Hukuk Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #1051083

Tanzimat Fermanı'nı adaletnamelerden ayıran en belirgin özellik nedir?


Osmanlı tebaasının can güvenliğinin sağlanması

Padişahın kendi kendisini ferman esaslarıyla sınırlaması

Osmanlı tebaasının mal güvenliğinin sağlanması

Osmanlı tebaasına kişi dokunulmazlığı sağlanması

Padişahın tek yanlı iradesiyle sağlanılan güvenceleri geri alabilmesi


Yanıt Açıklaması:

Tanzimat Fermanı’nın Osmanlı tebaasına tanıdığı güvenceler, Osmanlı hukuk
sistemi açısından -pek de- yeni güvenceler değildi. Zira Tanzimat Fermanı da Osmanlı Devletinin adaletname denilen, bezeri hatt-ı hümayunları yayınlama geleneğinin devamıydı ve fermanda tebaaya tanınan güvenceler, padişahın tek yanlı
iradesinin sonucuydu. Bu belgeyi diğer adaletnamelerden ayıran şey ise padişahın
kendi kendisini de fermanın getirdiği esaslarla sınırlamasıydı.
Fermanda tebaanın can, mal, namus güvenliğinden bahsedilmesi, tebaaya verilen güvencelerin teminatının olup olmadığı sorusunu gündeme getirir. Fermanda
tanınan güvencelerin teminatı -söz konusu güvencelere aykırı davranışların yaptırımı- padişah için dinî yani uhreviydi. Çünkü padişah, ferman hükümlerine aykırı
davranmayacağına dair yemin edecekti; ayrıca belgenin sonunda hükümlerin hilafına hareket edecek olanlara beddua edilmekteydi. Padişah için ettiği yemine sadık
kalma yükümlülüğünü getiren dinî sorumluluktan başka, pozitif hukuka dayanan
bir sorumluluk söz konusu değildi. Öyleyse hükümdar, tek yanlı iradesiyle tanıdığı güvenceleri, hukuki açıdan, yine tek yanlı iradesiyle geri alabilecekti. Doğru yanıt B'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum