Hadis Tarihi ve Usulü Deneme Sınavı Sorusu #377039

Osmanlı hadis müderrisleri hadis sahasında çok miktarda ve çok çeşitli eserler vermemişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sebeplerinden biri değildir?


Hadis geleneğinin diğer bölgelere oranla Anadolu’ya daha geç gelmesinden kaynaklanmaktadır.

Osmanlıda medrese mezunlarının ağırlıklı olarak orduya hazırlanmasından kaynaklanmaktadır.

Osmanlıda âlimler üzerindeki idârî motivasyonun, diğer bölgelerden çok daha güçlü olmasından kaynaklanmaktadır.

Tek başına bir sebep olmasa da Osmanlıda egemen mezhep olarak Hanefiliğin kabul edilmesi ekoller arasındaki rekabetin oluşmasından kaynaklanmaktadır.

Her alanda olduğu gibi hadis sahasında da Osmanlı döneminin üretim/eser verme değil, hazım ve özümseme dönemi olmasından kaynaklanmaktadır.


Yanıt Açıklaması:

“Osmanlı hadis müderrisleri incelendiği zaman, hadis sahasında çok miktarda ve çok çeşitli eserler vermedikleri görülür. Bu durumun Osmanlı eğitim sistemindeki fıkıh-kelâm merkezlilikten ve medrese mezunlarının ağırlıklı olarak idareciliğe hazırlanmasından kaynaklandığı söylenebilir”. Bunun diğer sebepleri de şöyle sıralanabilir:
Hadis geleneği diğer bölgelere oranla Anadolu’ya daha geç gelmiştir. Nitekim ilk dârulhadîslerde hocalık yapanlar rivayet ilimlerinde uzmanlaşmış kişiler olmaktan ziyade aklî ilimlerde yetişmiş ama bu arada Buhârî ve benzeri eserleri de okumuş kimselerdi.
Osmanlıda âlimler üzerindeki idârî motivasyon, diğer bölgelerden çok daha güçlüdür. Dolayısıyla hadisle meşgul olanlar bu alanda yeterliliklerini ispatlamaya yetecek tarzda çalışmalarla yetinmişlerdir. Genellikle söz konusu çalışmalar ders olarak okuttukları kitaba düştükleri şerh, hâşiye ve ta‘lîk türü eserler olmuştur. Hind, Yemen, Mısır gibi bölgelerdeki âlimler ise eserlerini yazarken idârî motivasyonun yerine sosyal motivasyonla hareket etmişlerdir.
Tek başına bir sebep olmasa da Osmanlıda egemen mezhep olarak Hanefîliğin kabul edilmesi ekoller arasındaki rekabetin oluşmasını ve tabiatıyla farklı eserlerin yazımını azaltmıştır.
İslâm kültür tarihinde Osmanlı dönemi bir olgunluk ve özümseme dönemi olarak kabul edilebilir. Her alanda olduğu gibi hadis sahasında da bu dönem bir üretim/eser verme değil, hazım ve özümseme dönemidir. Yaklaşık sekiz asırlık birikim Osmanlının elinde siyaset, eğitim, sanat-edebiyat, toplumsal teşkilatlanma ve nitelikli insan yetiştirme için derinlemesine özümsenmeye çalışılmıştır.

Yorumlar
  • 0 Yorum