Genel Dilbilim 1 Deneme Sınavı Sorusu #1081639
Aşağıdakilerden hangisinde seslem ve biçimbirim sınırları ve sayıları örtüşmektedir?
sağlık |
tipik |
çeşit |
çeşitli |
rüzgâr |
Biçimbirimler birbirlerinin yerine kullanılabilen, bir anlam ya da dilbilgisel işleve katkı sağlayan, birleştikleri diğer biçimbirimlerle anlam bağı bulunan ve daha küçük parçalara ayrılamayan birimlerdir. Seslem (yazı dilinde heceye karşılık gelir) ve sesler ise sesbilim konusu altında incelenirler. Aşağıdaki çözümlemelerden (a ve c) verilen sözcüklerin seslemlerini, (2b ve 2d) de biçimbirimlerini göstermektedir:
büyüktün | evden | |
seslem yapısı | (a) bü-yük-tün | (c) ev-den |
biçimbirim yapısı | (b) büyü-k-tü-n | (d) ev-den |
Görüldüğü üzere, seslem ve biçimbirim sayısında, bunları gösteren sınır çizgilerinde karşıtlık veya örtüşme olabilir. Özetle:
- Aynı yapının seslem ve biçimbirim sayıları farklı olabilir: (a) ve (b)
- Aynı yapının seslem ve biçimbirim sayıları örtüşebilir: (c) ve (d)
- Seslem ve biçimbirim sınırlarında örtüşme olabilir: (c) ve (d)
- Seslem ve biçimbirim sınırlarında örtüşme olmayabilir: (a) ve (b)
- Biçimbirimler aynı zamanda seslem oluşturmak zorunda değildirler: (b)
- Tek bir biçimbirim birden fazla seslem barındırabilir: (b) deki büyü-
- Tek bir seslem birden fazla biçimbirim barındırabilir: (a) daki -tü ve -n eklerinden oluşan -tün seslemi
Soru 1’de verilen örneklerin çözümlemesi ise aşağıdaki gibidir:
sağlık | tipik | çeşit | çeşitli | rüzgâr | |
seslem | sağ-lık | ti-pik | çe-şit | çe-şit-li | rüz-gâr |
biçimbirim | sağ-lık | tipik | çeşit | çeşit-li | rüzgâr |
Doğru cevap A’dır.
Yorumlar
- 0 Yorum