Hukuk Dili Ve Adli Yazışmalar Deneme Sınavı Sorusu #1165383

Hukuk mahkemeleri yargılama aşamalarından 'Ön inceleme' aşamasında aşağıdakilerden hangisi yer ALMAZ?


Dava şartları
İlk itirazların incelenmesi
Uyuşmazlık konularının belirlenmesi
Tensip tutanağı düzenlenmesi
Tarafların delileri sunması

Yanıt Açıklaması: Davanın açılmasıyla birlikte dilekçeler aşamasının başında “tensip tutanağı” dü- zenlenmektedir (HMK Yön. m. 40/1). Dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra ise ön inceleme aşamasına geçilir. Ön inceleme aşamasının sonunda ise bir “ön inceleme tutanağı” düzenlenir. Ön inceleme aşamasında amaç, davayı tahkikata hazır hâle getirerek gereksiz duruşma yapılmasının önüne geçmek ve zaman kayıplarını önlemektir. Ön inceleme aşaması, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile birlikte getirilen yeni bir aşamadır. Ön inceleme aşaması kabul edilmeden önce, uygulamada özellikle davayla ilgili gerekli belgelerin taraarca mahkemeye sunulması veya davayla ilgili getirtilmesi gereken belgelerin mahkemeye getirtilmesi için (örneğin, tapu kayıtları veya başka bir mahkemede bulunan davayla ilgili dosyalar) karar verilip ilgili yerlere mü- zekkereler yazılması işlemleri, tahkikat aşamasında duruşmalar aracılığıyla gerçekleş- tiriliyordu. Bu da duruşma sayısının artmasına ve sonuçta yargılamanın uzamasına sebebiyet veriyordu. Özellikle gerek taraarın dilekçelerinde sözünü ettikleri ve ellerinde bulunan belgelerin mahkemeye verilmesi gerekse başka yerlerden getirtilecek belgeler için işlemlerin yapılması ön inceleme aşamasında tamamlanmakta, bu şekilde tahkikat aşaması bu belgelerin toplandığı değil, incelendiği aşama olmaktadır. Bundan başka, usuli konuların ön inceleme aşamasında incelenmesi kabul edilerek hâkimin tahkikat duruşmalarında işin esasını incelemeye giriştikten sonra, dönüp tekrar usule ilişkin sorunları incelemesinin önüne geçilmiştir. Çünkü hâkimin ancak dava şartları (HMK m. 114) ve ilk itirazları (HMK m. 116) değerlendirip bu konularda bir eksiklik yoksa davanın esasını incelemesi mümkündür. Yoksa usuli konularda eksiklik veya yanlışlık bulunan bir davanın esasının incelenmesi mümkün değildir. Örneğin, davanın açıldığı mahkeme o uyuşmazlıkla ilgili olarak görevli mahkeme değilse hâkim davanın esası hakkında karar veremez. Hâkimin bu durumda kendiliğinden görevsizlik kararı verip (HMK m. 20) dosyadan elini çekmesi gerekir. Görevsizlik kararı usule ilişkin nihai bir karardır.
Yorumlar
  • 0 Yorum