Ergenler çocuklardan farklı olarak, gözlemlerinin ötesinde, çeşitli olasılıklar hakkında da düşünebilirler. Ergen, bir problemin çözümü üzerinde plan yapmaya baslar. Neden ve sonuçlara ilişkin denenceler geliştirir, test eder ve çözüme ulaşmayı başarır. Ergenin olasılıklar üzerinde düşünebilme becerisinin artması ile tümdengelimsel (bütünden parçaya) akıl yürütme becerisi arasında bir ilişki bulunmaktadır. Bu düşünce biçimine hipotetik düşünme adı verilir.