Hareketli Görüntünün Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #545214
Aşağıdakilerden hangisi “Hareketli Optik Oyuncaklar ” arasında yer almaz?
Thaumatrope |
Zoetrope |
Büyülü Fener |
Fenakitiskop |
Praxinoscope |
Birçok bilimsel çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkan optik oyuncaklar işte bu hareket yanılsamasını göstermeyi hedefliyordu.
Bunlardan ilki, İngiliz fizikçi Dr. John Ayrton Paris tarafından 1825’te bulunan thomıtrop’tu (thaumatrope). Yunanca thauma - mucize ve tropos - dönüş kelimelerinden oluşan aygıt “mucize dönüş” anlamına geliyordu.
Belçikalı fizikçi Joseph Antoine Ferdinand Plateau (1801-1883) görüntünün sürekliliği üzerine çalışmalarını 1825’de Peter Mark Roget’ın dikey çubuklar arasında görülen tren tekerleği ve sonrasında da Michael Faraday’ın Faraday tekerleği çalışmalarının devamı şeklinde geliştirmiştir. Plateau çalışmalarını 1829’da yayınladı ve 1832-1833 yıllarında fenakitiskop (phenakistoscop) adlı aygıtı yaptı.
Bu çeşit optik oyuncakların bir sonraki versiyonu zoetropdu (zoetrope). Yunanca zoe yaşam ve trope dönmek kelimelerinden oluşarak yaşam tekerleği anlamına gelen aygıt 1834’de ingiliz matematikçi William George Horner (1786-1837) tarafından geliştirilmişti. Fenakitiskopun çalışma prensibinin üstü açık ağır bir dayanağa oturtulmuş döner bir tambura uygulanmış biçimi olan zoetropda uzun yarıklar tamburun çemberinin üzerinde bulunuyordu. Çemberin iç kısmına ve tabana çemberin yarıçapına eşit boyutta, üzerine bir hareketin ardışık parçalarından oluşan çizilmiş resimlerin bulunduğu kağıt şeritler yerleştirilirdi. Bu yerleştirme tamburun dış yüzeyinde bulunan her bir yarığın tam karşısına bir resmin geleceği şekilde yapılırdı. Tambur çevrildiğinde tamburun dışında yarıklardan bakan kişi durağan resimlerden yaratılan hareketi görürdü.
Optik ve felsefi oyuncakların önemlilerinden biri de Charles Emile Reynaud’nun (1844-1918) Fransa’da 1877’de geliştirdiği praksinoskopdu (praxinoscope).
Zoetropun geliştirilmiş hali olan aygıtta tamburun kenarlarındaki yarıklar kaldırılmış ve çemberin iç merkezine on iki adet dörtgen ayna yerleştirilmişti. Aynaların her biri bir resmin karşısına geliyordu. izleyen kişi tambur döndürüldüğünde aynalara bakarak hareket yanılsamasını görüyordu. Ortaya çıkan hareket zoetroptan daha yumuşak ve daha az baş dönmesi yaratıyordu. Aynalara bakan biri hareket yanılsaması yaratan resimlerin hızlı bir şekilde değişimini görüyordu, hem de zoetropun sunduğundan daha aydınlık ve daha net bir görüntüyle.
Yorumlar
- 0 Yorum