Bu cümleler diğer dillerle karşılaştırarak altta yatan ortak dilbilgisi keşfedilmelidir.

Yanıt Açıklaması:

Kuralcı Dilbilgisi dilin üretilmesinde belirli doğru ve yanlışlar olduğunu savunur ve buna göre ikinci cümle eğitimli kişiler tarafından asla kurulmadığı için yanlış bir cümledir. Betimleyici Dibilgisi veriye doğru-yanlış bakış açısından bakmaz ve eldeki veriyi inceler. Birinci cümlenin neden üretilebildiğini, ikinci cümlenin neden üretilemeyeceğini açıklamaya çalışır. Üretici Dilbilgisi anadili konuşucularının anadillerini nasıl öğrendiğini ölçmeyi hedefler. Evrensel Dilbilgisine göre ise dil insan bilişinin bir ürünüdür ve dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan insanların ırk, cins, kültür ve gelenek/görenek farklılıklarına bakmaksızın ortak özellikler paylaşmalıdır. Buna bağlı olarak da bu ortaklıkları keşfetmeyi amaçlar. Doğru cevap D'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum