Halk Edebiyatına Giriş 2 Deneme Sınavı Sorusu #505058

“Âşıklık geleneğinde bazı âşıklar maddi aşktan manevi aşka geçerken, saz çalıp söylemeye başlarken ilahî aracılarla yani bir mürşidin, bir pirin veya Hızır’ın rüyasına girmesiyle, âşık olup saz çalmaya başladıklarını söylerler. Halk inançlarına göre bunlar ilahî ilhama sahiptirler bu nedenle de “badeli” veya “Hak âşığı” diye adlandırılırlar. Hızır, İlyas veya pirlerden birisi bazen uyanıkken çoğunlukla uyurken âşığın rüyasına girer ve “kudret gülü” denilen kollarıyla âşığa uzattığı “bade”yi âşığa içirir.”
Âşıklık geleneğindeki bu inanışın temelinde, aşağıdaki görüşlerin hangisi yatmaktadır?


Ulu kişilerin doğaüstü yetenekleri vardır.

Rüya görmek âşıklar için oldukça önemlidir.

Sanatsal yeteneğin ilahî bir temeli vardır.

Âşığın bade içmesi ilham gelmesine yardımcı olur.

Bir âşık sazını iyi icra etmek zorundadır


Yanıt Açıklaması:

Bu tür bir rüya ve sözü edilen bade içme sade kişilikten sanatçı kişiliğe geçişi sembolize eden bir dinî tören veya ritüel niteliğindedir. Kişi böylelikle ilahî bir gücün yardımıyla yeteneğine kavuşmaktadır. Bu rüya motifi, Türk kültürüne özel anlam ve simgeselliğiyle âşıklık geleneğinden önce aynı şekilde tekke ve tasavvufî halk edebiyatı geleneğinde, daha önce de ozan-baksı geleneğinde ve kamlık geleneğinde yer alan bir motiftir.

Yorumlar
  • 0 Yorum