Genel Dilbilim 1 Final 23. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Hangisi/hangileri eklemeli türetme süreçlerindendir?

I.İkileme

II.Önekleme

III.İçekleme

IV. Kısaltma


Sadece I

Sadece II

II ve III

III ve IV

II ve IV


2.Soru

Üretici dilbilgisi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?


Kuralları ancak ve ancak kurallı tümceler üretmeyi hedefler

Sonlu sayıda kural ile sonsuz sayıda yapı üretmeyi hedeflerken sonlu sayıda simge kullanır

Dilin yapılarını belirleyen kuralları kuralların diğer insan dillerindeki yapı kurallarıyla ne ölçüde benzeştiğini açıklamayı amaçlar

Dilin yapılarını belirleyen kuralları kuralların diğer insan dillerindeki yapı kurallarıyla ne ölçüde ayrıştığını açıklamayı amaçlar

Konuşucuların kullandıkları dili veri olarak inceler ve bu inceleme sonucu hem
özelde belli bir dilin kendine özgü tümce yapısını ve kurallarını betimler.


3.Soru

"Soyut biçimbirimin dilde yansıması olarak ortaya çıkan fiziksel olgudur. Biçimbirimin yazılarak ya da sesletilerek yüzeye çıkmış halidir." yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?


Çekim eki

Türetim eki

Açık küme

Sözcüksel

Biçimcik


4.Soru

Aşağıdakilerden hangisi DÜZEN sözlükbiriminin sözcükbiçimidir?


Düzenli

Düzensiz

Düzeni

Düzgün

Düzgünce


5.Soru

‘’Ahmet karneyi aldım.’’ Tümcesinin dilbilgisi dışı olmasının sebebi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Özne ile yüklemin çekiminde zamansal uyumun olmaması

Özne ile yüklemin çekiminde sayısal uyumun olmaması

Özne ile yüklemin çekiminde kişi uyumun olmaması

Özne ile yüklemin çekiminde kip uyumun olmaması

Özne ile yüklemin çekiminde çatı uyumun olmaması


6.Soru

Aşağıdaki verilen sözcüklerin hangisi herhangi bir adın niteleyicisi olamaz?


Acı

Büyük

Kalın

Yavaşça

Sade


7.Soru

-LIK biçimbirimi aşağıdakilerden hangisinde kullanılmamıştır?


kulaklık

kitaplık

taşlık

korkuluk

alık


8.Soru

Olası her sözcüğün gerçek dilde türetilmediği duruma ne ad verilir?


İşleklik

Tıkama

Yineleme

Kapatma eki

İkileme


9.Soru

Kuşpalazı, açıkgöz, demirbaş sözcükleri hangi tür bileşik sözcüktür?


Dışmerkezli

İçmerkezli

Geçirimli

Geçirimsiz

Yinelemeli


10.Soru

Aşağıdakilerden hangisi üstdamaksıl akıcı ünsüzdür?


r

m

n

k

z


11.Soru

Edward Sapir'in "Diller de kültürler gibi çok nadiren birbirlerine yetebilirler" hangi sözcük yapma sürecini destekler niteliktedir?


Türetme

Ödünçleme

Sentezleme

Özgünlük

İkileme


12.Soru

Çocuk kelimesi ne tür bir biçimbirimdir?


Sözlüksel biçimbirim

Dilbilgisel biçimbirim

Bağımlı biçimbirim

Türetimsel biçimbirim

Çekimsel biçimbirim


13.Soru

Aşağıdakilerden hangisi sözcüklerin içyapısını ve bunları gerçekleştiren kuralları inceler ?


Sesbilim

Biçimbilim

Anlambilim

Sözdizim

Edimbilim


14.Soru

Dilbilimde tek bir sözlük maddesinin sözlükçede listelenmeyen değişik biçimleri olarak tanımlanan aşağıdakilerden hangisidir?


Sözcük

Sözlükbirim

Sözlük ailesi

Sözcükbiçim

Sözlükçe


15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Chomsky' ye göre sadece tümcelerin yapısal kurallarını çözümlemeye ilişkindir?


Betimsel yeterlilik

Açıklayıcı yeterlilik

Doğuştan yeterlilik

Kurallı yeterlilik

Gözlemsel yeterlilik


16.Soru

Sana çirkin dediler, düşmanı oldum güzelin. Altı çizili eylemlerde hangi görünüş bilgisi kodlanmıştır?


Geçmiş

Bitmişlik

İlerlemeli

Tamamlık

Kanıtlanabilirlik


17.Soru

a. Ali [Ayşe'nin gittiğini] gördü. 

b. *Ali [Ayşe gitti] gördü.  
Yukarıda yer alan iki cümleden birincisi kurallı, ikincisi ise kuralsız bir tümcedir. İkinci tümcenin neden kuralsız olduğuna yönelik aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi betimleyici dilbilgisine uygun bir açıklamadır?


İkinci cümle Türkçe'nin kurallarına aykırıdır ve bu şekilde konuşulmamalıdır.

İyi eğitim almış kişiler ikinci cümleyi kurmazlar, bu nedenle ikinci cümle yanlıştır.

Anadili konuşucularının birinci tümceyi kurmayı nasıl öğrendiği incelenmelidir.

Anadili konuşucularının neden ikinci tümceyi üretmediği incelenmelidir.

Bu cümleler diğer dillerle karşılaştırarak altta yatan ortak dilbilgisi keşfedilmelidir.

18.Soru

I: Üç yıldır aynı evde kiracıyım.

II: Yeni geldim, saatlerdir çalışıyordum.

III: Yıllardır lisans diploması alamadım, hala öğrenciyim. 

Yukarıdaki cümlelerden hangisi ya da hangileri 'tümel tamamlık' kapsamında değerlendirilemez?


Yalnız II

Yalnız I

Yalnız III

I ve III

II ve III


19.Soru

Bağımlı bir biçimbirimin bağımsız bir biçimbirime takılma sürecine ne ad verilir?


Sonek

İçek

Ek

Ekleme 

Önek


20.Soru

Eklendiği sözcüğün anlamını değiştirip yeni bir sözlükbirim oluşturan eklere ne ad verilir?


Çekim eki

Birleşik ek

Türetim eki

Çoğul ek

Çoğaltan