Genel Dilbilim 2 Deneme Sınavı Sorusu #895124

Aşağıdaki ögelerden hangisi tümleç-baş yapısı içerir?


siyah yün kazak

fizik öğretmeni

çok ilgili

dün gördüğümüz kırmızı araba

değerli misafirler


Yanıt Açıklaması:

Her öbekte bir sözcük öbek kurucudur, anlam ve yapı olarak öbekteki en önemli—merkezi— rolü olan sözcüktür. Buna öbekte baş denir. Baş olan bir sözcük, öbek oluşturmak için tümleç ya da eklenti alabilir. Tümleç tamamlayıcı ve zorunlu bir öge iken, eklenti bir öbekte bulunması zorunlu olmayan, seçimlik ve niteleyici ögedir. Bir eklenti, bir ögeden atıldığı zaman, o öge kuralsız olmaz. Eklentiler, arka arkaya dizilebilir. Yani birden fazla eklenti olabilir. Ancak tümleçler bu şekilde dizilemez. Seçeneklerdeki koyu renkli sözcükler atıldığında öbek yine anlamlı olur: (A) siyah yün kazak, (C) çok ilgili, (D) dün gördüğümüz kırmızı araba,  (E) değerli misafirler. Oysa B seçeneğinde başın önündeki kısım atılırsa öbek kuralsız olur: (C) fizik öğretmeni › *öğretmeni. Bu yüzden ‘fizik’ sözcüğü tümleçtir.  Doğru yanıt B’dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum