Güzel Sanatlar Deneme Sınavı Sorusu #759528
Mimesis nedir?
Sanat yoluyla duyguların boşalması, kişinin estetik deneyimler aracılığıyla olumsuz duygularından arınmasıdır. |
Görüngüler dünyası, sürekli bir oluşum-değişim halindedir; dolayısıyla bu dünyadan elde edilen bilgi kalıcı, değerli, genellenebilir bir bilgi değildir. |
Görüngüler dünyasındaki her şey, idealar dünyasındaki asıllarının yetersiz birer kopyasıdır. |
İdealar dünyası |
İdeaların bilgisi, geneli ya da özü yansıtan kalıcı ve değerli bir bilgidir. |
Platon, duyularımızla kavradığımız ‘görüngüler dünyası’ ve zihinle kavradığımız ‘idealar dünyası’ olmak üzere iki dünyadan bahseder. Görüngüler dünyası, sürekli bir oluşum-değişim halindedir; dolayısıyla bu dünyadan elde edilen bilgi kalıcı, değerli, genellenebilir bir bilgi değildir. Sanatçının görevi görüngüler dünyasını olabildiğince aslına sadık kalarak yansıtmaktır. Zamandan ve mekândan bağımsız olan ve zihinle kavranabilen ‘idealar dünyası’ ise genellenebilir olan, kalıcı, değişmez, ölümsüz, gerçek bilginin kaynağıdır. Görüngüler dünyasındaki her şey, idealar dünyasındaki asıllarının yetersiz birer kopyasıdır (mimesis). Bu durumda sanat ve sanatçı, kopyanın kopyasını sunduğu için, Platon tarafından değersiz olarak nitelendirilir. Platon’un öğrencisi olan Aristoteles ise bu olumsuz yaklaşımın tersini benimsemiştir. Aristoteles’e göre sanat, ideaların bilgisini sunabilecek yeterliliktedir; yani sanattan elde ettiğimiz bilgi geneli ya da özü yansıtan kalıcı ve değerli bir bilgidir. Aristoteles, Platon’dan farklı olarak, ideaların duyu dünyasında var olduğunu düşünür. Bu, sanatçının tek tek görüngülerden yola çıkarak genel olanın bilgisine ulaşabileceği anlamına gelir. Aristoteles için sanat, hayatın olduğu gibi kopya edilmesi değil; olması mümkün olan daha güzel, daha erdemli, insana daha çok yaraşır bir hayatın yansıtılmasıdır.
Mimesis, Yunanca ‘taklit’ demektir. Kavram ilk kez Antik Yunan filozofları tarafından kullanıldığı için terminolojiye bu şekilde geçmiştir.
Yorumlar
- 0 Yorum